Eimreiðin - 01.07.1930, Page 94
302
RAUÐA DANZMÆRIN
eimreiðin
snemma og fluttir eitthvað þangað, sem hún náði ekki til
þeirra.
Það er ómögulegt að gera sér grein fyrir, hvernig Mata
Hari gat orðið njósnari, nema að hafa kynt sér meginregluf
þær, sem þýzka leynilögreglan fylgdi gagnvart sendirnönnum
sínum og hvers vegna að konum var stundum talin trú um
að takast hið hæítulega njósnarastarf á hendur. Með flestum
þjóðum er venjan sú, að konur fái ekki að vinna að njósn-
um, ef hægt er að fá karlmenn til starfsins. Á Englandi er
það því nær ófrávíkjanleg regla að ráða ekki konur í þetta
verk, og Englendingar hafa góðar og gildar ástæður til að
fylgja þeirri reglu.
Konur þær, sem mest orð hefur farið af fyrir njósnir nú
síðustu árin, eiga allar sammerkt í því, að hafa gerst njósn-
arar af því, að þær hafa orðið ástfangnar af mönnum, sem
þegar voru orðnir njósnarar, er þær kyntust þeim. Svo er
um Margréti Francillard, »Evu«, Vvonne Schadeck og OnnU
Garnier. Grikkinn Coudoyannis, sem var afburða-duglegur og
hálaunaður njósnari, taldi sér mikinn hagnað að því að geta
haft í för með sér unga og laglega konu, er hann var að
starfi sínu á strætum úti. En varla hafði hann trygt sér fylgd
einnar slíkrar, er hann fékk skipun um það frá yfirboðara
sínum að gera annaðhvort: skilja við hana tafarlaust eða fa
hana til að gerast njósnari. Sumir leiðbeinendur njósnarmanna
héldu þeirri kenningu fram, að njósnarar ættu að njóta stuðn-
ings kvenna sinna í starfinu. Það hefur verið upplýst, að hin
fræga frú Heinrichsen (sem Frakkar kölluðu »Mlle. Doktor*)
gerðist njósnari af ofannefndum ástæðum. Hún var stjórnandi
njósnarsveitarinnar í Antwerpen, en hafði áður verið einhver
helzta stjarnan í samkvæmislífi Berlínar. Einnig vita menn, að
vinkona Mötu Hari, Marussia Destrelles, gerðist njósnari af
sömu ástæðum. — Það er fróðlegt að kynnast því, hvernig
njósnarar voru ráðnir á friðaríímum. Gott dæmi er saga
Grikkjans Constantine Coudoyannis, sem áður er nefndur. I
samkvæmissölum Parísar og Lundúna gekk hann undir nafn-
inu Costa de Smyrnos greifi. Áður en hann aðlaði sjálfan sig
var hann réttur og sléttur umferðasali og ferðaðist bæði uw
Frakkland, Belgíu og Þýzkaland, enda talaði hann ekki all-