Búnaðarrit - 01.01.1888, Qupperneq 187
183
stundum allt að pví banvænt, og þegar fé lieíir verið
lileypt úr baðheitu svækjulofti út í bitran Iculda, þá er
ekkert eðlilegra, en pað fái bráðafár og ýmsa fleiri kvilla.
J>á eru ýms fleiri atvik, sem geta valdið veiklun á fén-
aði. pað eru t. d. mjðg margir, sem eigi hafa nema
lambhrúta til ánna, og í vestursýslunni eru varla dæmi
til, að hrútar verði eldri en tvævetrir; enda héldu marg-
ir, að skaðlegt væri að hafa hrúta á priðja vetur. En
þegar hrútar eru brúkaðir, áður en peir hafa náð full-
komnum proska, pá verða, sem eðlilegt er, afkvæmi
þeirra oftar viðkvæmari og veikbyggðari, og pví hætt-
ara við alls konar sjúkdómum. Enn fremur eru pað
vanalega að eins hraustir hrútar, sem lifa til fullorðins
ára, án pess að óbreysti hafi komið fram í þeim. pað
er pví mildu meiri trygging fyrir pví, að fullorðnir
hrútar, sem allt af hafa verið hraustir, eríi síður niður
óhreysti, heldur en lambhrútar, pótt hraustir séu.
Mörgum hættir einnig við, að láta ær líða fyrri
hluta vetrar; en pað er ekki einungis skaði, að pví er
fóðrið snertir1, lieldur hefir pað einnig áhrif á afkvæmi
peirra. Eitt af aðalskilyrðum fyrir pví, að fóstrið verði
hraust, proskamikið og sterkb^'ggt, er að foreldrarnirséu
í sem beztu standi eða ásigkomulagi, þegar getnaðurinn
fer fram. |>egar pví ær hafa stöðugt liðið fram að fengi-
tíð, og eru pá orðnar mjög magrar og veiklulegar, pá
er eigi hægt að búast við, að fóstur þeirra verði liraust-
byggt. Alveg hið sama gildir með hrútana, sem ærnar,
en flestir eru pað, sem betur fara með pá fyrri hluta
vetrar, heldur en ær.
J>á er pað eins í Barðastrandarsýslu, eins og í flest-
um öðrum stöðum á landinu, að menn lialda eigi ætt-
artölubækur yfir fé sitt. Allt fyrir pað hirða margir
1) Sbr. búnaðarritið 1. ár, bls. G5.