Tímarit lögfræðinga - 01.05.1997, Blaðsíða 18

ancillary market). Varðandi hið fyrrnefnda bendir Richard Whish36 á að niður-
staða í máli Telemarketing gegn CLT37 bendi til þess að 86. gr. Rs. taki til
misnotkunar á þeim markaði einnig. Whish gengur þó lengra og telur hann
líklegast að 86. gr. taki einnig til misnotkunar á markaði sem ekki styður aðra
starfsemi fyrirtækisins.38 A þetta vandamál hefur reynt í íslenskum sam-
keppnisrétti m.a. í máli vegna kvörtunar Landssambands íslenskra raf-
verkataka vegna Mjóikursamlags Borgfírðinga.39 Málavextir voru þeir að
mjókursamlagið sendi dreifibréf til bænda þar sem því var lýst yfir að samlagið
tæki að sér viðhald á mjaltabúnaði og kælitönkum á samlagssvæðinu. í bréfinu
kom fram að bændur þyrftu aðeins að greiða 65% af vinnulaunum við viðgerðir
og að ekki yrði innheimt gjald fyrir ferða- og vélakostnað. Var bændum jafn-
framt bent á að snúa sér til ákveðins rafverktakafyrirtækis í Borgamesi. Lands-
samband íslenskra rafverktaka gerði athugasemd við það að mjólkursamlagið
sem hafði einkarétt til mjólkurvinnslu á svæðinu greiddi niður kostnað vegna
rafmagnsviðgerða. Mjólkursamlagið gaf þær skýringar á bréfinu að nauðsyn-
legt væri að beina bændum til aðila sem hefði sérþekkingu á viðgerðum á raf-
búnaði kælitanka og mjaltakerfa. Þessu var hins vegar mótmælt af rafverktaka
á svæðinu og féllst Samkeppnisráð á sjónarmið rafverktakans með vísan til þess
að önnur mjólkurbú töldu ekki ástæðu til að hafa afskipti af rafviðgerðum.
Samkeppnisráð sagði síðan í niðurstöðu sinni:
Mjólkursamlagið hefur einkaleyfi til að safna og vinna úr mjólk hjá framleiðendum á
samlagssvæðinu. Samlagið hefur í skjóli einkaréttarins og tengsla við bændur þann
efnahagslega styrkleika að geta hindrað virka samkeppni í viðgerðum á rafbúnaði
kælitanka og mjaltakerfa án þess að taka tillit til keppinauta á þeim markaði. Með því
að greiða niður ákveðin viðskipti bænda við tiltekinn rafverktaka er samlagið að beina
viðskiptum þeirra til hans. Þetta hlýtur að hafa skaðleg áhrif á samkeppnishæfni
annarra rafverktaka á svæðinu og stríðir gegn markmiði samkeppnislaga og ákvæðum
17. gr. laganna.40
4.6 Tíminn
Tíminn getur skipt máli varðandi mat á því hvort fyrirtæki verði talið hafa
misnotað aðstöðu sína. Þetta sjónarmið kemur sjaldnast beint fram í fræðiritum
en ljóst má vera að stofnanir ESB taka tillit til þess hvort ólögmæti háttsemi
hins markaðsráðandi fyrirtækis stóð yfir í eina viku eða hvort um langvarandi
36 Richard Whish, Competition Law, (1993) Butterworths, London, hls. 274.
37 Centre Belge d’Etudes de Marche Telemarketing v. CLT (1985) ECR 3261; 1986 2 CMLR
558. Sjá einnig Re Euro-Port A/S v. Denmark (1994) 5 CMLR 457.
38 Richard Whish, Competition Law, (1993) Butterworths, London, bls. 275.
39 Kvörtun Landssambands fslenskra rafverktaka vegna Mjólkursamlags Borgfírðinga,
ákvörðun Samkeppnisráðs nr. 35/1994, bls. 127.
40 Sjá ákvörðun Samkeppnisráðs nr. 35/1994, bls. 130.
74