Morgunblaðið - 10.03.2009, Blaðsíða 6
6
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MARS 2009
er liður í aðgerðaáætlun Símans fyrir fólkið og fyrirtækin!
E
N
N
E
M
M
/S
ÍA
/N
M
36
59
9
Sex vinir
óháð kerfi
Straumur í þrot
Eftir Þorbjörn Þórðarson
og Guðrúnu Hálfdánardóttur
FULLTRÚAR Straums fjárfestingarbanka
segja að Fjármálaeftirlitið hafi gengið of hart
fram gegn bankanum með því að taka hann yf-
ir. Fjölmargar aðrar leiðir hafi verið færar
sem hefðu ekki valdið þeim skaða á orðspori
bankans sem nú er orðinn.
Ein slík leið var að ríkið tæki yfir inn-
lánasafn bankans og eignir á móti og setti það í
sérstakt félag. Þá hefði ekki þurft að breyta
um eignarhald á bankanum. Samkvæmt upp-
lýsingum frá Straumi var bankinn búinn að
semja við alla sína lánveitendur nema innláns-
eigendur. Bankinn hafi verið í söluferli og ver-
ið búinn að selja eignir og hefði átt von á frek-
ara fjármagni síðar í vikunni. Viðmælandi hjá
Straumi segir að ekki hafi verið farið í þessa
aðgerð, yfirtöku á bankanum, „með hagsmuni
kerfisins í huga“. Hann sagði jafnframt að
greiðslustöðvun hefði tryggt jafnræði meðal
kröfuhafa.
Straumur átti að standa skil á skuldbind-
ingum að fjárhæð 33 milljónir evra í gær, jafn-
virði rúmlega 4,7 milljarða króna, en hafði að-
eins handbært fé að fjárhæð 15,3 milljóna
evra, jafnvirði 2,2 milljarða króna.
Ætluði að fara fram á greiðslustöðvun
Straumur ætlaði að fara fram á greiðslu-
stöðvun í gærmorgun. FME kom hins vegar í
veg fyrir það og tók bankann yfir á grundvelli
heimildar sem sett var í lög um fjármálafyr-
irtæki með neyðarlögunum. FME skipaði svo
skilanefnd sem tók við öllum heimildum
stjórnar Straums. Gunnar Haraldsson, stjórn-
arformaður FME, segir að það hafi verið
nauðsynlegt fyrir FME að grípa inn í og taka
Straum yfir til þess að tryggja hagsmuni inn-
stæðueigenda. Samtals voru um 500 milljónir
evra í innlánum hjá Straumi.
Gylfi Magnússon viðskiptaráðherra segir að
ákvörðun um yfirtöku Straums skýrist ekki
einvörðungu á að bankinn hafi ekki getað stað-
ið skil á skuldbindingum sínum í gær. „Ef ekki
hefði vantað meira upp á en þetta [17,7 millj-
ónir evra innsk.blaðm.] hefði verið reynt að
finna leið til að bjarga bankanum yfir þann
þröskuld. En það var því miður þannig að
Straumur tapaði mjög miklu á síðasta ári þeg-
ar bankakerfið hrundi en náði samt að halda
sér ofansjávar. [...] Eignasafnið virðist ekki
vera þannig að einhverjir vilji koma að bank-
anum og leggja honum til eigið fé. Þannig að
hann kemst í þrot, því miður,“ segir Gylfi.
Gylfi sagði á Alþingi í gær að fall Straums
myndi ekki hafa umtalsverð áhrif á fjárhag
hins opinbera. Svo virtist sem um 60 milljarða
króna innstæður myndu falla undir inn-
stæðutryggingar ríkisins. Hins vegar ætti
bankinn eignir á móti og því benti ekkert til
þess að fjárhæðin myndi á endanum falla á rík-
issjóð.
Seðlabankinn veitti Straumi 133 milljóna
evra lán, jafnvirði rúmlega 18 milljarða króna,
í desember síðastliðnum gegn veðum í finnska
fjármálafyrirtækinu EQ. Hugsanlegt er að
fyrirtækið lendi í eigu Seðlabankans.
William Fall, forstjóri Straums, sagði starfi
sínu lausu í gær þegar fyrir lá að FME hefði
tekið bankann yfir. Straumur lækkaði um
98,83% í Kauphöllinni í gær og var lokaverð
bankans 0,02 krónur.
Segja FME fara of hart fram
Straumur í faðm ríkisins vegna 17,7 milljóna evra Fulltrúar Straums segja aðrar leiðir hafa verið
færar í stöðunni FME segir aðgerðina nauðsynlega til að tryggja hagsmuni innstæðueigenda
Morgunblaðið/Golli
Búið spil Björgólfur Thor Bjórgólfsson, stærsti hluthafi Straums, og William Fall forstjóri. Fall
sagði starfi sínu lausu í gærmorgun þegar fyrir lá að FME hefði tekið bankann yfir.
Af hverju var gripið inn
í starfsemi Straums?
Bankinn átti í gær að standa skil á skuldbind-
ingum upp á 33 milljónir evra en hafði aðeins
15,3 milljónir evra í handbæru fé. FME mat
það svo að yfirvofandi og alvarlegur lausa-
fjárskortur í Straumi fæli sér í knýjandi að-
stæður í skilningi 3. mgr. 100. gr. a laga um
fjármálafyrirtæki, en þeirri grein var bætt við
lögin með neyðarlögunum sem sett voru í
haust.
Af hverju var bankanum ekki
leyft að fara í greiðslustöðvun?
Gunnar Haraldsson, stjórnarformaður FME,
segir að það hefði þýtt ákveðin vandamál
fyrir íslensk stjórnvöld, þ.e yfirlýsing um að
innstæður væru tryggðar. Því ef um hefð-
bundið greiðslustöðvunarferli er að ræða er
staða innstæðueigenda sú sama og annarra
forgangskröfuhafa. Þrátt fyrir að um for-
gangskröfur sé að ræða hefði ekki verið
tryggt að innstæðueigendur gætu fengið fé
sitt til baka. Þess vegna hefði verið nauðsyn-
legt fyrir FME að grípa inn í.
Verður búinn til Nýi Straumur-
Burðarás fjárfestingarbanki?
Gylfi Magnússon viðskiptaráðherra segist
ekki eiga von á því að nýtt félag verði stofnað
um innlenda starfsemi, þ.e Straumi verði
ekki haldið gangandi eins og viðskiptabönk-
unum þremur sem féllu í haust. Þá verði
rekstur þrotabús bankans mun um-
svifaminni en hinna bankanna þótt verkefnið
sé nokkuð flókið enda hafði Straumur starf-
að á mörgum sviðum og í mörgum löndum.
S&S