19. júní - 19.06.1953, Blaðsíða 47

izt. Einn brást reiður við og sagði það mál, sem
okkur varðaði ekkert um. Annar svaraði með
hógværð, að því aðeins væri hægt að selja vinn-
una við þetta lágu verði, að gjörlegt væri að taka
þessar prósentur af vinnu kvennanna umfram það,
sem lagt væri á vinnuna í heild og því fylgdi
gamla og nýja röksemdin, að atvinnuvegirnir
þyldu ekki hækkuð laun. Við meðtókum þann
lærdóm þar af, að það væru hinar lágt launuðu
konur, sem ætlað væri að bera uppi tilveru at-
vinnuveganna.
Að síðustu, þegar rök voru þrotin að því er um
starfið fjallaði í þröngri merkingu, þá kom hin
lagalega staðreynd. Þetta náði ekki nokkurri átt,
t>ví að samkvæmt okkar löggjöf ber karlmannin-
um að sjá fyrir konunni.
Við þeirri staðhæfingu lögmannsins varð okkur
svarafátt, lítt lærðar í löggjöfinni, en fáar neta-
kvenna þannig settar, að við værum á framfæri
karlmanns.
Við urðum að ganga að nauðungarsamningum
þá og aftur og aftur. Fyrst að þiggja það, að taxti
okkar kvenna yrði 10 aurum hærri fyrir unna
klukkustund en venjuleg verkakvennalaun og þeim
10 aurum fórnuðu félagar okkar, karlmennirnir af
hverjum sínum vinnutíma þannig, að þeirra laun
urðu 10 aurum lægri á klukkustund en venjuleg
verkamannalaun. Það mikil var uppgjöfin og von-
leysið í okkar hópi, að krafan um sömu laun fyrir
somu vinnu var lögð til hliðar í nokkur skipti við
sarnningagerðir. En með auknum félagsþroska og
Slvaxandi dýrtíð, sem ekki kom sízt við hag hinn-
ar vinnandi konu með lágum launum, var krafan
lekin upp á ný og fylgt fram til sigurs. En það
hostaði 6 vikna verkfall um háannatímann, ásamt
hröfu um, að konur yrðu að fá sér bréf upp á það
að þær væru sveinar í iðninni ásamt karlmönnum.
Þetta þótti mikill sigur og var það, en hafði þó
suia annmarka og hróflaði í engu staðreyndinni,
,,karlmanninum ber að sjá fyrir konunni".
Hringur okkar þrengdist þannig, að félag okk-
ar varð nú sveinafélag, sem aðrir höfðu ekki rétt
hl að vera í en þeir, sem höfðu unnið sig upp sam-
hvæmt iðnlöggjöfinni. Því var mjög haldið að
°kkur netakonum, að aðrar iðngreinar hefðu að-
stoðarkvenfólk og það þurfti öfluga mótspyrnu til
bess, að við yrðum ekki dregnar í þann dilk allar
tölu. Nú stöndum við á þeim tímamótum,
a^ ástæða er til að vera vel á verði gegn því, að
starf okkar verði afnumið sem iðngrein — þótt
hl þess séu raunar engin fordæmi — til þess að
JÚNl
r ^
HALLDÓRA B. BJÖRNSSON:
17. júní
í Hljómskálagarðinum
/ sólskini dagsins er gengifi um gartiinn,
sem grœr svo illa
að afreksmenn vorir,
or'Snir a<í steini
eru ekki vallgrónir enn.
Fótstalli geng ég framhjá og les:
Bertel Thorvaldsen
mestur listasmÍSur Noróurlanda —
aó fdSerni koniinn
af gömlum íslenzkum œttum.
Svo ört bar mig hjá.
«ð ekki varS lesit)
hvaS aftan á steininum var.
— Mundi eitthvaS um móSurœttina
meitlaö þar?
k______________________________________J
ónýta þetta launajafnrétti og lækka laun allra,
sem þetta starf stunda.
Það sem fyrir mér vakir með því að rekja bar-
áttu stéttarfélags míns í fáum dráttum til birt-
ingar í blaði Kvenréttindafélags íslands, „19. júní“,
er, að sú frásögn kynni að verða til þess að vekja
þessi samtök okkar, Kvenréttindafélagið, til enn
frekari umhugsunar um, hvort þetta ákvæði lög-
gjafarinnar, að karlmanninum beri að sjá fyrir
konunni sé ekki orðið býsna úrelt. Vænti ég þess,
að það sé einmitt mál, sem Kvenréttindafélaginu
beri að láta til sín taka.
Opnum skattskrána og lítum á nöfn þeirra fjöl-
mörgu kvenna, sem er gert að greiða skatt til jafns
við karla og vitað er, að eru á eigin framfæri,
meira að segja sumar hverjar fyrirvinna heimilis.
Kvenréttindafélagið hefur látið margt til sín
taka í baráttu fyrir réttindum konum til handa
og takmark þess hlýtur meðal annars að vera:
Fullt launajafnrétti.
33