Morgunn - 01.12.1991, Side 55
morgunn
Siðgæði í Búddhisma
afstaða myndi sjálfkrafa leiða til réttlátara samfélags.
Breytingin yrði innan frá. En form eru háð stað og tíma,
mismunandi siðvenjum og arfleifð. Heitin skyldu
hinsvegar vera alhæf - eiga við alla tíma og allar
kringumstæður.
Búddha var sjálfur konungssonur. Hann var í harðri
andstöðu við indversku prestastéttina - „brahminana”
(og kom sjálfur ekki á fót neinni prestastétt), á sama
hátt og Kristur var í andstöðu við gyðinglegu presta-
stéttina - faríseana. Konur voru teknar inn í regluna -
//Sangha - og er álitið að það séu fyrstu þekktu kvenna-
samtök mannkynssögunnar. I hinum suður-búddhísku
löndum er staða konunnar miklum mun betri en á
kínverska menningarsvæðinu og á Indlandi - að ekki sé
talað um hið íslamska menningarsvæði.
hað einkennir búddhisma að hann afneitar öllum
sakramentum og heldur fram haldleysi hverskonar
siðareglna. Það er þess vegna ekki litið á holdleg mök
a neinn annan hátt fyrir eða eftir einhverja ákveöna
yigslu eða „seremóníu" (hjónavígslu). Þröngur skilningur
1 líkingu við t.d. boöorð Móse kemur því ekki til greina.
1 búddhisma er það ævinlega hugurinn sem máli skiptir
ekki ytra form eða boð einhvers lítt skiljanlegs guð-
dóms (gyðingdómur).
Mikill munur er á austur- og vesturlöndum í þessu
efni. Austurlandabúinn er meira „sensual", lífsnautnin er
honum eðlilegri hlutur, og hann er síður „komplexaður"
þróar síður alvarlegar duldir. Hugtak samsvarandi
hinni ógnvænlegu kristnu synd er ekki þekkt svo mér
se kunnugt. Christmas Humphrey (sem er þekktasti
enski búddhistinn) segir í riti sínu „A POPULAR
DICTIONARY OF BUDDHISM" undir uppsláttaroröinu
/,SIN", þ.e. synd: „SIN Bsm. recognizes no original sin
ln man, save those results of his past causes which
have not yet „ripened". The effetcs of any new act
which is AKUSALA, unwholesome, will be borne by the
causer under the law of Karma. Hence the Bst. saying
53