Búfræðingurinn - 01.01.1946, Blaðsíða 126
121
BÚFRÆÐlNGURlNN
Kornræktin.
Um nokkurt árabil hel’ur Klemens á Sámstöðum haft með
liöndum tilraunir um kornrækt, og sannað svo vel, að ekki
verður á móti mælt, að korn þrífst hér á landi og verður full-
þroska í flestum árum.
Ætla mætti að þessi sannindi hefðu glatt marga, bæði bænd-
ur og landbúnaðarvini — að liér gætu korntegundir þrifizt og
þar með möguleiki til meiri fjölbreytni í framleiðslu úr hinni
íslenzku mold. — Og um leið freistazt til að prófa þetta nýmæli.
— Ekki einn og einn í hverri sýslu, hfeldur 40—60% eða meira
af bændurn landsins og þannig sýnt að „Ennþá geymast góðar
ættir, göfugt eðli og fornir hættir" í sveitahólum. — Allt frá
Hjörleifi landnámsmanni, er vildi lreista að sá korni. Var
hann þó meiri víkingur en jarðræktarbóndi og hafði léleg tæki
til jarðvinnslunnar, litla þekkingu og sjálfsagt lélega korn-
stofna.
En hvert er nú orðið okkar starf í framkvæmd þessara sann-
inda Klemensar? Það er fljótsagt — lítið — og miklu minna en
vera ætti. Að vísu verðum við aldrei kornræktarþjóð á borð við
Kanadabændur. En við eigum samt að framleiða korn — hver
einasti bóndi — svona í smáum stíl, t. d. í kálgarðsstærð eða vel
það, og nota kornið til fuglafóðurs.
Þannig nota ég það litla korn, sem ég rækta. — Geynti korn-
bindin á hlöðulofti, tek svo eitt og eitt bindi, sker öxin af með
beittum hníf ofan á hænsnaihúsgólfið, en nota hálminn undir
kýrnar og sérstaklega kálfana.
Enginn skyldi halda, að hér væri um uppgrip milljóna að
ræða, þó að við , íslenzkir bændur, tækjum upp kornrækt til
gripa- eða fuglafóðurs og hel’ðum hálminn þurran og hreinan
handa mjólkurkúnum til að liggja á. — Ó nei, það er annað
betra en milljónirnar og það er sú ræktunarmenning, sem
kornrækt verður að fylgja — þá koma sáðskipti af sjálfu sér. —
Þá verður meira stundað að bera í en á jörðina. Þá verður
mykjan með hálminum borin í jörðina, en það atriði hefur
meiri þýðingu en hingað til hefur verið gaumur gefinn. Hálm-
urnn eyktir loft og líf í jarðveginum og veldur hægfara rotnun,