Ægir - 01.02.1980, Side 28

araflinn upp í 570 tonn, þar af var Sæþór með tæpan
helming aflans. Voru veiðar stundaðar á Kolbeins-
eyjar- og Grímseyjarsvæðum. Var aflinn öllu skárri
á Kolbeinseyjarsvæðinu og komst hæst í 250 kg á
togtíma. Árið 1976 hófst víðtæk leit og var leitað
á fjórum skipum sem voru styrkt til þessara veiða,
auk Hafþórs. Fannst nú víðar rækja en fyrr á nokk-
uð stórum svæðum. T.d. í Húnaflóaál, Reykjafjarð-
arál, Sporðagrunni og á svæði um 60 sml. norður
af Horni, sem nefnt hefur verið Norðurkantur. Best-
ur afli fékkst í Húnaflóaál, allt að 250 kg á togtíma
og í Norðurkanti best um 160 kg á togtíma. Ef tek-
inn er jafnaðartogtími á ýmsum svæðum árið 1978,
bæði á innfjörðum og úthafi, þá eru Kolbeinseyjar-
mið með 246 kg á togtíma, Húnaflóaáll með 163 kg,
Norðurkantur með 154 kg, ísafjarðardjúp 149 kg,
Húnaflói 300 kg og Arnarfjörður með 65 kg á
togtíma.
1977 stunduðu 15 bátar veiðar og flestir þeirra
voru einungis að yfir sumarmánuðina. Þó munu 3
bátar hafa sótt á djúpmið meira og minna allt árið.
Eins og undanfarin ár voru miðin helst við Grímsey,
Kolbeinsey, Norðurkant og Húnaflóa. Rúm 900
tonn bárust á land, einna mestur afli var af Gríms-
eyjarsvæði, eða tæplega 400 tonn.
í ágúst var leitað að rækju á djúpmiðum frá
Hornafjarðardýpi að Héraðsflóadýpi. Rækjumagn
fannst ekki svo neinu næmi. í janúar 1978 fór Haf-
þór í 3ja vikna rækjuleit úti fyrir Norður- og Vestur-
landi. Veðurfar var mestan tímann mjög óhagstætt
og árangur varð því ekki góður. í maí tók Hafrann-
sókn rækjutogarann Dalborgu á leigu. Farið var
yfir svæði frá Dohrnbanka norður og austur fyrir
land allt suður að Dalatanga. Á Dohrnbanka og
svæði norðvestur af honum, svonefndum Strede-
banka, fékkst góður afli af mjög stórri rækju. Eftir
að þessari leit lauk var Dalborg eina skipið sem nýtti
þessi nýfundnu mið og varð árangur þess mjög góð-
ur, einkanlega þegar á haustið leið. Alls stunduðu
26 skip úthafsveiðar og var heildarafli um 1700
tonn.
í tvo mánuði þetta sumar var ágæt veiði yst og
austast á Sporðagrunni og voru veiðar þar mikið
stundaðar á allt upp á 160 faðma dýpi, sem er á mun
grynnra vatni en áður hafði almennt verið veitt á.
En ekki höfðu veiðar áður verið mikið stundaðar
fyrir ofan 200 faðma. Virðist sjómönnum sem rækj-
an flakki þarna um allstórt svæði 30-40 sjómílur
á hvern veg á tveimur til þremur sólarhringum og
almennt má því telja að rækjan ferðist um langan
veg á skömmum tíma ef svo ber undir, a.m.k. virðist
svo vera á úthafinu.
Á s.l. ári fór hlutdeild stærri skipa í úthafsveiði-
flotanum vaxandi. Fram til þessa höfðu skip frá
30-70 lesta verið fjölmennust, en nú bættust nokkur
skip um 200 lestir við þennan flota. Á minni skip-
unum er algengt að áhöfnin sé 3-4 menn, en þau
stærri útheimta allt að 5 mönnum. Það hefur sýnt
sig að veiðar þessar gefa ekki meira af sér en það að
áhöfn verður að vera eins lítill og lög frekast
leyfa. Verð og aflamagn er ekki það mikið að öllu
stærri skip en um 200 tonn geti fjárhagslega borið
sig miðað við að keyrt sé með aflann til lands til
vinnslu í rækjuverksmiðjum. Miðað við aðrar tog-
veiðar, t.d. á þorski, er olíueyðsla að visu mun minni
þar sem toghraði á rækjuveiðum er hvergi nærri
jafnmikill. Þó má ætla að þeir útgerðarmenn sem
eiga skip allt að 200 tonnum, þ.e. hin hefðbundnu
vertíðarskip sem verið hafa uppistaða í bátaflotan-
um um nokkurt skeið, muni á næstu árum gefa út-
hafsrækjuveiðum meiri gaum. Hvortveggja er að
verkefni þessara skipa er af skornum skammti yfit
sumarmánuðina og eins hitt að full ástæða er til þess
að ætla að menn fari senn að ná betri tökum á þess-
um veiðum. Það er með þessar veiðar sem flestar
aðrar að þær eru nokkurn tíma að þróast. Gleggsta
dæmið um það er hve innfjarðaveiðarnar fóru hægt
af stað, þar sem fjórðungur aldar leið frá því að
veiðar hófust á ísafjarðardjúpi og í Arnarfirði, þar
til þær hófust á öðrum innfjörðum. Má þar e.t.v.
um kenna hve þorskurinn og síldin hafa átt ríkan
þátt í sjávarútvegi íslendinga, og fé allt og fyrirhöfn
hefur beinst inn á þær brautir.
Þrautseigja og framtakssemi Snorra Snorrasonar
sem nú stýrir eina úthafsrækjutogara íslendinga,
Dalborgu, með góðum árangri er eftirtektarvert
brautryðjendastarf. Ennfremur hafa margir aðrir
sem á minni bátunum eru stöðugt verið að færa sig
upp á skaftið með betri árangri þessara veiða-
Haustið 1976 hafði Árni Gíslason frá Súðavík, sem
er með m/b Sigrúnu, 30 lesta rækjubát, orðið var
við rækju um 10-15 mílum norðan við þau mið sem
áður er um getið, þ.e. Norðurkant. Þessi mið eru 1
austurhorni á friðaða hólfinu úti af Kögri. í fyrstu
vafðist það fyrir Hafrannsókn að leyfa þar veiðar
sökum hættu á þorski saman við rækjuafl-;
ann. En þar sem sýnt þótti að þær yrðu ekki teljanch
var þetta leyft. Næsta sumar fékk Árni þarna reyt;
ingsafla á um 200 faðma dýpi. 1978 var ís allleng'
yfir svæði þessu sem hamlaði þar veiðum. Aftur
urðu á s.l. sumri allmiklar veiðar á þessari slóð,
84 — ÆGIR