Eimreiðin - 01.07.1928, Síða 23

'EIMREIÐIN
GÁTA GEVMSINS
215
stjörnubúa. En hvað stendur þar í vegi, sem bannar og lokar
brautum? Það er fyrst og fremst sú hrapallega blindni, að
hyggja hina og þessa granna vora á ljósvakahafinu æðri
heldur en fold Edens og Jahves.
Iielgi vorrar eigin stjörnu er flekkuð og lægð með þeirri
fásinnu, að ríki himnanna eigi ekki heima á þessari jörð.
Allar jarðstjörnur eru jöfnum höndum himnar og helvíti. En
engin hugsandi vera af mannkyni voru hefur þar rétt til þess
að úthluta einkunnum, lægra né hærra stigs. Að vísu er það
þó satt, að snúningshraði hnattar, skekkjan í brautinni, aldur
hans og stærð má alt valda miklu um einkenni hvers jarðar-
kyns; en þetta getur ekki haggað meginsetningunni um jafn-
rétti og skyldleika himinbúanna á öllum lífstjörnum. Greind
og athugun vor sjálfra heldur uppi kröfu til frjálsrar þegn-
stöðu meðal stjörnulýða, úti um allar víðar veraldir.
Guðshugtakið er nátengt þessu efni. Vegna þess að þjóðir
hafa sett þá engla yfir sig, er haldnir voru bólfestir á fjar-
lægum ljóshvelum, týndu æðstu verur þessarar jarðar sjálfs-
virðing sinni og sukku djúpt fyrir eigin augum. Jafnhliða varð
náttúrulögmálið, handan hnattasunda, að guðdómlegu almætti,
> skynjun þeirra, er tróðu vora eigin fögru og sæluríku fóst-
ui'stjörnu undir fótum.
Fyrir oss Islendinga er það sérlega mikils um vert að at-
huga guðdómseðlið jarðneska, samfara fullvissu og játning
u>n hliðstöðu annara himinbúa. Edda vor mun þar ná hæst
allra trúbragða. Guðmaður Ásaheims gengur í alvæpni fyrir
hástól æðsta jarðarvits og skreytir sig ekki fjöðrum draum-
“eima. Hann stígur þar fram með heilbrigðum sjálfsþótta; því
hann veit sig engri lífsmynd síðri, né lægri á þrepum himna-
stigans. Forsöguguðir íslands eru jarðneskir höfðingjar, full-
lafnir hverjum hirðseta sólkonunga.
Flin heilaga ritning vors norræna kynstofns, Eddan, mun ef
hl vill ná hámarkinu í heilbrigðri siðspeki allra kunnra og
ókunnra lífsmynda á hnattkerfi voru. Aðsetur þeirra var jafnan
himneskt ríki, hvar sem þær fóru. En með því er ekki sagt,
að hallir þeirra hafi jafnan verið sælustaðir, á mannlega tungu.
Pórn lífsins stendur hærra en nokkur fögnuður. Takmarkið er
^lstaðar, æfinlega og í öllu þekking.