Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Blaðsíða 38
38
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Norsku yfirmennirnir sem Kristján var með fyrstu ver-
tíðarnar. Kristján Engelí skipstjóri og skytta situr fyrir
aftan með alpahúfu á höfðinu. Til hægri er Jörgen Boss
fyrsti stýrimaður og til vinstri er Nilsen vélstjóri.
Erfið byrjun
Byssan var nú
sett niður í bátinn,
en ekki gekk fyrsta
ferðin vel því pallur-
inn eða stólpinn sem
byssan var fest á gaf
sig og sló byssan
pabba svo illa að
hann féll aftur yfir
sig. Svo voru undir-
stöðurnar treystar og
eftir það gekk allt
vel. Eg man vel eftir
því þegar fyrsta
hrefnan á íslandi var
dregin upp í vörina
við Tröð seint í
október 1914. Hann
hafði hitt þessa
hrefnu á Hestfirði.
Eg var þá aðeins
fimm ára og gleymi
því aldrei þegar
Magga litla kom í
ljós við Kambsnesið
og var með eitthvað
torkennilegt utan á
borðstokknum. í vör
Asgeirs Ingimars í
Tröð var hrefnan
svo skorin. Kjötið
var selt á ísafirði og
í Bolungarvík og inn
Stœrsti hvalurinn skorinn. Veiðimaðurinn stendur við hliðina á risaskepnunni
og fylgist með verkinu.
um allt Djúp og þetta var ekki lítil bú-
bót, því nýtt kjöt sást annars varla
nema í sláturtíðinni. Verðið var ákaf-
lega lágt, 12 aurar pundið af kjötinu,
minnir mig, en um 15 aurar af reng-
inu. Já, þetta var mikil matbjörg.
Veiðarnar stundaði pabbi aðeins
um sumartímann, byrjaði í maí og var
að fram í október. Meðalsumarveiðin
var þetta sjö-átta hrefnur en mest man
ég eftir að hann fékk fjórtán eitt sum-
arið. Helst veiddust hrefnurnar innar-
lega í Djúpinu, því þar héldu þær sig
mest að sumrinu og þá oft inni á
fjörðunum, svo sem inni á ísafirði,
Mjóafirði, Hestfirði og Skötufirði.
Þetta voru talsverðar útilegur hjá
pabba og oft var hann úti í heila viku.
Fengi hann hrefnu mjög innarlega þá
skar hann hana þar og fór svo í sölu-
leiðangur um Djúpið. Hann hafði
jafnan skektu aftan í Möggu, reri á
henni í land og kom þannig við á
flestum bæjum.”
Skaut fyrstu hrefnuna 1950
Arið 1918, þegar ég var níu ára, fór
ég í fyrsta hrefnuleiðangurinn með
pabba. Við fengum hrefnu innst inni á
Isafirði og við skárum hana á Arn-
gerðareyrinni. Þetta var gífurlega stór
hrefna, með þeim allra stærstu. Jú,
það voru talsverð átök við þessa
hrefnu því hún drapst ekki strax, ekki
fyrr en komið var inn að Melgraseyr-
aroddum. Þar sökk hún, því hrefnurn-
ar sökkva alltaf þegar þær eru dauðar,
nema loft komist í tunguna, þá geta
þær flotið. Því var oft erfitt að ná
þeim upp. Við fluttum kjötið af henni
svo fram í bátinn á skektunni og í
þetta sinn fórum við til ísafjarðar. Við
seldum hverjum manni svo sem eitt til
tvö kíló og auðvitað fór alltaf nokkuð
í afskurð. Þessi hrefna man ég að
reyndist vega þrjú og hálft tonn.
Þegar búið var að skutla hrefnu og
hún tók á rás létum við vaðinn renna
út. Aftast á honum var eikartunna og á
öðrum stað belgur, einn af þessum
gömlu tjörubelgjum. Oft tók hrefnan
svo mikið í að bæði tunnan og belgur-
inn fóru í kaf. Það var oft ekki fyrr en
talsvert löngu seinna að við sáum bóla
á belgnum. Tunnurnar sprungu oftast,
það er að segja að það fór úr þeim
botninn, en belgurinn kom alltaf upp.