Eimreiðin - 01.10.1947, Blaðsíða 37
eimreiðin
GIRNDARAUGA Á SVALBARÐA
261
fjögurra dægra haf norðr til Svalbarða í Hafsbotn“, stendur þar.
Ymsir vísindamenn draga þó í efa, að Svalbarði hinn forni sé
Spitzbergen, heldur muni hér vera um austurströnd Grænlands
að ræða. Það er sem sé lítt hugsanlegt, að fornmenn liafi getað
siglt milli Langaness og Spitzbergen á fjórum dægrum, en til
austurstrandar Grænlands er það auðvelt.
Spitzbergen er tvær eyjar auk margra smærri. Sú stærri heitir
Vestur-Spitzbergen, um 40.000 ferkm., en sú minni Norðaustur-
landið, og er um 17.000 ferkm. Er mjótt sund á milli þeirra og
heitir Hinlopensund. Af öðrum eyjum er Edge-ey og Barentsey
stærstar, austur af Vestur-Spitzbergen sunnanverðri, en að vestan
frins Karls Forland, fyrir Vestur-Spitzbergen miðri. Kong Karls
Land heita þrjár smáeyjar SA af Norðausturlandinu, en um 70
km. frá austurodda Norðausturlandsins er Hvítey; þar fundust
bein Andrée pólfara og félaga hans fyrir 17 árum. Alls er eyja-
blasinn um 68.000 ferkm. að stærð.
Bjarnarey er smásmíði móts við Spitzbergeneyjamar, aðeins
1^3 ferkm., hvergi hærri en 536 m., enda jökullaus. Gróður er
þar enginn nema mosi og skóf. Kol liafa fundizt þar, en ekki eins
góð og á Spitzbergen. Þar er hafnlaust að kalla. Þó voru rost-
Ung8- og livalveiðar reknar þar um skeið, en rostungurinn er
nú horfinn og hvalurinn að mestu leyti. En fuglalíf er mikið
a Hjarnarey og auðug fiskimið í kring, sem m. a. Islendingar
bafa heimsótt stundum. Bjarnarey er um 400 km. norður af
öyrztu töngum Noregs, en 275 km. suður af Suðurhöfða á Spitz-
bergen, og telst til lögsagnarumdæmisins Svalbarða, eins og áður
8egir. Nafnið hlaut eyjan af því, að Willem Barents skaut bjarn-
dýr þar árið 1596.
landkostir OG DÝRALÍF.
Um landkosti í venjulegri merkingu er skiljanlega ekki að
Keða á Spitzberg en, 77 til 80 breiddarstigum fyrir norðan mið-
Jarðarbaug. Auk þess eru eyjarnar hálendar. Hæsti tindurinn
beitir Newtonfjall og er 1717 metrar, og jökullinn er hvergi í
^ainna en 600 metra hæð. Víða ganga skriðjöklar í sjó ofan, og
eaeðalhitinn í júlí er aðeins rúm fjögur stig, en meðalkuldi ársins
^'7 stig. Gróðurríkið hefur því upp á fátt að bjóða nema skófir
°S mosa; þó sést þar smávíðir og vottur af birkikjarri sumsstað-