Eimreiðin - 01.10.1947, Page 91

aiMRBIÐIN
RITSJÁ
315
verið að hnýsast í einkamál, sem alls
ekki voru ætluð mér, né neinum
oviðkomandi manni, er ég var að
gæða mér á ýmsu því, sem hér er rit-
“3. Foreldrar Críins og ýmsir aðrir,
er við sögu koma, vaxa við nánari
kynni. Grímur hefur lifað eyðslulífi
°g borizt mikið á, enda fengið mörg
aminningarorð, á stúdentsárunuin og
lengur. Virðist það ekki liafa liaft
mikil áhrif á hann, samanber t. d. við-
skipti hans við Finn Magnússon. Er
bað næsta átakanlegt, að lesa bréf
Finns til Gríms, (bls. 136—137). Má
Þar sjá, hversu hart hinn ungi Grím-
ur, sem þá dvaldi í París, hefur geng-
ið eftir því að ná í fé, á einhvern
hátt, er hann gat verið að kvabba
a þessum gamla, lasburða og fátæka
'clgerðamanni sínuin um að útvega
8cr lán, enn á ný. — Grímur Thom-
«en var jafnan talinn kaldur undir
rifjum og ómjúkur í viðskiptum á
efri árum, og bréf þessi sanna, að á
yngri aruin hefur hann ekki látið
tnarpt fyrir brjósti brenna, er liann
8ótti á brekkuna, sjálfum sér til gleði,
rægðar og frama. — Hér er og birtur
8fli ur bréfi Magdalene Thoresen,
8etn verið hafði ástmey Grims, en hréf
ctta ritar hún, 25 árum síðar, vin-
onu sinni, Louise Heiberg. Talar
ún þar um „hans uhyre dæmoniskc
' iie o. s. frv. — Rómantíski bjarm-
lnn, er svcipað hefur þetta ástar-
^vintýri, verður skyndilega að grá-
u,n þokuhjúpi.
En nú er þetta allt komið á prent,
verður ekki aftur tekið. Og
181 er það heillandi að rýna inn í
■nkalíf og sálir mikilmenna. Ég held,
aldrei verði kalt um stórskáldið
fím Tliomsen uppi á hefðartindin-
m- Vér munum sjá uin það, sem
fUm bin meistaralegu kvæði hans,
nú °K síðar. Þorsteinn Jónsson.
Pétur Jónsson jrá Stökkum: —
STRANDAMANNABÓK, Rvík 1947.
(ísafoldarprentsmiSja h.f.).
Bók þessi er 239 bls., prentuð á
góðan pappír og laglega gefin út að
öllum frágangi. Guðni Jónsson, mag-
ister, hefur húið liana undir prent-
un. Hún er, auk formála, í tveim
aðalhlutum: HéraSslýsing, bls. 11—
105, og Þœttir af Ströndum, bls. 107—
239.
Héraðslýsingin er þannig gerð, að
höfundur ferðast með lesendum sin-
um eftir endilangri Strandasýslu, liús-
vitjar á hverjum bæ. Hefst ferðin við
Geirólfsnúp, á nyrzta bæ sýslunnar,
Skjalda-Bjarnarvík. Er svo haldið inn
ströndina og komið við á hvcrjum
bæ, eins og áður er sagt, auk þess
lýst landslagi öllu, vegum og eyðibýl-
um. Hverri jörð er lýst nokkuð, oft-
ast stutt, en vel og skilmerkilega,
sagðir kostir og ókostir, saga býl-
anna og ýmislegt, sein inarkvert er.
Blandast engum hugur unii að höf-
undurinn gerir sér far um að fara
með rétt mál og vinnur verk sitt trú-
lega. Ferðin endar í Gilhaga, innsta
bæ í Hrútafirði. Hver sá, er les þessa
bók, verður stórum fróðari um
Strandasýslu en í rauninni má búast
við af ekki lengra lestri, svo lifandi
tekst hinum fróða liöfundi að gera
inél sitt. Má efalaust segja, að hér-
aðslýsing þessi verði ætíð merkilegt
heimildarrit um sýsluna, eins og
byggð hennar er nú.
Síðari hluti bókarinnar er einnig
að mörgu leyti fróðlegur og skemmti-
legur, þótt sums staðar sé nokkuí
fljótt farið yfir sögu og ekki allt
sérlega merkilegt, sem frá er sagt.
Menningarlega séð getur það þó flest
haft þýðingu. Höfundurinn, hinn há-
aldraði fræðimaður, andaðist áður en-
bókin kom út. Virðist svo, að ein-