Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Blaðsíða 85

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
85
þessi hjalloft væru höfð ólæst þá virtu
menn það orðalaust að á hjalloftið
færi enginn nema með leyfi for-
manns. En það breytti því ekki að þar
sem skipafjöldinn hér í Bolungarvík
var oft svo gríðarlegur að menn urðu
að nota hjallloftin fyrir vermenn sem
svefnpláss. Ýmist voru það einn eða
tveir sem sváfu í hverri koju. Þarna
hefur oft verið dimmt og drungalegt
og engin undur að menn yrðu varir
við ýmislegt „óhreint“, enda verða
draugasögur úr verbúðum ekki tölum
taldar.
I Osvörinni hjá okkur er í rauninni
um tvær verbúðir að ræða þ.e. fyrir
tvær skipshafnir — og var sú raunar
venjan — og þar hafa búið tólf til
fjórtán menn. Þurfti þá stundum tvær
fanggæslur, það er að segja konur sem
hugsuðu um fatnað og annað fyrir sjó-
mennina, og hafa þær haft nóg að
starfa við erfiðar aðstæður, því loftið
var ekki gott í verbúðunum og
þrengslin mikil. Oftast fylgdi ein
fanggæsla hverju skipi, en stundum
annaðist ein fanggæsla tvö skip. Laun
fanggæslanna voru þau að hún hrepp-
ti alltaf vænsta fiskinn úr hverjum
róðri. Og mér er ánægja að bæta því
við sjómönnum í Bolungarvík til
hróss að öllum ber saman um að þeir
hafi alltaf komið mjög vel fram við
fanggæsluna sína. Má vísa í rit þeirra
Arna Gíslasonar, Thedórs Friðriks-
sonar og Jóhanns Bárðarsonar þessu
til staðfestingar. Ámi hafði hér líka
sjálfur verbúð fyrir aldamótin og hún
var kölluð Árna Gíslasonarbúð. Er
gaman að geta þess að Árni átti hér
líka verbúð í félagi mann sem Jón
Jónsson hét og var frá Ljótunnarstöð-
um í Húnavatnssýslu og var sú búð
kölluð Ljótunnarstaðarbúð. Þær búðir
stóðu skammt frá búðinni Doplu sem
var nær Bolungarvík en Ósvararbúð.”
70-80 verbúðir um aldamótin
„Eg held að ég megi segja að ver-
búðirnar hafi flestar verið rifnar rétt
fyrir 1940. Þá var þó, frá 1930 eða
svo, lítið um að menn notuðu þær á
vetrum, heldur aðeins á vorin. En þar
sem við erum nú að spjalla um Ósvör-
ina, þá langar mig til þess að leiðrétta
þann misskilning margra að Ósvörin
sé elsta verstöð í landinu. Það er ekki
„Ölver“— hann er nú annar t\>eggja vorbáta með Bolungarvíkurlaginu sem til
eru. (Ljósm. Sjómdbl. AM)
Þannig höfðu vermennirnir skrínuna sína jyrir framan sig undir brattri súðinni
í verbúðinni. Og margir þeirra kemdu eða gripu í að spinna á rokk. (Ljósm.
Sjómdbl.: AM)
rétt. Ósvör hefur aldrei verið verstöð
heldur var hér aðeins útræði. En aftur
á móti er það Bolungarvík sjálf sem er
elsta og jafnframt stærsta verstöð
landsins.
Verstöðvarnar báru flestar einhver
nöfn og ég gæti nefnt Doplu, Hrings-
búð og svo framvegis. Fjöldi þeirra
var löngum mikill og strax um 1700
er talið að 40 verbúðir séu í Bolungar-
vík og á tímabilinu 1895-1904 eru í
Bolungarvík um 70-80 verbúðir. I
Ósvörinni er talið að mest hafi verið
fimm til átta verbúðir. En í Kálfadal,
sem er hér rétt inni með hlíðinni og
tilheyrir raunar Bolungarvík, er vitað
að stóðu um sjö verbúðir nærri 1700.
Voru það einkum menn úr Jökulfjörð-
unum sem komu og reru þaðan, því
þá stóð fiskur hér nær og þeim hefur
þótt of langt að róa að heiman.
Annars voru það fyrst og fremst
Inn-Djúpsmenn sem komu hingað til
Bolungarvíkur til róðra. Sést það á