Eimreiðin - 01.07.1941, Page 124

348
RITSJÁ
E1MREIDIn
henni er mein-illa við allt trúar-
bragða-fimbulfamb, sem hcfur á
sér jfirskin guðhræðslu og æðri
])roska, en afneitar þeirra krafti,
— hvort sem í hlut eiga guðspek-
ingar (frú Þóra og vinkonur henn-
ar) cða rétt-trúaðir (presturinn, sr.
Jóakim). Aftur á móti verður ekki
séð, að liún áfellist aðalpersónuna,
frá Hildi, þó að hún selji sig vit-
andi vits i lijónaband rikum ekkju-
manni, — að visu í þeim tilgangi,
að hjálpa fjölskyldu sinni, — og
reynist honum hálf-illa eftir á.
Sagan er raunsæis-skáldskapur,
„realistisk" upp á gamlan og góð-
an móð, og þar er ekki reynt af
ásettu ráði að draga fram og ýkja
hið ljóta og andstyggilega. Hún er
öll með þeim likinduin, að lesand-
inn segir jafnan við sjálfan sig:
Ja, þetta hefði getað gerzt, og það
einmitt svona.
Stíll höf. er yfirlætis- og tilgerð-
arlaus, — málið lilátt áfram og
eðlilegt.
Jakob Jóli. Smári.
Pétur Sigurðsson: Sögulegasta
ferðalagið. Rvk. 1941 (ísaf.).
Bók þessi hefur inni að lialda
nokkur erindi, sem höf. hefur flutt
i útvarpið eða annars staðar. En
þótt ýmsir hafi heyrt þau, þola ]>au
vel að komast á prent, hæði vegna
þess, að margir munu vilja rifja
þau upp fyrir sér aftur, þeir er
lieyrt hafa, og þá ekki siður vegna
liins, að þau þurfa að fá meiri út-
breiðslu, en þau hafa þegar fengið,
sökum eldmóðs ]>ess og áhuga á
öllu góðu og gagnlegu, sem i þeim
hýr, — sökum þess hressandi hlæs
af sönnum manndómi, sem um þau
lcikur og verður stundum að lieil-
næmum stormi. Það er siðui
margra að hika við hrósvrðin 11111
náungann, jafnvel ])ótt verðskuU'
uð séu, og láta hann einatt varl®
njóta sannmælis, — en ég vil fuH"
yrða, að höf. þessarar hókar °6
starf hans er einn sá stvrkasti og
hreinasti kraftur til góðs, seni nu
er að verki hér á landi, að ölluin
öðrum ólöstuðum. Hér fer saniau
skilningsdjúpt frjálslyndi og eld'
legur áhugi, sem spámannlegur m®
kaliast, á öllu því, er horfir til
sannra umbóta í félags- og einka'
lifi. Mannsliugsjón höf. er ekki lag'
fleyg, — hún stefnir hátt og l*,ur
sér ekki nægja neitt liálfkák, °f>
hún er heilbrigð og þróttmikU’
Betur að fsland ætti marga slíka
kennimenn!
Bókin er tileinkuð konu höf- a
tuttugu og fimm ára hjúskapar'
afmæli þeirra.
Jakob Jóh. Smári.
Hugrún: Mánaskin. Ljóðnurh■
Rnk. 1941 (ísaf.).
Hugrún (Filippia KristjáuS'
dóttir) er að visu ekki ineöal
stærri spámannanna í íslenzki1
ijóðagerð, en hún yrkir einkar-lag
lega, og liggja eftir hana }'n1lS
snotur ljóðmæli, kvæði og vís111-
sem hún hefur nú safnað í hók
gefið lit. Má þar segja, að batnand1
manni sé l)ezt að lifa, þvi að siö
ustu eða yngstu kvæðin virðast me1
yfirleitt bezt, — má t. d. ue,n‘l
Nótt í september og Ég hef leik'
mér uið blæinn. Lausavisur yr*''r
liún einnig vel. Og engirin inun SJ
• í flö
eftir þeirri stund, sem fer 1 ‘
kynna sér þetta litla og laglefi3
Ijóðakver.
Jakob Jóh. Smári.