Eimreiðin - 01.09.1963, Page 65

EIMREIÐIN
249
settu alla sína trú og von á. Eftir
kristnitöknna árið eitt þúsuncl var
i' iður og helgi goðanna og hofanna
iijótlega rofinn, goðununr steypt
l'i stöllum sínum, liofin brend eða
’otin niður. ]>etta mun ekki hafa
Sengið sársaukalaust fram fyrir
óiluni, einkum sumum hinna eldri
'nanna, og tregðuðust nokkrir við,
Pótt undan yrðu þeir að láta síga
‘•ð lokum. — Eftir að kristni var
ogtekin munu margir hofgoðarn-
11 itafa reist kirkjur á bæjum sín-
l’m 1 stað hofanna, sem áður voru.
iiús þurfti fólkið að hafa til þess
a< tigna eða tilbiðja guði — eða
kru® sinn, hvort heldur var í heiðn-
Um eða kristnum sið. Iúklegt má
te j<l. að Geir goði hafi bráðlega
,mið reisa kirkju að Úthlíð, eftir
l( kristni var lögtekin, svo mikill
0 ðingi sem hann var talinn vera,
j,Vl SVo segir í Landnámu: „Þá er
■tndið hafði sex tigu vetra byggt
j,erið’ voru þessir höfðingjar á
‘tndinu: í sunnlendingafjórðungi:
órður gígja, Jörundur goði, Geir
*’ ^orsteinn Ingólfsson, T ungu-
^dclur.
Um -6r ^klegb áður en langt
- U kuó hafi helgi og átrúnaður
5 a hofin og allt það, sem
Var áður tene;t, smá fjarað
ut en J .
jtj rærst smátt og smátt yfir á
111 nýju guðshús, kirkjurnar.
'ernig sem þetta hefur verið, þá
D J(J enn finnast dæmi, sem
ekk'1 <l að 11 stöku stað hafi
aði; nieð öllu horfið allur átrún-
a nofin, eða minjar þeirra,
sem enn eru sýnilegar, þótt
í þeirri trú guðsdýrkun,
^ólkstns
þeim
út
in
Hv,
nrun
v, J
ekki felist í
S\'o
Sem aður var. Hofið að Úthlíð
er eitt af þeim, sem enn virðist ekki
að öllu hafa misst sinn fyrri mátt
til átrúnaðar, og mun sá átrún-
aður hala fylgt jörðinni frá ómuna-
tíð. Trú manna á Hofið er ekki
nein séreign heimafólks þar, lielcl-
ur margra þar um slóðir, eða svo
hefur þetta verið allt fram á síð-
ustu tíma, og er enn hjá sumu eldra
íólki. Það, sem fólk virðist hafa
veitt eftirtekt, og því gengið að
erfðum frá einni kynslóð til ann-
arrar, og orðið að trú á Hofið, er
það, að aldrei hrekist á því heyið.
Sökunr Jress, að rústirnar eru stór-
þýfðar, hefur lítil rækt verið lögð
við þær, t. d. hvað áburð snertir,
svo að hey það, senr af þeinr fæst,
er bæði lítið og lélegt. Allflest ár
eru þær samt slegnar og nrun
tvennt bera til. Flestum þykir lreld-
ur óhrjálegt að sjá þenna þúfna-
klasa ósleginn, þar sem alll er slétt
og slegið í kring, og svo hitt, að á
meðan Hofið er óslegið er geymd-
ur [rerrir, sem gott er að grípa til
þegar sumri hallar og þurrkar fara
að verða stuttir og stopulir. Þótt
ég hér hafi talað um trú fólks í
þessu efni, þá veit ég í sannleika
sagt ekki, hve djúpt hún stendur.
Þó mun það einhvern veginn vera
svo enn, að svona undir niðri mun
það ekki fá sig til að afneita með
öllu þessari trú, þessum garnla og
góða fylgifisk þessarar jarðar, sem
aldrei getur skaðað, en oftar en hitt
látið vonir fólksins rætast, svo að
því hefur orðið að trú sinni. Til
sönnunar því, að þessi forna trú
sé ekki séreign fólks þess, sem EJl-
hlíðina byggir liverju sinni, til
færi ég hér eitt dæmi: Það mun