Fréttablaðið - 12.06.2010, Blaðsíða 24

24 12. júní 2010 LAUGARDAGUR
FRAMHALD AF SÍÐU 22
ár hefur gert það að verkum að ég
er ekkert sérstaklega hörundssár
og viðkvæmur, enda getur hann
verið mjög hreinskilinn. Ég fer létt
með að gera óvægið grín að sjálf-
um mér,“ segir Jón og bætir við
að hann geti alveg viðurkennt að
sumt sem hann hefur gert á ferlin-
um hafi misheppnast. Til að mynda
sé hann mjög óánægður með kvik-
myndina Maður eins og ég sem
hann lék í árið 2002.
Jón hefur þó eitt upp á að klaga
við þá sem sjá um að teikna af
honum skrípamyndir í dagblöð-
um, en eðli málsins samkvæmt
hefur þó nokkuð verið um slíkt að
undanförnu. „Ég er alltaf með gler-
augu á þessum myndum, en það eru
tíu ár síðan ég hætti að ganga með
gleraugu. Ég man að það fór líka
mikið í taugarnar á Bubba Mort-
hens þegar allir voru að gera grín
að honum og leika hann eins og
hann var fyrir löngu síðan. Bræð-
ur og systur, berjumst!“ og allt
þetta,“ leikur Jón með tilþrifum og
kórréttum Bubba-áherslum, enda
söngvarinn einn þeirra mörgu sem
hann hefur tekið fyrir á ferlinum.
Barnaskapur á Hlemmi
Eitt þeirra verkefna Jóns sem
kemur til með að sitja á hakanum
enn um sinn er 2. bindi ævisögu
hans. Í fyrsta bindinu, Indjánan-
um sem kom út árið 2006, rifjaði
Jón upp sérstæða og að vissu leyti
sársaukafulla bernsku sína í Foss-
voginum og hlaut bókin góðar við-
tökur. Annar hluti þessarar boðuðu
trílógíu verður tileinkaður ungl-
ingsárunum, en á því lífsskeiði var
Jón tíður gestur á Hlemmi líkt og
mörg önnur ungmenni sem kenndu
sig við pönkið í kringum 1980.
Jón hefur þegar lokið fyrsta
uppkasti að bókinni og hyggst
leggja lokahönd á hana um leið og
tími gefst til. „Mér finnst þetta
mjög áhugavert því það eru ekki
fáanlegar svo margar heimildir
um hvernig þetta líf var. Það var
aðeins komið inn á lífið á Hlemmi
á þessum tíma í kvikmyndinni
Rokk í Reykjavík en ekki mikið, og
ég held að ég sé einn af fáum sem
hafa virkilega möguleika til að
skapa slíka heimild, enda er þetta
merkilegt tímabil í sögu Reykja-
víkur,“ segir Jón.
Hann segir krakkana sem söfn-
uðust saman á Hlemmi flesta hafa
átt sameiginlegt að hafa orðið út
undan í skólakerfinu af ýmsum
ástæðum, til dæmis vegna einelt-
is. Sjálfur hafi hann orðið fyrir
ákveðnu aðkasti í Réttarholts-
skóla og liðið betur á Hlemmi en
í skólanum.
„Þar hitti ég aðra sem voru í
svipuðum sporum og ég,“ segir
Jón. „Ímyndin gekk voðalega mikið
út á að við værum í mikilli óreglu
og dópi, en í rauninni var mjög
lítið um slíkt á Hlemmi. Við vorum
aðeins að sniffa lím, sem síðar kom
í ljós að var ekki sniðugt, stundum
að reykja eitthvað sem við héldum
að væri kannski hass en var það
örugglega ekki og eitthvað var
gert af því að taka sjóveikistöflur,
eða sjósjó eins og þær voru kall-
aðar. Svo náðum við kannski að
slá saman í kryppling af brenni-
víni við og við. Þetta var allt mun
saklausara en ímyndin gerði ráð
fyrir. Mikið til var þetta barna-
skapur. Við héngum þarna, reyk-
tum sígarettur, löbbuðum niður
Laugaveginn og rifum kjaft.“
Jón vill beita sér fyrir því
að hannað verði nokkur konar
minningarhorn á Hlemmi, þar
sem menning þessara ára yrði
endursköpuð að einhverju leyti
með ljósmyndum, veggjakroti
og jafnvel einhverju fleira. „Mig
langar líka til að varðveita minn-
inguna um Hallærisplanið, sem
núna heitir Ingólfstorg og hefur
verið tekið undir öndvegissúlur
og fleira slíkt. Við megum ekki
gleyma því að þetta var Hallæris-
planið, samkomustaður ungs fólks í
Reykjavík, og þarna gerðist margt.
Vinátta varð til, sambönd mynduð-
ust og börn urðu jafnvel til þarna.
Ég hef áhuga á því að gera svona
alþýðumenningu hátt undir höfði,
stöðum sem höfðu afgerandi áhrif
á mótun okkar, því þeir eiga til að
gleymast,“ segir Jón.
Frelsun sem fylgdi Smekkleysu
Þótt ímynd krakkanna á Hlemmi
hafi dregið upp mynd af meiri
óhófi en raun bar vitni segir Jón
reyndina vera þá að margir þeirra
hafi síðar á ævinni farið í neyslu,
og sumir jafnvel látið lífið af þeim
völdum. Aðspurður segist hann
sjálfur hafa forðast óreglu að
mestu leyti, þótt óneitanlega hafi
verið mikið fjör í kringum Smekk-
leysukreðsuna svokölluðu sem Jón
tilheyrði á sínum tíma og innhélt
meðal annarra þá Einar Örn Bene-
diktsson og Óttarr Proppé, sem
þá voru meðlimir hljómsveitanna
Sykurmolanna og Ham en setjast
nú í borgarstjórn fyrir Besta flokk-
inn ásamt Jóni.
„Það var margt að gerast á þeim
tíma og mikið djamm, en ekk-
ert óeðlilega mikið held ég. Ég
varð til dæmis aldrei var við neitt
dóp, en það var mikið um partí,“
segir Jón og bætir við að Smekk-
leysutíminn hafi fyrst og fremst
verið svakalega skemmtilegur.
„Þetta var mikil bylting í öllu, því
þegar ég var að alast upp ríkti svo
ofboðslega mikil þröngsýni, tak-
markanir og hindranir í öllu sem
snerti tónlist og erlenda menning-
arstrauma. Það voru í gangi átök
til að reyna að fá börn til að hætta
að lesa teiknimyndasögur og á einu
útvarpsstöðinni, Rás eitt, var aldrei
leikin rokktónlist heldur létt lög
af plötum. Eina leiðin til að heyra
almennilega tónlist var að fara á
tónleika í Fellahelli, Bústöðum,
Tónabæ eða á einhverjum af þess-
um stöðum, og þar var Smekkleysu-
hópurinn mjög framarlega í flokki.
Það varð einhver sprengja og mikil
frelsun sem fylgdi þessu.“
Meðal þess sem Jón tók sér fyrir
hendur með Smekkleysuhópnum
var mikil ferð til New York sum-
arið 1989 ásamt hljómsveitunum
Ham, Bless og Risaeðlunni, og
segir Jón að tekið hafi verið hress-
ilega á því í þeirri eftirminnilegu,
tíu daga ferð. Í bók Dr. Gunna Eru
ekki allir í stuði – Rokk á Íslandi á
síðustu öld frá árinu 2001, er fjall-
að um ferðalagið og kemur meðal
annars fram að í New York hafi
Jón öðlast viðurnefnið Jón krakk.
„Nafnið kom þannig til að sú saga
komst á kreik að ég hefði reykt
krakk með einhverjum mönnum,
en ég held að það hafi ekki verið
rétt. Ham samdi meira að segja
nýjan texta við lagið Jónki Tröll,
en breyttu því í Jónka krakk. En
það var nú meira einhver fífla-
gangur,“ segir Jón.
Mikill fjölskyldumaður
Jón er giftur Jóhönnu Jóhanns-
dóttur og samtals eiga þau fimm
börn: Frosta, sem er 24 ára graf-
ískur hönnuður, nemann Dag Kára
sem er 23 ára, Margréti Eddu, tví-
tuga söngkonu sem einnig starfar
hjá Símanum, Kamillu Maríu, átján
ára nema og svo fimm ára gaml-
an alnafna föður síns sem fór með
hlutverk Georgs á æskuárunum í
kvikmyndinni Bjarnfreðarson.
Jóhanna, eiginkona Jóns, er
betur þekkt undir nafninu Jóga og
meðal annars tileinkaði Björk Guð-
mundsdóttir henni samnefnt lag á
plötu sinni Homogenic, enda eru
þær miklar vinkonur.
Jóga hefur löngum starfað við
nudd og fleira því tengt, en sjálfur
segir Jón afar erfitt að skilgreina
nákvæmlega hvað hún gerir. „Hún
er bara alveg einstaklega góð kona,
svona kona sem fólk semur lög
um,“ segir Jón. „Tricky samdi líka
lag um hana á sínum tíma. Eða var
það Goldie? Ég man það ekki. En
Jóga hefur aldrei verið gefin fyrir
sviðsljósið og vill bara vera í friði.
Við kynntumst fyrir ellefu árum,
sá blossi varir enn og ég hugsa
að hann muni vara þangað til við
deyjum.“
ÁHRIFAMAÐUR „Ég hef aldrei upplifað mig sem neina stjörnu á Íslandi. Frægðararmæðan, þegar fólk lætur taka viðtal við sig af
því að því líður svo illa og verður fyrir svo miklu áreiti vegna frægðarinnar, hefur mér alltaf þótt voðalega hallærisleg,“ segir Jón
Gnarr.
➜ Leo Tolstoj
„Vegna lífsskoðana hans og
heimspeki.“
➜ Oprah Winfrey
„Hún er gáfuð og víðsýn og
hefur verið okkur fyrirmynd í því
hvernig við getum fundið styrk í
veikleikum okkar.“
➜ Jóhanna Jóhannsdóttir
(eiginkona Jóns)
„Magnaðasta manneskja sem ég
hef á ævi minni kynnst. Og það
er ekki bara vegna þess að hún
er konan mín.“
➜ Jesús Kristur
„Ber gífurlega virðingu fyrir
honum og þarf ekki einu sinni
að útskýra hvers vegna. Yrði
vandræðalegur ef ég hitti hann.“
➜ Vigdís Finnbogadóttir
„Hún er gáfuð, geðug, vel gerð
og sjálfstæð manneskja og ég
ber óumræðanlega mikla virð-
ingu fyrir henni. Mér finnst hún
alltaf vera forseti Íslands.“
FIMM EINSTAKLINGAR
SEM JÓN LÍTUR UPP TIL
PÖNK Í REYKJAVÍK Jón ásamt fleiri ungpönkurum á Hlemmi í kringum 1980.