Eimreiðin - 01.10.1952, Síða 76

Sýnisbók íslenzkra rímna.
Skozki frœðaþulurinn Sir William
A. Craigie hefur unnið það þrekvirki
að ganga fré Sýnisbók íslenzkra
rimna frá upphafi rímnakveðskapar
til loka nitjándu aldar, í þremur stór-
um bindum, rita að hverju bind-
anna formála og itarlegan inngang
og velja öll sýnishornin i bókina.
Bókin er að stærð: I. bindið lxxv +
306 bls., II. bindið lxii + 334 bls. og
III. bindið xxxii + 414 bls. Hún kom
út á þessu hausti (útg. Thomas Nel-
son and Sons Ltd., London, Edin-
burgh, Paris, Melbourne, Toronto
and New York 1952). Einkaumboð
fyrir ritið á Islandi hefur h.f. Leiftur
í Reykjavík, sem einnig hefur ann-
azt prentun III. bindisins.
Sir William varð hálfníræður 13.
ágúst síðastliðinn. Á langri ævi hef-
ur hann, eins og kunnugt er, ritað
mikið um islenzkar bókmenntir og
tungu, auk sinna fjölbreyttu starfa í
þágu annarra hugðarefna. Með þess-
ari bók bætir hann enn við þá þakk-
lætisskuld, sem íslendingar standa í
við hann fyrir að kynna bókmenntir
þeirra og tungu meðal fræðimanna
í hinum enskumælandi heimi og
viðar.
Rimurnar hafa ekki átt miklum
vinsældum að fagna undanfarið hér
á landi, þó að alltaf séu uppi ein-
hverjir, sem taka svari þeirra — og
hafi verið síðan Jónas og Sigurður
Breiðfjörð áttust við um gildi þeirra
fyrir meira en öld. Þó er vegur þeirra
meiri nú en áður og fer vaxandi.
Um siðustu aldamót voru rimur enn
kveðnar á kvöldvökum sums staðar i
sveitum. Svo var stundum gert a
kvöldvökum á æskuheimili minu, og
þótti góð skemmtun.
I fyrsta bindi sýnisbókar þessarar
hefur Sir William valið rimur ein-
göngu frá elztu timum og fram til
ársins 1550. Hefst úrval þetta a
kvæði úr Ólafs rímu Haraldssonar
eftir Einar Gilsson, sem talin er su
elzta, sem enn er til (sennilega ort a
fyrsta tug 15. aldar), en síðan eru
sýnishorn úr 30—40 öðrum rímum
frá þessu timabili, þar á meðal ser-
stakt úrval mansöngva. Geta menn
af úrvali þessu kynnzt anda og efni
rimna vorra frá elztu tímum, en
meðal þeirra eru t. d. Ólafs rírnur
Tryggvasonar, Skáld-Helga rímur,
Skíðaríma, Lokrur, Griplur, Sörla-
rímur, Bósarimur, Geiplur, o. s. frV'
En í inngangi að þessu úrvali er
fjallað um: 1. Uppruna og einkenm
rimna, 2. mansöngvana, 3. rimna-
bragfræði og 4. rímnamál. Eru her
hverju efni um sig gerð góð skil, svo
sem vænta má. Orðaforði rímnanna
er mikill, og þar er að finna fjölda
samheita og annarra orða, sem óvíða