Ægir - 01.09.1998, Blaðsíða 32

verulegu leyti snúast um sjávarútveg-
inn en hún segir að það verði á öðrum
nótum en út frá kröfunni um veiði-
leyfagjald einni saman.
„Ég tel að þeir sem bjóða fram til
Alþingis í vor muni leggja meiri vinnu
en áður í að móta ákveðnar tillögur í
sjávarútvegsmálum sem kjósendur geti
valið um. Hér er ég ekki að tala um
veiðileyfagjaldið heldur breytingar á
kvótakerfinu sem slíku," segir Margrét
og að hennar mati verður auðlinda-
gjaldsumræðan á verulegan hátt að
baki þegar kemur að kosningum.
„Ég tel að það hafi verið gert alltof
mikið úr því að auðlindagjaldið sé ein-
hver lausn í þeim ágreiningi sem hefur
verið uppi út af sjávarútvegsmálunum
og kvótastefnunni. Auðlindagjaldið
eitt og sér breytir engu um það órétt-
læti sem þarna er á ferðinni. Umræð-
an mun að mínu mati færast mun
meira yfir á gallana á fiskveiðistjórnar-
kerfinu, raunverulegt eignarhald og
síðan hvaða áhrif fiskveiðistjórnarkerf-
ið hefur haft á byggðaþróun í land-
inu," segir Margrét.
Skattaskýrslurnar og réttlætið
í stuttu máli má segja að krafan um
auðlindagjald sé oft sett fram sem rétt-
lætiskrafa. Haraldur Sturlaugsson seg-
ist alfarið þeirrar skoðunar að skatta-
kerfið og skattaskýrslurnar eigi að nota
til að skattleggja hagnað í sjávarútveg-
inum. Skattur á fyrirtækin í formi auð-
lindagjalds geti aldrei orðið réttlátur.
„Ef á að taka á einhverjum réttlætis-
málum þá verður slíkt ekki gert með
neinum eðlilegum hætti nema í gegn-
um skattaskýrslurnar. En þá kemur aft-
ur að þeirri spurningu hvort ekki verði
eitt yfir alla að ganga og verða þá ekki
allar atvinnugreinar að lúta sömu
ákvæðum um skattlagningu á hagn-
aði. En nteð því að skattleggja sjávar-
útvegsfyrirtækin sem slík þá bitnar
það bara á starfsmönnunum sem ekk-
ert hafa til saka unnið og ekkert selt.
Veiðileyfagjaldið hjálpar einfaldlega
ekkert þeim stöðum út um landið sem
Smábátaútgerðin verður líkast til einn afþeim þáttum sem koma tii með að verða rœddir
í aðdraganda kosninga.
eiga erfiðast í atvinnulífinu," segir
Haraldur.
Steingrímur J. Sigfússon, formaður
sjávarútvegsnefndar Alþingis á undan-
förnum árum, tekur í sama streng og
hann segist ekki sjá hvernig eigi að
stilla veiðileyfagjaldi upp sem kosn-
ingamáli.
„Þetta er einfaldlega ekki já eða nei
spurning þó mikið hafi verið reynt til
að einfalda umræðuna og draga upp í
svarthvítum litum. Sjávarútvegsstefna
í heild sinni er flókið og dýnamískt
mál og það er mjög hæpið að ætla að
einfalda sjávarútveginn niður í já eða
nei við veiðileyfagjaldi, svart eða
hvítt, vondir menn eða góðir. Það er
einfaldlega ekki mjög uppbyggileg
umræða. Ég fagna innilega að sjávar-
útvegsmálin verði á dagskrá en þá
verður umræðan að vera á efnislegum
forsendum og sæmilega uppbyggileg.
Mér finnst umræðan hafa verið alltof
þröng og einskorðuð við kvótakerfið
og veiðileyfagjald eða ekki veiðileyfa-
gjald."
Heildarmyndina
vantar í umræðuna
Undantekningalítið eru viðmælendur
blaðsins sammála því að sjávarútvegs-
umræða hér á landi sé of einföld og
oft á tíðum ruglingsleg. Tekin séu ein-
stök atriði út og þeim velt fram og til
baka án þess að horft sé á heildar-
myndina. Þetta sýni ekki mikinn
þroska í umræðu um jafn mikilvægt
mál og grunnatvinnugreinina og þar
af leiðandi hljóti allir að óska sér meiri
og þroskaðri umræðu.
„Mér finnst einkennandi að teknir
eru upp einstaka þættir en ekki heild-
in," segir Margrét Frímannsdóttir.
„Síðan er farið af stað með miklum
bægslagangi í stað þess að horfa á kerf-
ið í heild sinni. Það viðurkenna allir
að við þurfum stjórnun og kerfið hef-
ur bæði kosti og galla. Þess vegna
verður að ræða sjávarútveginn í heild-
arsamhengi.
Við verðum að geta rætt um galla
kerfisins og fundið leiðir til meira rétt-
lætis án þess að við förum að kippa
32 Mm
Ljósmynd: Jóhann Ólafur Halldórsson