Eimreiðin - 01.09.1963, Síða 17

EIMREIÐIN
201
'Séu heimildirnar í heild sinni bornar saman, verður niðurstaðan
su. að fram hafi farið af hálfu hermannanna, sem gættu Jesú, fölsk
konungshylling, þar sem hann hafi í háði verið skrýddur einhvers
^onar eftirlíkingu tignarskrúða og tignarmerkja. Hitt kann að vekja
furðu, að guðspjöllununr skuli ekki bera saman um, hvort þetta
hafi farið fram hjá Heródesi eða Pílatusi. Að sjálfsögðu gat eitt-
,1Vað svipað átt sér stað á báðum stöðum, og hafa raunar flestir
ritskýrendur talið það sennilegast. En hvernig stendur þá á þvi,
'*ð einn guðspjallamaðurinn getur um það, sem gerðist í höll Heró-
ðesar, en hinn í garði landstjórans? Ástæðan er sú, að hvorugur
fylgir
meginreglum nútímasagnaritara, sem gerir sér far um að
olnægja sem nákvæmast kröfurn gagnrýnandans, sem vill vita
nákvæmlega, hvað gerzt hefur. Guðspjallamaðurinn velur efni
Sut með tilliti til þess boðskapar, sem í því felst, söfnuðinum
uf handa. Nú skulum vér hugsa oss, að Lúkas hafi fyrir framan
Sl§ tvær sögur, sem segja frá hliðstæðum atburðum. Finnst honunr
Pa óþarfi að geta nema annars. Það er honunr aukaatriði, lrvort
opkrýningin fór franr hjá Heródesi eða Pílatusi. Hitt er aðal-
atriðið, að sýna Jesúm Krist lræddan nreð þessum sérstaka hætti
Vlð réttarhöldin. Við túlkun guðspjallsins kenrur raunar í Ijós nokk-
munur, sem ég nefni síðar.
III.
Jesú
irnir
s er í háði og spotti skrýddur konungsskrúða og hermenn-
ha Veita honum lotningu, krjúpa franrnri fyrir honum, og ávarpa
‘ Ulr konunglegTÍ kveðju: ,,Ave Caesar“ eða eitthvað því unr líkt.
oan er í sjálfu sér mjög augljós. Tesús gerði tilkall til konungs-
“gnar,
og þegar
ruddalegir
málaliðar í setuliði Pílatusar hafa
omu dauðadæmda fanga að leiksoppi, er næsta eðlilegt, að þeir
,yrst og fremst gys að honuur sem þjóðhöfðingja. Hjá Heródesi
S>U, ljað samlandar lrans, senr skopast að Ironunr í lrinum hvíta
■ a’ eu í her Pílatusar hafa sennilega verið fáir eða engir Gyð-
j ^ai’ heldur blendin gur af rómverskum undirforingjum og sýr-
u Um hermönnum. Þessir erlendu setuliðsmenn hafa að líkind-
1 i • Cn^a hugrnynd unr, hvaða trúarlegar eða pólitískar ástæður
þag ^ ^ lless’ að Jesús er dæmdur til dauða, en hins vegar hefur
ekkf verið neitt nýtt fyrir þeinr, að einstakir draumóramenn
11 hlraunir til að vekja uppþot gegn stjórnarvöldunum. Yfir-