Ægir - 01.09.1996, Qupperneq 44
Skipasmíðastöðin hf., ísafirði:
Nýsmíði á stokkunum
„Við erum að smíða 30 tonna
rækjubát fyrir Tind hf. á Sauðár-
króki. Þetta er að mörgu leyti
hefðbundinn rækjubátur, tæplega
15 metra langur, og við munum
afhenda hann tilbúinn til veiða í
haust, með sjókortum í skúffunni
og öllu saman," sagði Sigurður
Jónsson framkvæmdastjóri Skipa-
smíðastöðvarinnar hf. á ísafirði í
samtali við Ægi.
„Þetta eru afar ánægjuleg tímamót
fyrir okkur og þennan iðnað í heild því
þetta er eina nýsmíði stálfiskiskips sem
er unnið að hér innanlands í augnablik-
inu. Þetta er fyrsta nýsmíðin hér á ísa-
firði síðan 1989."
En það er fleira forvitnilegt og nýstár-
legt við smíði þessa báts sem sýnir
hvernig gamalgróin fyrirtæki geta með
lítilli fyrirhöfn stokkið inn í tölvuöld-
ina. Allt stál í skipið er skorið af tölvu-
stýrðri skurðarvél sem sker af mikilli ná-
kvæmni og með miklum hraða flókn-
ustu stykki. Þetta er vél sem hefur verið
í notkun hjá fyrirtækinu frá 1978 en
hefur gengið í endurnýjun lífdaganna.
„Við létum endurnýja allt rafkerfið í
skurðarvélinni og síðan var settur tölvu-
stýrður búnaður í stað þess gamla sem
vann eftir fótósellum. Það var norskt
fyrirtæki, sem sérhæfir sig í slíkum
breytingum, sem sá um þetta fyrir okk-
ur og kostnaðurinn var alls ekki mikill,"
sagði Sigurður.
Eins og þetta sé ekki nóg þá er notuð
nútímasamskiptatækni til þess að koma
þessu öllu heim og saman. Sigurður
hannaði skipið ásamt félaga sínum
Gísla Ólafssyni. Það kemur í hlut Gísla
að útfæra smíðateikningarnar en hann
er búsettur í Seattle og starfar þar. Teikn-
ingarnar eru sendar milli landa í tölvu-
pósti á Internetinu og eru þaðan sendar
beint til tölvunnar sem stjórnar skurð-
arvélinni og pappír kemur aldrei við
sögu á leiðinni.
„Þetta hefur ekki verið gert hérlendis
áður svo ég viti. Ég byrja daginn á því
að opna pósthólfið mitt í tölvunni og
þar bíður teikning dagsins. Fjarlægðin
skiptir auðvitað engu máli, Gísli hefði
þessvegna getað verið búsettur á Horn-
bjargsvita.
Það kom mér í rauninni á óvart hve
einfalt og ódýrt það var að nálgast þessa
tækni og nýta sér hana. Það hefur geng-
ið alveg framúrskarandi vel að vinna
með þetta og við erum mjög ánægðir,"
sagði Sigurður.
Hver einasti plötubútur í bátinn er
skorinn með þessum hætti og að mati
Sigurðar sparast þarna mikil vinna sem
annars hefði þurft að vinna með mann-
afli.
„Vélin sker svo miklu nákvæmar að
það sparast gífurlega mikil vinna með
slípirokkum sem með skurðarvinnunni
var óþrifalegasta og leiðinlegasta verkið
í smiðju eins og þessari. Þannig léttir
tæknin af okkur verstu verkunum."
Þessi nýja tækni getur af sér mikla
hagkvæmni því afköst vélarinnar eru
mikil og því gengur verkið hraðar en
það annars hefði gert. Nákvæmni í
skurði er og það mikil að samsetningin
gengur betur en að jafnaði.
„Það má segja að þetta sé eins og að
setja saman mekkanó. Smiðirnir hafa
nóg að gera og framleiðnin verður fyrir
vikið miklu meiri og gerir okkur kleift
að skila hagstæðari tilboðum en áður."
Fyrir gömlu skurðarvélina þurfti að
gera risavaxnar teikningar í fullri stærð
af hverju stykki sem fótósella vélarinnar
síðan las. Slíkur búnaður er í notkun í
stærstu íslensku skipasmiðjunum í dag.
„Við erum á því að þessi tækni geri
okkur kleift að vera samkeppnisfærir í
viðgerðum og nýsmíðum því þessi nýja
skurðarvél sker auðvitað stál í hvað sem
er, hvort heldur þar skal nýtast á sjó eða
landi. Burðarvirki og tankar eða hvað
sem smíðað er úr stáli, við getum nýtt
þessa sömu tækni."
Að sögn Sigurðar binda menn vestra
vonir við að þessi nýsmíði sé sú fyrsta
og fleiri muni fylgja í kjölfarið. Brýna
nauðsyn beri til að vinna að endumýj-
un flotans með eðlilegum hraða og
merki séu um betri tíma í greininni en
undanfarin ár.
„Þessi tölvuvæðing okkar hefur hins-
vegar fært okkur heim sanninn um að
skrefin fram á við felast ekki alltaf í risa-
vöxnum fjárfestingum í vélum og hús-
um. Stundum eru skrefin fjárhagslega
lítil en tæknilega stór." □
44 ÆGIR