Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 31

Eitt mesta sjóslys siglingasögunnar
Þegar „Wilhelm Gustloff“ var skotinn í kaf, 31. jan. 1945 í styrjaldarlok, fór-
ust rúmlega 7,000 manns eða sex sinnum fleiri, en í Titanic slysinu, en því
var lítill gaumur gefinn, vegna hinna stórfelldu atburða sem fylgdu hildar-
leiknum á öðrum sviðum.
Eftirfarandi frásögn, er útdráttur úr bók Hans Rittners læknis, sem komst
lífs af, frá sjóslysinu.
Það er þriðjudagur, 30. janúar
1945. Klukkan í Jude—Kircheturn-
inum hefur gefið til kynna, að komið
sé hádegi. Holur dapurlegur hljóm-
urinn berst út yfir höfnina í Got-
enhafen (Gdynia). Napurt frost er
á, og austanvindurinn er nístandi
bitur. En sólin skín í heiði, og geisl-
ar hennar endurvarpast frá turn-
spírum Danzigborgar. Síðustu flótta-
mennirnir og særðir hermenn eru
að fara um borð í stórskipið „Wil-
helm Gustloff“. Ég. herlæknirinn,
hef verið á fótum undanfama sól-
arhringa og rannsakað þá alla.
Yfirbretinn hefur lokið talningu,
og komizt að raun um, að hann þurfti
að fæða 7,936 munna — að áhöfn-
inni meðtalinni. Jafnvel hinn ró-
lyndi bryti er áhyggjufullur, ekki
af því að hann telji sig ekki geta fætt
svo marga, heldur vegna þess, að
skipið skal nú bera fjórum sinnum
fleiri menn heldur en það er ætlað
fyrir. Það er eins og að ætla 20
manns að sitja á venjulegum sófa.
I fyrstu gátum við leyft fjölskyld-
um að hafa klefa saman og komið
barnshafandi konum fyrir á mann-
sæmandi hátt, en nú er hver krókur
og kimi yfirfullur, flatsængur og
svefnpokar liggja hlið við hlið veggja
milli, á göngum og í reyksölum og
setuherbergjum. Jafnvel sundlaugin
hefur verið tæmd og tekin til ,íbúð-
ar.“
En þótt þröngin sé svo gífurleg,
virðast allir tiltölulega ánægðir og
rólegir. Skipið er hlýlegt og vel upp-
lýst.
Sjálf stærð skipsins, risans „Wd--
helm Gustloff“ vekur ósjálfrátt hjá
manni öryggistilfinningu. Það er
26,000 lestir á stærð aðeins 7 ára
gamalt útbúið af fullkomnustu
tækni. Það reynir vélamar. Það
er full þörf á því, þar sem það hefur
í full þrjú ár legið óhreyft í höfn.
Kjölurinn er þakinn slýi og sjávar-
gróðri og kufungar hafa tekið sér
þar bólfestu.
Á hafnargarðinum og í biðskýlun-
um stendur enn fjöldi fólks, sem
ekki hefur fengið rúm í skipinu. Á
andlitum þeirra má lesa svip full-
kominnar uppgjafar og örvænting-
ar. Og það er skiljanlegt, því að
Danzig er nú algjörlega umkringd
af óvinum.
Kyndararnir eru ánægðir með vél-
arnar. „Gustloff“ leysir landfestar
og mjakast frá bryggjunni. Þar með
hverfur síðasti vonarneisti mann-
fjöldans, sem beðið hefur í landi.
Rauðu og grænu siglingaljósin á
stjórn- og bakborða loga næstum
óviðurkvæmilega skært, — mér kem
ur ósjálfrátt í hug jóla tré. Ég velti
því fyrir mér, hvers vegna þau séu
ekki slökkt, eins og önnur ljós ofan
þilja. Lítið könnunarskip er rétt á
eftir okkur, en fjarlægist óðum. Og
brátt erum við aleinir á úfnum öld-
um Eystrasaltsins.
Er ég held aftur til klefans, mæti
ég yfirforingjanum í flotadeildinni
okkar. Hann segist hafa beðið skip-
stjórann að sigla eftir krákustigum,
en það sé víst ekki hægt. Skipstjór-
inn segi, að skipið sé svo þungt af
sjávargróðrinum, er sezt hefði á það,
að það nái varla 15 hnúta hraða á
beinni siglingu.
„Við komumst aldrei til Flens-

„Wilhelm Gustloff" var 24,000 tonn að stærð með 9,500 ha. vélarorku, ganghraði 15,5
mílur. Byggt af Blohm & Voss skipasmíðastöðinni árið 1938.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 37