19. júní - 19.06.1965, Side 14

Gudrún Jónsdóttir frá Skál:
Kafli úrferÖasögu
Ég vaknaði snemma laugardaginn 3. júlí 1926.
Þennan dag ætlaði ég að leggja upp í langferð
ásamt Ingibjörgu dóttur Guðmundar Kristjánsson-
ar, kennara við Stýrimannaskólann.
Þetta var dálítið óvenjulegt ferðalag. Ferða-
áætlun okkar var sú að fá hesta austur í Horna-
fjörð, en fara svo þaðan gangandi austur og norð-
ur um land og alla leið til Reykjavíkur.
Árið 1926 voru gönguferðir ekki eins algengar
og þær eru nú, eða ferðalög yfirleitt og fannst
því flestum þetta fjarstæða hin mesta, en við lét-
um það ekki aftra okkur. Ég var smalastúlka aust-
an úr Skaftafellssýslu og kveið engu. Ingibjörg
var nemandi úr fimmta bekk Menntaskóla Reykja-
víkur, 19 ára að aldri. Hún var þess vegna ekki
þjálfuð í göngur, en hún átti hugrekki æskunnar
og ævintýraþrá og var hvergi smeyk.
Seinna giftist þessi hugprúða unga stúlka Þor-
valdi Guðmundssyni hótelstjóra, sem flestir kann-
ast við.
Þegar þetta frásögubrot hefst, erum við staddar
austur í Vestri-Garðsauka í Hvolhreppi. Einar
hreppstjóri ætlar að láta Sigurð son sinn fylgja
okkur austur í Mýrdal. Kona Einars, Þorgerður
Jónsdóttir, frændkona min, lánaði mér reiðhest-
inn sinn. Hann hét Skjöldur og var undurþýður
og viljugur.
Veður var hið fegursta, sólskin og logn. Fjalla-
sýn var mjög góð, aðeins dálítill þokukúfur á há-
tindi Heklu. Fljótshlíðin var fögur í sumarskrúða
sínum, engu síður en á dögum Gunnars. Fram
undan blasir Eyjafjallajökull við með fannhvítan
skallann. Til vinstri handar reynir Þríhyrningur
að teygja hornin upp fyrir Fljótshlíðina, en tekst
það ekki nema endrum og eins. Hann er ekki
eins tigulegur að sjá héðan og frá Hvolhreppnum
eða Rangárvöllunum.
Magnús í Hólmahjáleigu ætlar að verða sam-
ferða austur í Mýrdal. Hann hefur þrjá til reiðar.
Sérstaklega verður mér starsýnt á ungan hest,
sem hann á, brúnan að lit. Hann virðist vera mesti
gæðingur.
Yfir Þverá förum við hjá Hellishólum. Þetta voru
fyrstu kynni Ingibjargar af stórri jökulsá, en hún
var óhrædd og allt gekk vel.
Meðan við riðum yfir aura og sanda Þverár
og Markarfljóts, rifjuðum við upp kvæðið Gunn-
arshólma. Átti það vel við, því að sannarlega
„Skein yfir landi, sól á sumarvegi,“ þennan fagra
sumardag. Eftir tveggja stunda reið, komum við
að Seljalandsfossi. Þar áðum við og gengum upp að
fossinum og á bak við hann. Við dáðumst að fegurð
fossins, en þó er hann enn þá fegurri síðla dags,
þegar sólin skín á hann.
Næst áðum við hjá Paradísarhelli, sem er
skammt frá bænum Fit, og klifruðum við öll upp
í hellinn.
Um helli þennan eru ýmsar sagnir, en þekkt-
ust mun sagan um Hjalta Magnússon, er uppi var
á 16. öld og faldist þar lengi, þegar Páll Vigfús-
son lögmaður á Hlíðarenda vildi handtaka hann
vegna sambands Hjalta og önnu systur Páls lög-
manns. Þeir, sem lesið hafa sögu Jóns Trausta,
„önnu á Stóruborg“, kannast við hellinn.
Eitthvað er krotað á veggi hellisins, en ekki gát-
um við lesið það vegna þess, hve skuggsýnt var
þar inni. Gólfið er nokkurn veginn slétt, en hallar
12
1 9. JÚNÍ