Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1915, Blaðsíða 83

»>IINN]
Rústir.
77
Verða raenn að berjast við geisandi höfuðskepnuna.
Enginn viðbúnaður við jiessum ægilega vágesti, sem
fer berserksgang um bæinn. Og fjöldi hvatra drengja
eru alls ekki vaktir. Þeir sofa í fasta svefni, fá ekkert
færi á að sS'na snarræði sitt og liarðfengi. Og það
er vafamál, hvort það er ekki tilviljun ein, að svo
fljótt var tekið eftir eldinum. Og vatnsþrýstingurinn
reyndist oflítill. Og menn hugðu, að eldhættan væri
minni nú en áður, er vatnsveitan var komin á. Og
svo skellur á okkur æsilegasti bruninn, sem enn eru
dæmi til í sögu höfuðstaðarins. t’essar rústir sýna
oss hugsunarleysi vort, andvaraleysi og gáleysi, hve
áfátt er hér hugum og heilum. Ekkert einvalalið til
að veita bálinu viðnám, þótt enginn viti daginn né
slundina, nær Logi befur leik.
Rústirnar fundum vér víða. Og þá þarf ekki að
því að spyrja, að orsakirnar eru jafnvíða. Ætlið ekki,
að þeir liugbrestir, er ég nefndi, baki oss eklci oftar
tjón en brunanóttina. Slíkt væri gagnstætt lögum og
eðli mannshugans. Alt er þar samfast, óslitið. Ein-
stökum mönnum heíir ekki heldur að ráði verið
geíin sök á, hvernig gekk brunanótlina. Með þessum
sömu göllum er hér gengið að mörgu slaríi, gegnt
margri stöðu, líkt og óhandlaginn maður hlj'tur að
vinna með klaufahöndum sínuin að hverju því verki,
er hann tekur þeiin til, þótt mismikið beri á
ófimleik hans, eftir því hvert verkið er. Á þess-
um rústnm sjáum vér glöggva mynd þess, hve geig-
vænlegt er íslenzkt tómlæti og framtaksleysi. Við
þessa ára á hver heillavænleg nýbreytni og göfug
hugsjón að striða. Og sum gögn benda til þess, að
þeir séu kynfylgja þjóðar vorrar. I’egar í fornöld
brugðu Norðmenn íslendingum um tómlæti. Og ein-
kennilegt er það, að einhverjum mesta ágætismann-
inum, er ísland hefir átt, Tómasi Sæmundssyni,
Verður ekki eins tíðrætt um neitt og tómlætið,