Eimreiðin - 01.07.1930, Page 30
238
FLAKK
EIMREIÐIN
gæf. Þetta áhald hét þvaga, og var ávalt ríflega launað með
ull, osti, smjöri eða öðrum matvælum; svo í rauninni voru
þessar ferðir gömlu kvennanna einskonar verzlunarferðir, reknar
með góðum ábata, þó sníkjuferðir væru kallaðar og flakk.
Að vísu mæltust flökkukonurnar stundum til þess, að sér væri
vikið einni köku eða svo sem í einn vetlings-þumal. Ef
nú húsmóðir lét í ljósi, að gjöfin væri kanske helzt til lítil,
var viðkvæðið hjá þiggjandanum: »Blessuð vertu! Þó það
væri þúsund sinnum minna en ekki neitt, þá væri það meir
en nóg«. En sagt var, að dálítið hefði kveðið við annan tón,
er þetta fólk talaði sín á milli um árangurinn af þessum ferð-
um sínum, sem það lýsti þá þannig: »U11, ostur og skaka,
það fæst, en jafnt sem andskotinn gefur nokkur maður lamb«.
Flökkukarlarnir báðu hreint og beint að gefa sér eitthvað
hyski sínu til viðurværis, eða sjálfum sér, ef þeir voru ein-
hleypir. Lýstu þeir mjög aumkunarlega ástæðum sínum, sem
oftast hefur víst verið rétt, enda létu fáir þá synjandi frá sér
fara, og þó af litlu væri að miðla.
Einu sinni kom þó karl austan úr Meðallandi að Sáms-
stöðum. Hann var að biðja um að gefa sér eitthvað, og lýsti
þannig heimilisástæðum sínum, að kona sín væri búin að liggja
rúmföst í 11 ár, en þó ættu þau 9 börn, og væri það yngsta
á fyrsta ári; lýsti hann svo áíakanlega neyðinni í kotinu, að-
búnaðinum, kuldanum og sultinum, að ég, sem þá var krakki
og heyrði á, fór að skæla af meðaumkun, og langaði hjartan-
lega að gefa karlinum eitthvað handa einhverjum krakkanum,
en átti ekkert, sem ég gat hugsað að kæmi að notum, nema
bláu, fallegu sparisokkana mína, sem mér þótti þó undur vænt
um. Varð ég innilega sæll, er ég fékk leyfi til að gefa honum
þá, og fékk miklar blessunaróskir fyrir hjá karlinum. Faðir
minn gaf honum víst eitthvað eins og öðrum, er komu í sömu
erindum, og svo fór karlinn, í það sinn.
Einu eða tveimur árum síðar kom sami karlinn aftur í
sömu erindum, og lýsti þá nákvæmlega högum sínum eins og
fyr. Krakkarnir höfðu ekki elzt, og konan var búin að ligsi3
jafn lengi. Eg verð ekki eldri en svo, að ég man hve illa
mér brá við að heyra á því, að karlinn hafði skrökvað um
hagi sína, er hann kom áður, og nú langaði mig ekkert að