Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Blaðsíða 97

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
97
Skopmynd af „Hamonu" vegna bugðunnar á stjórnborðssíðunni.
glæsilegasta eins og teikningin hér
með af amerískri skonnortu vottar,
en var nú nokkuð tekið að lýjast.
Fyrri glæsileika hélt það samt, þótt
það væri búið lítilli hjálparvél.
Ekki leist landsmönnum vel á far-
kostinn þegar hann kom og sagt var
að böndin væru svo fúin að það
mætti „moka þeim burtu með
skóflu“. En sannurinn var sá að
það voru einkum öftustu böndin
sem fúi var í og voru þau endurnýj-
uð og fór skipið margar ferðir til
Englands og var síðar notað til
flutninga. Sögumaður okkar um
„Hamonu“ er Sigurður Kristjáns-
son smiður. Faðir hans, Kristján
Ebenesersson frá Flateyri var skip-
stjóri, en hann var sonur Ebenesers
Sturlusonar hins kunna skútuskip-
stjóra. Sigurður var skipverji á
„Hamonu“ um tíma og kann því vel
frá skipinu að segja.
„Eg veit ekki hvar kaupandinn
kom auga á skipið,“ segir Sigurður,
„en hann var Anton Proppé á Þingeyri
og hlaut skipið skrásetningarnúmerið
ÍS-29 og stofnað um það hlutafélag
sem hét „Gláma.“ Faðir minn var
skipstjóri á „Hamonu“ allt frá því er
þeir fóru út að sækja skipið, þótt þá
væri með í för nokkurs konar „segla-
skipstjóri“ Jón Guðmundur Olafsson,
sem var vanur seglskipamaður. Pabbi
var svo með skipið fram yfir áramót
1944-45 þegar Ari Jónsson frá Þing-
eyri tók við af honum. Aðrir sem voru
með í för þegar skipið var sótt voru
Jóhannes Finnsson, Sigurlaugur Guð-
mundsson frá Flateyri, Þórður
Magnússon frá Flateyri og Jón
Jónsson frá Seglbúðum.
Eftir að til Islands kom var skipið
rúið öllum fyrri glæsileika sínum. Það
hafði verið með litla hjálparvél, en nú
voru settar í það tvær 120 ha. vélar af
gerðinni Atlantik, en þær nægðu þó
ekki til þess að skipið gæti siglt meira
en 7 til 8 mílur. Áður, meðan hinn
glæsti seglabúnaður knúði það áfram
var ganghraðinn fjórtán til fimmtán
mílur. Mér var enda sagt að aftur-
seglið hefði verið 32 dúka breitt og
náði bóman 16 fet aftur fyrir skut.
Bómuna af aftursegli þessu má sjá á
myndunum hér með, en þær eru tekn-
ar á heimsiglingunni og fyrir breyt-
ingarnar. Verra var þó að við komuna
til íslands var sett stýrishús á skipið
og til þess að koma því fyrir var aft-
urmastrið fellt, sem verið hafði stolt
þess sem seglskips. Þær endurbætur
voru annars gerðar á skipinu að 1944
var sett á það slitdekk og þar að auki
hugðust menn „sponsa“ í bletti sem
voru á byrðingnum. En þegar til kom
þá reyndist viðurinn í byrðingnum
ekki fúnari en svo að þegar sporjárnin
voru komin hálfan sentimetra inn fyr-
ir dignuðu á þeim eggjarnar!
Nokkru eftir komuna til Islands
henti það slys þegar verið var að gera
við skipið í slippnum í Reykjavík að
það féll á hliðina í fjörunni vestan til
við Ægisgarðinn og er mér sagt að
ekki hafi verið nema tveggja til þrigg-
ja feta vatn undir þegar „Hamona“
datt þarna. Við þetta hlaut hún þann
skaða að „bunga“ myndaðist á stjórn-
borðssíðunni sem ekki var hægt að
lagfæra og hentu menn gaman að
þessu, eins og skopmyndin sem sjó-
mannablaðið „Víkingur“ birti og hér
fylgir vottar.
Eg gerðist háseti hjá föður mínum
á „Hamonu“ vorið 1943 og varð þá
sem aðrir um borð var við þann
Hér Irefur stýrishúsið verið sett á skipið — og ekki hefur farkosturinn fríkkað!