Eimreiðin - 01.07.1941, Síða 100
324
ÞEGAR ÉG SAT UM HEXRY FORD
EIJIREIÐIfí
að orði löngu síðar. En hvað um það. Þá höfðu þeir félaga1’
unnið lier Samsonovs við Tannenberg og hrakið Rennenkanipf
við Massúríuvötnin, og i dezember 1914 voru Rússar stöðvaðir-
Siðan hófst kyrrstöðuhernaðurinn einnig þar eystra. Og alltaf
var harizt. —------
Við blaðamenn lifðum í stöðugu háspenntu ofvæni um þ®1
mundir. Björgvin í Noregi var á þessum árum miðstöð mikilla
viðburða og margvíslegra og varð að lokum eina opna höfnm
á allri vesturströnd Norðurálfu. — Dagblöðin kapphlupu 11111
að ná sem flestum fréttum og skjótustum, en þó mátti eig1
birta neitt, er „stofnað gæti hlutleysi landsins í voða“. ^flI
þó margt af því, er við blaðamenn snuðruðum uppi á ýmsun1
leiðum, einmitt af því tagi. Allar opinberar fréttir bárust irfl
„Ailsherjarfréttastofunni norsku“ og voru sameiginlegar íy1’1’
öll blöðin. En auk þess hafði hvert blað fasta fréttaritara 1
Osló og öðrum stærri borgunum og „ítök og selför“ út unr
land allt, þar sem frétta var að vænta.---------
Nú var liðið fram í janúar 1916. Henry Ford hafði ko®ið
til Óslóar rétt fyrir áramótin og dvalið þar síðan. Hann hafð1
leigt hið glæsilega Ameríkufar Sameinaða félagsins danska-
„Óskar II.“, fvrir þrjár milljónir króna var sagt, og var 1111
kominn austur um haf í því skyni að bera sáttarorð á nii^1
ófriðaraðilanna og binda enda á þessa hörmulegu styrjöld-
Hafði hann boðið með sér fjölmennum hóp amerískra og ef'
lendra friðarvina og hugsjónamanna, hátt á annað hundra®
manns. Var tilgangur hans sá að fylkja fögru liði heilbrigðrfll
skynsemi og friðarvilja þjóðanna í regin-sterka sókn
örvitaæði styrjaldarinnar. Hugði hann fyrst að hafa tal fl^
stjórnarvöldum hlutlausu þjóðanna og forystumönnum þeirrfl>
en halda síðan á fund styrjaldaraðila sjálfra.
Vetrarríki var afarmikið i Noregi um þessar mundir'
Óslóar-borg var hvít og köld, er mr. Ford kom þangað me^
fylgdarliði sínu. En hvað var þó vetrarharka og harðind1 1
samanburði við þá harðneskju hugans og hjartans ís, sem
tók flestar þjóðir um þessar mundir. Smáríkin vörðu tdid
leysi sitt í orði og verki, af veikri getu, undir klakaskán hjarts
kulda og kæruleysis og bældu niður sinn betra mann og fl*^
bróðurþel. Þau máttu aðeins græða miskunnarlaust á örvitfl