Eimreiðin - 01.07.1941, Page 68

292
HEFÐBUNDNAK VILLUIŒNNINGAR
EIMnEIÐlN
starfsmaður við kirkjuna, hafi strokið með sjóð, sem var al-
mennings eign, er svarið einfalt og ákveðið á reiðum höndum-
„Hafi Jón verið þjófur, þá var hann ekki kristinn." Kristinn
maður er, ekki að áliti, heldur raunverulega, góður rnaður;
komist ég að því, að einhver viss maður sé ekki góður, sýnn'
það einungis, að hann hefur ekki verið kristinn. Það er sein
sé ákveðin setning, að kristinn maður sé góður maður. Þa®
er hliðstætt því, að í ferhyrningi séu fjórar hliðar.
En ef einhver fullyrðir, að kommúnisti, íhaldsmaður eða
efnafræðingur sé góður maður, má fljótlega hrekja það, þvl
að þeir, sem aðhyllast eða stunda þessar greinar, hirða ekk'
um, að þeir séu ákveðið taldir góðir. Eiginleika þeirra verðm
því að ákveða samkvæmt athugun og tilraunum. Mjög líklegt
er að færa mætti sönnur á það um marga kommúnista og eins
suma íhaldsmenn, að þeir séu ekki góðir menn. Að minnsta
kosti liggur það ekki eins ijóst fyrir eins og um þá hluti, ei
hafa sitt ákveðna sanngildi — eins og það, að á ferhyrning1
séu fjórar hliðar eða að kristinn maður sé góður maður.
Af reynslunni hef ég lært það, að auðveldast er að sanna
þetta með áþreifanlegum dæmum. Vér skulum taka þau
af
handahófi af ýmsum þeim sviðurn, er þekking vor nær yfir‘
Athugum fyrst strútana í Afríku. Fuglar þessir hafa veriö
rannsakaðir bæði af veiðimönnum og dýrafræðingum, enn
fremur af bændum, sem hafa ræktað þá í hjörðum líkt °o
sauðfé. í bókasöfnum vorum má því víða finna upplýsinga1
um lífshætti þeirra, prentaðar síður svo þúsundum skipú'-
Þekking sú, er vér fáum af þessum prentsíðum, er ba-'ð'
óákveðin og á ýmsan hátt röng, og auk þess mótsagnakennd-
Ef vér höfum rannsakað strútana i Afríku, skulum ve
taka til athugunar strúta bókmenntanna, heimspekinnar
siðfræðinnar. í stað ringulreiðar þeirrar, sem áður er nefnd’
er hér allt ijóst og nákyæmt. Það er af því, að strútur bók'
menntanna er aðeins til í ákveðnu formi. Þar er um fugl
ræða, sem grefur höfuðið niður i sandinn og felur sig á þa1111
hátt, ef hann verður hræddur. Vér mundum ef til vill tljó*
lega korna með þá athugasemd, að almennt mundu menn
ekk1
fallast á þessa mynd af strútum bókmenntanna, ef hún kæn.n
ekki heim við það, sem dýrafræðin segir. Svarið við þvl el’