Uppeldi og menntun - 01.01.2004, Page 107

HANNA RAGNARSDÓTTIR
ingu barnanna í skólanum. Fyrsti kennari Wen wen í fyrri skólanum talar hins vegar
um að reynt hafi verið að stuðla að auknum samskiptum en það hafi ekki gengið vel.
Foreldrar Sohni eru þolinmóðir og segja að tíma taki að skapa vináttu. Foreldrar
Sohni og forráðamenn Wen wen hafa miklar væntingar til skólakerfisins. Allir leggja
áherslu á að börnin muni síðar velja sjálf nám eða störf eftir áhugasviði og eru
hlynntir því að börnin haldi áfram námi að loknum grunnskóla.
Foreldarnir virðast ekki hafa frumkvæði að því að afla sér upplýsinga frá skólan-
um, en bíða eftir því að vera boðaðir á foreldrafundi eða í viðtöl. Brooker (2002) fjallar
um í rannsókn sinni að foreldrar erlendra barna, eða aðfluttir foreldrar, þurfi að læra
að vera foreldrar í nýju umhverfi. Fllutverk foreldra gagnvart skóla virðist vera
menningarlega mótað, af rannsókn hennar að dæma, og því er mikilvægt að skólinn
eigi frumkvæði að samskiptum og móti starf sitt og stefnu í samráði við foreldra.
Svipað sjónarhorn kemur fram í Aðalnámskrá grunnskóla. Almennum hluta 1999. í
nágrannalöndunum, t.d. Noregi, hefur farið fram margs konar starf þar sem hlutverk
foreldra er meira og meiri áhersla lögð á virkni þeirra í daglegu skólastarfi en venjan
er hér á landi. Hefur það leitt til meiri ánægju nemenda. Dæmi um slíkt eru móður-
málshópar, þar sem foreldrar og tvítyngdir kennarar taka þátt í skipulagningu starfs-
ins (Helgesen, 2002) og virkt samstarf foreldra og skóla í stefnumótun (Falk o.fl.,
2003).
Hverjar eru trúarlegar þarfir grunnskólabarnanna samkvæmt rannsókninni og
hvernig er þeim mætt? Eingöngu foreldrar Sohni tala um andstæðu í menningu skóla
og heimilis, en taka fram að engir árekstrar hafi orðið, enda er í starfsemi skólans sem
snýr að erlendu börnunum lögð áhersla á fjölbreytileika mannlífsins og tekið tillit til
trúarlegra þarfa fjölskyldna. Foreldrar Sohni iðka trú sína heima og hafa skýra trúar-
lega afstöðu en laga sig að samfélagi og skóla í grundvallaratriðum og leggja áherslu
á að gott sé að búa í íslensku samfélagi. Margt hefur verið skrifað um nærgætni, skiln-
ing og tillit til ólíkra trúarbragða. I niðurstöðum fyrrgreindrar eigindlegrar rannsókn-
ar Jacksons og Nesbitts (1993) er lögð áhersla á að lífsreynsla fólks móti viðhorf þess,
ekki síður en trúarbrögð, og því sé mikilvægt að virða skoðanir einstaklinganna, í
stað þess að einblína á trúarbrögðin. Einnig sé mjög mikilvægt að virða hæfni
einstaklinga til að geta farið milli menningarheima daglega. Þannig hafi verið ljóst af
rannsókninni að börnin gátu fært sig ómeðvitað úr einu félagslegu umhverfi í annað.
1 rannsókninni hafi eingöngu eittbarn sýnt merki um álag sem fylgdi því að fara milli
menningarheima, en önnur sýnt fjölmenningarlega hæfni.
1 þeim hluta aðalnámskrár grunnskóla sem fjallar um trúarbragðafræðslu segir að
með trúarbragðafræðslu skuli efla virðingu og skilning í samskiptum einstaklinga og
þjóða með ólík lífsviðhorf; einnig að skólinn þurfi að huga að því, í samvinnu við
heimili nemenda, hvernig koma megi til móts við óskir um að þeir fái fræðslu um
eigin trú og menningu. Lögð er áhersla á að skólinn sé fræðslustofnun, en ekki trú-
boðsstofnun, og sé því fyrst og fremst ætlað að miðla þekkingu og efla skilning á
kristinni trú og öðrum trúarbrögðum (Aðalnámskrá grunnskóla. Kristin fræði, sið-
fræði og trúarbragðafræði 1999). Nokkurrar þversagnar gætir í aðalnámskránni, þar
sem í almennum hluta hennar segir að við framkvæmd skólastefnunnar beri að halda
105