Búnaðarrit - 01.01.1888, Page 89
85
hjartans, pann akur, sem kostir og ókostir pjóðanna
spretta upp af.
Eins og áður er tekið fram, mælir pað mjög mikið
með lausamennskunni, að hún krefur meiri hagsýni en
vinnumennskan. Lausamaðurinn verður stöðugt að hugsa
um, að reyna að tryggja sér góða atvinnu. Hann legg-
ur pví áherzlu á pað, að læra sem bezt flesta algenga
vinnu, til pess að geta fengið vinnu við petta eða hitt,
pegar annað prýtur. En til pessa hefir hjúið miklu
minni hvöt. Lausamaðurinn tekur einnig mikið meiri
peninga inn og parf meiri peninga að láta úti, heldur
en vinnumaðurinn. Allt petta kennir lausamanninum
að verða útsjónarsamari við að afla fjár og gæta pess-
Nú er pað vegur fiestra hjúa að giftast ogfaraað hokra
fyr eða síðar. Allir sjá, hve áríðandi pá er, að pau séu
sem bezt búin að læra að berjast fyrir tilverunni, áður
en pau ganga út í hjúskap og búskap. það er ekki
auðið að segja, hve mikið af sveitarvandræðum stafar af
pví, hve margt af hjúum heíir flanað út í hjúskap, án
pess að hafa áður lært ýms algeng verk, lært að meta
vinnuna og tíinaun, lært að stjórna sér og öðrum, lært
að safna fé og gæta pess, og allra sízt að pau hafi
lært að meta fæðið, sem er pó pað, er flestir verða að
berjast mest fyrir. En meðan menn kunna eigi að meta
rétt sínar helztu lífsnauðsynjar, pá er lítil von, að peir
geti aflað peirra af sjálfsdáðum, og pví er pað svo algengt,
að lirepparnir verði að anuast pær. En að afleiðingarn-
ar verði pessar, er mjög eðlilegt; pví að lítil von er, að
sá kunni rétt að meta pað, sem hann aldrei heíir orðið
að stríða neitt fyrir, heldur allt verið rétt upp í hend-
ur eins og óvita.
Ef allir hefðu frían aðgang að lausamennsku, pá er á
hinn bóginn að athuga, að umferð yrði meiri. Menn
pyrftu bæði að ferðast, til pess að bera sig eftir vinnu,