Morgunn - 01.12.1941, Blaðsíða 27

M O R G U N N
125
dómi, gerir náttúrleg þróun það iðulega að verkum að
kvölunum linnir, þegar hin óumflýjanlegu endalok nálg-
ast. Þjáningin sýnir baráttuna fyrir lífinu, og þegar þján-
ingunni linnir við aðför dauðans, er það merki þess, að
þeirri baráttu sé lokið. Enda þótt hið óheppilega heiti
„dauðastríð“ hafi verið haft um þessa baráttu, þá er hinn
deyjandi maður venjulega alveg án vitundar og finnur því
til engra þjáninga, þegar lífið að lokum skilur við líkam-
ann. Undir vissum skilyrðum getur það jafnvel borið við
að hann hafi vitund og greini það sem þægilega tilfinn-
ingu. Þegar Tait erkibiskup var að deyja, lét hann í ljós
undrun sína yfir því, að það væri svona „þægilegt“ að
deyja.
Eitt er það þó við dauðann, sem stundum sækir jafnvel
á heilbrigðan huga, lausan við allar áhyggjur um hegn-
ingu og ótta við þjáningu, en það er hin dapurlega hug-
mynd um einstæðingsskapinn.
Þegar kona Charles Kigsley’s taldi sig vera að dauða
komna, spurði hún mann sinn, hvort honum fyndist það
ekki lítilmótlegt af sér, „sem hefði verið umvafin slíkri
verndandi ást sem hans, að nötra á bakka dökku móðunn-
ar, sem hver og einn yrði að fara yfir einsamall, að kvíða
því að skilja við mann sinn og börn — þann kærleika, sem
í svo mörg ár hefði fyllt líf sitt sælu og blessun — og fara
einsömul inn á ókunna landið“. Vitaskuld minnti hann
hana á það, sem hún að sjálfsögðu þegar trúði, að hún
yrði ekki einsömul, því að Kristur yrði með henni. En
fyrir henni eins og öðrum voru það kunnuglegu og elsk-
uðu andlitin, sem hún þráði. Sú þrá á fullan rétt á sér, því
að hún er sprottin af þeim kærleika, sem glæddur er af
guði sjálfum.
Væri nú hægt að sýna fram á það, að félagsskap slíkan
sem þann, er við höfum reynt í jarðvist okkar, muni okk-
ur ekki skorta á dauðastundinni, þá mundi það létta fargi
af mörgum huga. í þessu efni varpa sálarrannsóknirnar
ljósi á það, sem gerist í dauðanum. Þeir menn, sem þetta