Búnaðarrit - 01.01.1888, Síða 77

73
meira, þá sýnir sú útkoma ekki allan þjóðarskaðauu, er
leiðir af þessu vinnutjóni. Einnig verður að taka tillit
til þess, að mjög algengt er, að daglaunafólk lialdi sig
betur að vinnu en vinnufólk; því flest daglaunafólk vill
stöðugt geta unnið til þess að fá stöðugt daglaunapen-
ingana, en vinnufólk þar á móti helzt geta verið vinnu-
lítið eða vinnulaust. En mikill munur er á því, hvernig
unnið er, eftir því, hvort unnið er með vilja eða óvilja.
Enginn má þó skilja þetta svo, að eklci séu mjög marg-
ar heiðarlegar undantekningar með þetta. Ekkert er þó
eðlilegra en að svona sé; því að oftast er samið um
kaup hjúa fyrirfram, og þau sitja vanalega vfir árið og
fá líkt kaup, hvernig sem þau vinua. Enda eru ekki
svo fá dæmi til þess, að vinnumaður, sem vinnur liús-
hónda sínum 200 kr. hag á ári eða þar vfir, hefir eigi
nema 10—30 kr. meira kaup, eða jafnvel engu meira
kaup, en sá vinnumaður, sein gat að réttu lagi varla
talist matvinnungur yfir árið, eða jafnvel varð húsbónd-
anum til mjög mikils skaða. Hvernig á nú slíkt að
gefa lijúum hvöt til að vinna af áhuga, trúmennsku og
vilja?
J>að er eitt með öðru mjög illt, hversu lítill mun-
ur er gjörður á kaupgjaldi hjúa. Húsbændur skaðast
ákaflega mikið á sumum hjúum; t. a. m. á þeim, sem
eru mjög ótrú í verkum, og svo gjálíf, að þau tefja
aðra frá vinnu, eða eins og sagt er, stela verki afþeim.
J>ó gjöra fáir eða engir jafnmikinn skaða, sem vondir
og kærulausir fjármenn. Margur hefir fellt fó sitt úr
hor og hungri, eða haft það arðlaust fvrir vondan fjár-
mann1. J>ar á móti hefir það oft borið við, að góður
1) Hvo mikinn ska&a voml og ötrú lijú goia gjört húsbændum
8ínum, sést bozt á eftirfylgjandi sögu, som er dagsönn, þótt
ljót sé: