Ægir - 01.08.1949, Page 59
Æ G I R
193
{>ví dreift víða um lönd á vegum þeirrar
stofnunar. Til Hollands voru fluttar út um
900 smál. af þorskalýsi og til Rússlands um
750 smál., voru það leifar af fyrra árs
samningi, en til Danmerkur voru fluttar
út um 575 smál. og Þýzkalands um 660
sinál., en til annarra landa enn minna
magn.
A árunum fyrir styrjöldina var allmikið
um það, að síld væri send isvarin til Þýzka-
lands, og' fór sá flulningur fram aðallega
l'rá Austfjörðum og Faxaflóa. Þegar samn-
ingar voru hafnir seint á árinu 1947 um
sölu í ísvörðum fiski til Vestur-Þýzka-
lands, stóð yfir síldveiði í Faxaflóa og
var þá gripið tækifærið til þess að selja
nokkuð af ísvarðri síld. Hófust þessir
flutningar þegar í desember 1947 og var
i'yrir áramót flutt út um 464 smálestir, en
aðalmagnið var þó flutt út eftir áramótin,
eða í janúarmánuði, rúml. 2 900 Smál.
F'óru flutningar þessir fram með þýzkum
togurum. Ekki varð meira um þennan út-
flutning á árinu, enda brást svo sem kunn-
ugt er vetrarsíldveiðin algerlega um
baustið.
Útflutningur á fryslri síld hefur verið
mjög smávægilegur undanfarin ár, en á ár-
inu 1948 voru þó flutt út um rúml. 1 000
smál., aðallega til Frakklands. Enn fremur
var flutt út nokkuð af beitusíld bæði til
Noregs og Færeyja. Færeyingar bafa jafn-
aðarlega kejTit nokkuð af beitusíld bér á
ári hverju, vegna þess að þeir slunda all-
mikið línuveiðar bér við land. Hins vegar
var það nokkur nýlunda, að flutt var til
Noregs dálítið magn af beitusíld, og mun
bún liafa reynzt þar mjög vel.
Á styrjaldarárunum var allmikið um
það, að hrogn væru fryst til útflutnings,
enda var þá ekki um það að ræða, að þau
væru söltuð eins og tíðkaðist fyrir styrj-
öldina og' aftur nú á seinni árum, þar sem
markaðir fyrir þær vörur voru þá með
öllu lokaðir af styrjaldarástæðum. Á seinni
árum eftir að tekin var upp söltun á
hrognunum á nýjan leik, hefur frysting
þeirra því nær horfið, og var á þessu ári að-
eins flutt út 107 smál. af frystum brogn-
um, aðallega til Bretlands.
í maíinánuði 1948 hófust hvalveiðar hér
við land eftir alllangt blé, en þær hafa ekki
verið stundaðar frá því árið 1939. Eitt af
því sem franileitt var í sambandi við hval-
veiðarnar var hvalkjöt fryst, og var út-
fJutningur þess 863 smál. Fór langsamlega
mest af því til Bretlands, eða 640 smál., en
afgangurinn til Noregs. Er liér um að ræða
algerlega nýjan útflutning, þar sem hval-
kjötið var alls ekki hagnýtt á þennan hátt
fyrir styrjöldina, en var nú í fyrsta skipti
fryst og selt til manneldis.
Um hvallýsið er svipað að segja, að út-
flutningur á því hefur ekki verið neinn frá
því fyrir styrjöldina, en nú var flutt út um
773 smál., sem að visu var ekki nema tæp-
lega helmingur þess, sem framleitt var á
árinu, en um áramótin lágu nokkrar
birgðir í landinu. Var mest af hvallýsinu
selt til Hollands eða 543 smál., en afgang-
urinn til Danmerkur.
í sambandi við flökun á fiski í frystihús-
iinuin fellur jafnan nokkuð til af roðum,
þegar fiskurinn er roðflettur, eins og sum-
ar fisktegundir eru jafnaðarlega við flök-
unina, eins og t. d. steinbíturinn. Roð þessi
liafa að mestu leyti verið söltuð og flutt
þannig út, en á. seinni árum hefur nokkuð
verið um það, að þau væru unnin til fulls
hér innanlands, það er að segja siítuð og
notuð hér í skógerð og annað þess háttar.
Á þessu ári var útflutningur á söltuðum
roðum aðeins um 3 smál, og seklist það allt
saman til Danmerkur.
Saltsíldarframleiðslan á árinu 1948 var
því nær helmingi meiri nú en hún hafði
verið á árinu 1947, enda var útflutningur-
inn eftir því og nam alls 110 þús. tunnum á
móti 66 þús. tunnum árið áður. Meira en
he(Imingur af þessu magni fór til Svíþjóð-
ar, enda hefur Svíþjóð jafnaðarlega verið
einn stærsti kaupandinn að íslenzkri salt-
síld og var svo enn að þessu sinni. Undan-
tekning var þó á árinu 1947, þegar Rúss-
land gerði samning um kaup á miklu
magni af saltsíld, en veiðibresturinn á því