Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1972, Síða 10

Eimreiðin - 01.01.1972, Síða 10
EIMREIÐIN Ég held að meinið liggi í eðli sósíalismans sjálfs og að það sé óhjákvæmilegt, að sósíalísk þjóðfélög þróist eins og orðið hefur í Austur-Evrópu. Þetta stafar af þvi, að litið er á ríkisvaldið sem tæki, sem á að gera alla hluti. Það er álitið vera lykillinn að Paradís. Þetta viðhorf er öllum sósíalistum sameiginlegt, einnig sósíaldemókrötum, en kommúnistar álíta ennfremur, að þessu ríkisvaldi eigi einn stjórnmálaflokkur að stjórna. En þegar einu sinni er búið að bvggja upp flokkinn og ríkisvaldið, held ég að erfitt sé að snúa við og menn leiðist æ lengra út í foraðið. — Hvoru þjóðskipulaginu spáir þú sigri í baráttu þeirra? J.H.: Ég er ekki viss um, að það verði barátta. Það hefur átt sér stað barátta, en háðir aðilar virðast hafa áttað sig á því, hvað þeir geti komizt langt. Það gæti því gerzt hið sama og gerð- ist milli kaþólskra manna og mótmælenda á sínum tíma og múhameðstrúarmanna og kristinna, að baráttunni linni og það myndist eins konar landamæri, en það verður ekki samruni. Mótmælandi verður aldrei kaþólskur eða kaþólskur mólmæl- andi. En ég held, að æskilegast sé frá öllum sjónarmiðum, að sem eðlilegust viðskipti geti átt sér stað, bæði menningarleg við- skipti og verzlunarviðskipti. Engu að síður held ég, að það séu draumórar að trúa því, að þjóðfélög Austur-Evrópu muni í grundvallaratriðum breytast í fyrirsjáanlegri framtíð. Það væri barnaskapur að imynda sér slikt, og utanrikispólitik, sem byggð er á slíkum hugmyndum, er byggð á sandi. HVERT STEFNIR VELFERÐARRÍKIÐ ? — Þrátt fgrir vantrú á samruna stjórnkerfa hefur þú lýst úhyggjum yfir, að velferðarríki nútimans kunni að leiðast út á brautir, sem verði æ líkari því, sem tíðkast í Austur-Evrópu. Getur þú útskýrt þetta nánar? J.H.: Ég á fyrst og fremst við það, að á háþróunarstigi vel- ferðarrikisins muni gæta vaxandi rikisafskipta, bæði af atvinnu- lífi °g af einstaklingum og að þetta muni smám saman hafa víðtæk áhrif. Svo vikið sé að atvinnulífinu, þá er greinilegt, að í mörgum af þeim löndum, sem eru lengst á veg komin, er ríkið tekið að hafa vaxandi afskipti af atvinnufyrirtækjum. Það er farið að skipta sér af þvi, hvar atvinnufyrirtækin setja sig nið- ur, hvort þau fjárfesta eða ekki, hvort þau skila meiri eða minni ágóða. Þetta gengur svo langt i landi eins og Svíþjóð, að segja má, að framkvæmdavilji sé að verulegu leyti lamaður. Þeir, sem stjórna fyrirtækjunum hafa ekki lengur áhuga á að le£Sja út á nýjar brautir eða fjárfesta svo nokkru nemi. Þegar þannig er komið, segir ríkisvaldið: Atvinnulífið bregzt okkur,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.