Eimreiðin

Ataaseq assigiiaat ilaat

Eimreiðin - 01.01.1972, Qupperneq 25

Eimreiðin - 01.01.1972, Qupperneq 25
EIMREIÐIN Kristjáns Karlssonar í formála fyrir síðustu lieildarútgáfu á Ijóðmælum Stefáns (1970) er laukrétt, að sum seinni kvæði hans eru persónulegri en hin fyrri í þeim skilningi að persónu- leiki skáldsins býr þar lieilli og fyllri en í sjálfstjáningum »förumanns-áranna“. Með hliðsjón af þessu er það athugavert sem viðtekið hefur verið, að Stefáni frá Hvítadal hafi förlazt í skáldlist sinni þeg- Söngvum förumannsins sleppir. Hann kernur að vísu ekki fram með neinar formlegar nýjungar eftir 1918, gerir ýmist að halda í fyrri hætti sína eða gripa til gamalla islenzkra hátta, °g hann birti i bókum sínum sögukvæði sem bakfiskinn vant- av i, trúarlofgerðir í miðaldastíl sem stundum ná varla andan- um vegna þess hve þær eru fastreyrðar í pell og purpura (sum trúarljóð Stefáns frá seinni árum eru samt sem áður mjög fög- ur og hjartnæm), einnig ýmis tækifæriskvæði um nærtæk efni. Lesendur Stefáns voru að hinu leytinu enn haldnir vímunni sem fyrsta bók lians vakti með þeim, og dvínandi hrifning af siðari hókunum fannst þeim jafngilda afturför. Þetta er ofur skiljanlegt. Og því held ég að þeir staðir í siðari bókum Stefáns sem eru raunverulega nýir í skáldlist hans, miðað við Söngva förumannsins, sjáist betur nú, þegar lesendur, sem lásu ekki Söngvana nýútkomna, taka sér í hönd verk skáldsins i heild. Hin rýru sögukvæði eiga sér þá skýringu, að gáfa Stefáns lá ekki á epísku sviði, heldur lýrísku, og andþrengslin sums staðar 1 kaþólsku lofgerðunum eiga sér þá skýringu, að ekki dugar að skríða í húð fyrri tíðar skálda. Þetta hvort tveggja hneigist ég til að kalla vanskilning á aðstöðu sinni, en ekki afturför, af t»vi skáldgáfa Stefáns andspænis yrkisefnum sem henni voru kjörin staðnar ekki með Söngvum förumannsins, heldur dafn- ar hún í nokkrum kvæðum sem ort eru á búskaparárum hans í Dölum og tekur breytingu sem birtist í sjálfstjáningu fyllri en aður var, sökum þess að hún sameinar huglægar og lilutlægar, °g þó réttara sagt sviðslegar eigindir. Það vorar leiðir þessa hreytingu í ljós, en Bjartar nætur samt enn frekar. Þær eru vissulega meginkvæði Stefáns. Þar freistar hans þess, eins og Kristján Karlsson tekur til orða, „af ráðnum huga og mikilli djörfung að sameina persónur förumannsins, bóndans og trú- srskáldsins í einn og óskiptan persónuleika, sem er í sátt við umhverfið“. Það er sömuleiðis rétt að þetta kvæði „á sér ekki raunverulegt framhald í seinni ljóðum Stefáns“, persónuleiki skáldsins birtist ekki aftur þríeinn í ofangreindum skilningi, en sá nýi tjáningarháttur (i senn huglægur og sviðslegur) sem fólginn er í Björtum nóttum þvarr aftur á móti ekki, þótt sízt 25
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.