19. júní - 19.06.1953, Qupperneq 21
SVAFA ÞÓRLEIFSDÓTTIR:
HVAÐ HEFUR ÁUNNIZT?
,,Vort ferðalag gengur svo grátlega seint“, kvað
Þorsteinn Erlingsson og undir þau orð skáldsins
taka enn í dag ýmsir þeir, er berjast fyrir hug-
sjónamálum eða réttarbótum ýmis konar. Því
er heldur ekki að leyna, að mörgum virðist furðu
seint ganga, að koma fram fullu jafnrétti milli
karla og kvenna. Efalaust hefðu konur hér á landi
Urir mörgum árum hlotið lagalegt jafnrétti við
karla, ef Kvenréttindafélagið hefði haft umboð til
að kippa öllu þess háttar í lag. En þvi er nú ekki
að heilsa. Hins vegar hafa margar fundarálykt-
anir verið gerðar og áskoranir sendar til þings
°g stjórnar um margvíslegar réttarbætur og ekki
verið horft í að endurtaka þess konar ár eftir ár.
Má með sanni segja, að í áttina miðar, enda óvíst
að hægt sé að vænta meiri hraða, þegar brjóta
a á bak aftur aldagamlar lagasetningar og venjur.
Jafnvel verður því ekki neitað, að við sjálfar
I*ngsum oft og breytum eftir ,,kvenlegum“, æva-
fornum venjum, þótt við hins vegar séum innra
^aeð okkur sannfærðar um, að við séum nútíma-
kvenréttindakonur fram í fingurgóma. En það er
ná önnur saga.
Með línum þessum vildi ég aðeins vekja athygli
a> að síðan „19. júní“ kom út í fyrra, hefur ekki
Svo lítið miðað í þeim málum, sem efst hafa verið
a baugi hjá K.R.F.I. hin síðari ár. Elst þessara
^aala er sennilega mæðralaunin. Er langt siðan
félagið hóf baráttu fyrir þvi máli, og þótti fjar-
stæða ein í fyrstu. Nú er þó svo komið, að til er
1 Ugum landsins orðið ,,mæðralaun“ og er þá
^aikið fengið. Verður hér eigi nánar rakið það
^al, þar eð Kristín alþingism. Sigurðardóttir skrif-
ar um þetta á öðrum stað í blaðinu.
Þá eru það nýju lögin um ríkisfang, sem færa
bonum ekki svo litlar réttarbætur, eins og lesa
aaa um í grein Auðar Auðuns lögfræðings, sem
betta blað flytur einnig.
En eftir eru þó ýmis mál, sem K.R.F.Í. hefur
beitt sér fyrir bæði fyrr og síðar, t. d. að konur
^ái sömu laun og karlar, þá er þær vinna sams
a9. JTJNI
konar störf og þeir. Er þó eigi annað hægt að
segja en að heldur miðar þar einnig í áttina, þar
sem ísland er þó eitt af þeim löndum, er stóð að
samþykkt Alþjóðavinnumála-stofnunarinnar um
þetta efni. En ýmsir telja, að mál þetta verði aldrei
til sigurs leitt með lögum einum, enda víst um
það, að hugsunarháttur bæði karla og kvenna
þarf stórum að breytast í þessu efni, ef fullkom-
inn sigur á að názt.
Síðustu árin hefur um fátt verið meira skrafað
á landsfundum og fulltrúaráðsfundum K.R.F.I. en
skattamál hjóna. Er mér ekki kunnugt um, að
mál þetta væri ítarlega rætt á fundum félagsins
fyrr en á Landsfundi árið 1948, er Katrín Thor-
oddsen flutti erindi um málið. Lögðu fáir aðrir
en kvenréttindakonur eyrun við málinu í fyrstu
og margir töldu það firru eina. Síðan hefur mál-
inu þó verið haldið sívakandi bæði með samþykkt-
um innan félagsins og með blaðagreinum. Mætti
nefna margar mætar konur, sem lagt hafa mál-
inu rækilegt lið, bæði í ræðu og riti, og eru þær
úr ýmsum stjórnmálaflokkum. En „það þýðir ekki
að þylja nöfnin tóm“. Betra er að skyggnast um
utan félagsins og líta eftir, hvort nokkuð hefur
áunnizt í þessu máli. Lagalega situr enn í sama
horfinu. En almenningsálitið hefur algerlega
breytzt. Naumast mun nokkur maður nú dirfast
að halda því fram í fullri alvöru, að samsköttun
hjóna sé réttlát, ef bæði vinna fyrir launum utan
heimilis. Hvert frumvarpið af öðru hefur verið
lagt fram á alþingi um sérsköttun hjóna, þótt eng-
in breyting hafi enn verið gerð á því atriði. En
ólíklegt er, að skattalöggjöfinni í heild verði svo
breytt, að ákvæðið um samsköttun hjóna verði
látið halda sér í þeirri mynd, sem það nú er. Um
hitt verður ekki spáð hér, hvort fyrsta breyting,
sem verður á skattalöggjöfinni í þá átt að skatt-
leggja hjón sitt í hvoru lagi, verði þannig, að
skrefið verði þar stigið til fulls. En hitt má full-
yrða, að K.R.F.I. mun ekki skiljast við það mál
fyrr en fullum sigri er náð.
v.j - ;
7