19. júní - 19.06.1965, Blaðsíða 37

lenzk lög. Fór fylkingin um Lækjargötu, Austur-
stræti, Pósthússtræti, Kirkjustræti og inn á Aust-
urvöll og staðnæmdist þar. Þaðan gekk svo sendi-
nefndin, sem færa átti Alþingi ávarpið inn í þing-
húsið. Sátu þar forseti sameinaðs þings og ráð-
herra í sætum sínum, en þingmenn allir stóðu i
kring.
Þingið tók á móti nefndinni í Neðri deildar-
salnum. Stóðu nefndarkonurnar á miðju gólfi, er
fröken Ingibjörg H. Bjarnason las upp skraut-
ritað ávarp til þingsins, sem var í mjög vönduðu
skrautlegu skinnhulstri. Forseti þakkaði ávarpið
með stuttri ræðu og sömuleiðis ráðherra. Síðast bað
séra Sigurður Gunnarsson konur lengi lifa og tók
allur þingheimur undir það með ferföldu húrra.
Þegar nefndin kom út úr þinghúsinu, söng söng-
flokkur kvenna kvæðið Kvennaslagur eftir Guð-
mund Magnússon.
Þá las Ingibjörg H. Bjarnason símskeyti, sem
sent var frá fundinum til konungs og ávarpið til
alþingis, sem hér fara á eftir.
Ávarp til konungs og drottningar:
Vér íslenzkar konur, samankomnar á fundi i
Reykjavík, samtímis og Alþingi Islands kemur
saman fyrsta sinni eftir að hin nýja stjórnarskrá
vor hefur öðlazt staðfestingu yðar hátignar, send-
um yðar bátign og drottningunni allra þegnsam-
legast kveðju og vottum yðar hátign þakklæti og
gleði margra þúsund íslenzkra kvenna yfir þeim
fullu pólitísku réttindum, sem stjórnarskráin veitir
oss, sem vér vonum og óskum að megi verða til
heilla fyrir fósturjörð vora.
Fyrir hönd kvennafundarins í Reykjavík,
7. júli 1915:
Bríet Ásmundsson. Ingibjörg H. Bjarnason.
Kristín V. Jakobsson. Þórunn Jónasson.
Elín Stephensen.
Ávarp kvenna til Alþingis:
„Á þessum mikilvægu tímamótum, þegar hið
háa Alþingi kemur saman i fyrsta sinn eftir að
islenzkar konur hafa með nýjum stjórnarskrár-
breytingum öðlast full stjórnmálaleg réttindi, þá
hafa konur Reykjavíkurbæjar óskað að votta hinu
háa Alþingi og ha;stvirtum ráðhei’ra vorum gleði
vora og þakklæti fyrir þau mikilsverðu réttindi,
sem stjórnarskráin veitir íslenzkum konum. Vér
könnumst fyllilega við það frjálslyndi og réttlæti,
sem hið háa Alþingi hefur sýnt í mörgum og
mikilsverðum réttarbótum nú á síðari árum, ís-
lenzkum konum til handa, sem jafnan hafa verið
samþykktar af meiri hluta allra hinna pólitísku
flokka þingsins.
Vér vitum vel að auknum réttindum fylgja
auknar skyldur. En vér tökum móti hvorutveggja
með gleði. Vér vitum og skiljum að kosningar-
réttur til Alþingis og kjörgengis er lykillinn að
löggjafarvaldi landsins, sem á að fjalla um alla
hagsmuni þjóðarinnar, jafnt karla sem kvenna.
Vér trúu.m því að fósturjörðin — stóra heimilið
vor allra — þarfnist starfskrafta aíls heimilisfólks-
ins og vér trúum því, að vér eigum skyldum að
gegna og störf að rækja í löggjöf lands og þjóðar
eins og á einkaheimilum.
Vér vonum einlæglega að hin nýja samvinna
vor með bræðrum vorum á komandi timum í
landsmálum verði þjóðinni til heilla.“
Þá hélt frú Briet Bjarnhéðinsdóttir ræðu og
rakti í stórum dráttum sögu kvenréttindamáls-
ins frá þvi fyrst var um það ritað i Fjallkonunni,
1. tölubl. 2. árg. 1885 undir fyrirsögninni: Kven-
frelsi. Þar sem sýnt er fram á hinn mikla mis-
mun á meðferð karla og kvenna í þjóðfélaginu,
einkum hvað snertir réttleysi, menntunarleysi,
ánauð og lágt kaupgjald kvenna, ill meðferð á
vinnukonum, t. d. með eyrarvinnu og laugarferð-
um, sem ritstjóri Fjallkonunnar (Valdimar Ás-
mundsson) telur að megi linna, enda ekki til bóta
þótt Reykvíkingar komi upp þrælastétt í landinu
eða nýrri kynslóð af hálfvitum.“
Á Aljúngi 1893, þeg ar farið var að ræða um há-
skóla hér, gerðist það að nokkrir þingmenn skutu
saman dálitilli fjárupphæð í háskólasjóð og frá
þeim barst sú hugmynd svo til allrar þjóðarinnar,
bæði kvenna og karla, og þá fóru konur að ranka
við sér. Kona Jóns Péturssonar háyfirdómara, Sig-
þrúður Friðriksdóttir, og Þorbjörg Sveinsdóttir,
systir Benedikts Sveinssonar alþingismanns, voru
báðar þessu máli fylgjandi og tóku sig saman um
að efna til tombólu til ágóða fyrir háskólasjóð.
Varð þetta svo byrjunin að stofnun Hins íslenzka
kvenfélags. Þessi tombóla heppnaðist svo vel að
hreinn ágóði varð kr. 1.900.00. Seinna var samt
tilgangi þessarar fjáröflunar breytt og ákveðið að
þetta skyldi verða byrjun að styrktarsjóði handa
fátækum kvenstúdentum við hinn væntanlega há-
skóla. (1915, var sjóður þessi orðinn kr. 4.000,00
Upp úr þessum félagsskap óx svo hin fyrsta
1 9. JÚNÍ
35