Morgunblaðið - 28.03.2009, Blaðsíða 6

6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. MARS 2009
Fullar búðir
af nýjum vörum
Kringlan – Smáralind
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
FORYSTUKONUR stéttarfélaga lækna, hjúkrunarfræð-
inga og sjúkraliða segja að vel verði fylgst með því að
kjarasamningar verði ekki brotnir í þeim sparnaðar-
aðgerðum sem boðaðar hafa verið á sjúkrastofnunum.
Þær telja það eðlilegt að byrja á að skera niður viðbót-
argreiðslur en lýsa áhyggjum af auknu álagi á heilbrigð-
isstarfsfólk. Vitnað er til erindis á fundi heilbrigðisráðu-
neytisins þar sem fram kom að heilbrigðisstéttir hafa til
margra ára verið eins og hamstrar á hlaupahjóli, nema að
nú hafi hraðinn á hjólinu verið aukinn.
Ögmundur Jónasson heilbrigðisráðherra kynnti í vik-
unni áform um sparnað á Kragasjúkrahúsunum; St. Jós-
efsspítala, Heilbrigðisstofnun Suðurnesja og Heilbrigð-
isstofnun Suðurlands á Selfossi. Draga á úr yfirvinnu og
vaktagreiðslum, fækka stjórnendum og skera niður ýms-
an kostnað. Með aðgerðunum er talið að koma megi í veg
fyrir stórfelldar uppsagnir á þessum stofnunum en heil-
brigðisráðherra er gert að spara 6,7 milljarða króna á
þessu ári.
Jafnvægið hefur raskast
Kristín Á. Guðmundsdóttir, formaður Sjúkraliðafélags
Íslands, segir að á þessum stofnunum sé ánægja meðal
sjúkraliða með að ekki hafi þurft að grípa til fjölda-
uppsagna og frekari skerðingar á vinnutíma og þjónustu.
Hún bendir á að sjúkraliðar hafi ekki notið viðbót-
argreiðslna umfram samninga. En Kristín hefur áhyggj-
ur af einum þætti:
„Það er alvarlegt þegar jafnvægið í samskiptum starfs-
manna og atvinnurekenda er horfið. Áður var þetta á
báða bóga og fólk þurfti að ræða saman; vinnustaðurinn
þurfti á starfsmanninum að halda og öfugt. Núna er þetta
þannig að atvinnurekandinn hefur alltaf rétt fyrir sér, tek
þó fram að þetta gildir alls ekki um allar stofnanir.“
Kristín bendir á óánægju sjúkraliða með boðaðar
breytingar á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja. Verið er að
taka kjarasamningsbundinn akstur stofnunarinnar af
sjúkraliðum sem þurfa að koma sér til og frá vinnu á Víði-
hlíð í Grindavík, en engar almenningssamgöngur eru milli
Grindavíkur og Reykjanesbæjar. Er Sjúkraliðafélagið
komið með þetta mál í lögfræðing.
Vinna ekki unnin án launa
Birna Jónsdóttir, formaður Læknafélags Íslands, segir
félagið hafa bent á að með því að segja upp vöktum sé oft-
ar en ekki verið að draga úr þjónustu. „Þegar við sjáum
útfærsluna nánar á þessum aðgerðum er það skylda
lækna að fara yfir hana og benda á þá staði þar sem við
teljum að öryggissjónarmið líði fyrir þennan niðurskurð.
Það er ekki hægt að segja upp vinnu og ætlast til þess að
hún sé unnin án launa. Við munum sinna okkar lögboðna
hlutverki sem stéttarfélags og standa vörð um kjara-
samningsbundin réttindi.“
Birna segir bréf lækna á Ísafirði til heilbrigð-
isráðherra, þar sem þeir buðust til að taka bakvaktir án
greiðslna, ekki hafa farið í gegnum Læknafélagið.
„Læknir má alltaf sem einstaklingur gefa vinnu, og hann
gerir það oft, en það er ekki hægt að skylda hóp lækna til
að vinna vinnu sem hann fær ekki greitt fyrir,“ segir
Birna.
Elsa B. Friðfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga, segir að aðgerðirnar komi helst niður
á stjórnendum, hjúkrunarfræðingar hafi ekki verið með
viðbótargreiðslur nema fyrir akstur og aukayfirvinnu.
Elsa bendir á að síðustu kjarasamningar hjúkrunarfræð-
inga hafi haft sparnað í för með sér fyrir sjúkrastofnanir.
Hlutfall yfirvinnu var lækkað og dagvinnulaun hækkuð á
móti. Við það juku fleiri hjúkrunarfræðingar við sig
starfshlutfalli og hættu á aukavöktum.
Morgunblaðið/Golli
Verja samningana
 Álag á heilbrigðisstéttir eykst með auknum niðurskurði
 Eins og hamstrar á hlaupahjóli þar sem hraðinn er aukinn
Kristín Á.
Guðmundsdóttir
Elsa B.
Friðfinnsdóttir
Birna
Jónsdóttir
Í HNOTSKURN
»Launakostnaður á sjúkrastofnunum var 65milljarðar króna árið 2008, þar af nam kostn-
aður við yfirvinnu um 8,2 milljörðum.
»Læknar taka til sín 25% af heildarlauna-greiðslum, hjúkrunarfræðingar 25% og
sjúkraliðar rúm 10%.
» Í apríl 2008 voru um 14% heilbrigðisstétta með500 þúsund. krónur eða meira í mánaðarlaun.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
UNNIÐ er að úttekt á stöðu barna-
verndarmála í landinu um þessar
mundir. Forstjóri Barnavernd-
arstofu hefur fundað með þremur
barnaverndarnefndum á höf-
uðborgarsvæðinu og fundarhöld
verða stíf á
næstunni. Ástæð-
an er helst
áhyggjur af vax-
andi álagi á
barnavernd-
arnefndir og
starfsmenn
þeirra í kjölfar
efnahagsvanda
þjóðarinnar.
Ráðist var í
kortlagningu á
stöðu barnaverndarnefnda að
frumkvæði fyrrverandi félags-
málaráðherra, Jóhönnu Sigurð-
ardóttur, í samráði við Braga Guð-
brandsson, forstjóra
Barnaverndarstofu. „Við munum
leggja mat á það hvernig við get-
um undirbúið okkur undir aukið
álag sem fylgir þessu efnahags-
hruni. Við munum byggja á
reynslu annarra þjóða sem gengið
hafa í gegnum sambærilegt ástand,
s.s. Finnlands. Þar tók þetta frekar
langan tíma að koma fram í erf-
iðleikum barna. Þetta gerist ekki
strax heldur hægt og bítandi,“ seg-
ir Bragi. „Það eykur þungann á
barnaverndarkerfinu og þörf er
fyrir úrræði og viðbragsáætlanir.“
Bakvaktir samræmdar
Bragi hefur þegar tekið púlsinn
á barnaverndarnefndum Hafn-
arfjarðar, Garðabæjar og Reykja-
víkur. Hann segir stöðu þeirra
ásættanlega, í þeim skilningi að
starfsfólkið er mjög meðvitað um
aðstæðurnar. Þær eru hins vegar
misjafnlega settar hvað varðar
mannafla „Og það komu sums
staðar fram áhyggjur af þeim
möguleikum sem við höfum til að
mæta auknu álagi.“
Bragi segist hafa sérstakar
áhyggjur af ónógum mannafla
nefndanna, enda hefur tilkynn-
ingum til barnaverndarnefnda
fjölgað gríðarlega á undanförnum
árum á meðan starfsmönnum hef-
ur ekki verið fjölgað til jafns.
„Þegar við erum búin að kort-
leggja stöðuna og í ljós kemur að
verulega þurfi að slá í, munum við
beina þeim tilmælum til viðkom-
andi sveitarstjórna að á verði gerð
bragarbót.“
Meðal þess sem komið hefur
þegar í ljós er að nokkuð vanti upp
á bakvaktir nefnda, og sumar eru
ekki með vaktir allan sólarhring-
inn. Bragi segir því til skoðunar að
samræma bakvaktir fyrir höf-
uðborgarsvæðið og jafnvel á lands-
byggðinni einnig.
Staða barna-
verndarnefnda
verður kortlögð
Sérstakar áhyggjur af mannahaldi
Morgunblaðið/Heiddi
Börnin Efnahagsástandið getur
komið illa við börn og ungmenni.
Í HNOTSKURN
»Hverjum manni er skylt aðgera barnaverndarnefnd
viðvart ef hann verður þess
var að barn sæti vanrækslu
eða illri meðferð.
»Barnaverndarnefndir á Ís-landi eru 31 og er þeim
skylt að taka á móti tilkynn-
ingum þegar þær berast.
»Nauðsynlegt getur veriðað tilkynna mál á öllum
tímum sólarhrings.
»Tilkynningum til nefnd-anna má koma til skila
gegnum Neyðarlínuna og er
upplýsingum komið áfram til
viðkomandi nefnda.
Bragi
Guðbrandsson
Eftir Ágúst Inga Jónsson
aij@mbl.is
BRÆLA hefur verið hjá íslensku skipunum sem eru að
veiðum á alþjóðlegu hafsvæði djúpt suður af landinu. Lár-
us Grímsson, skipstjóri á Lundey, sagði í gær að bræla
hefði verið í á þriðja sólarhring og ekkert hefði verið hægt
að athafna sig. Að auki hefði kolmunninn ekki fundist síð-
ustu daga. Útlit væri fyrir skárra veður um helgina.
Lárus sagðist reikna með að menn myndu leita af sér
allan grun næstu daga, en færa sig síðan norðar og leita á
gráa svæðinu í grennd við Færeyjar. Ekki væri óalgengt
að kolmunninn hyrfi í viku, tíu daga um þetta leyti, en
önnur ganga fyndist svo miklu norðar.
Sjö íslensk skip voru á kolmunnamiðunum í gær; auk
Lundeyjar, Aðalsteinn Jónsson, Jón Kjartansson, Hákon,
Ingunn, Vilhelm Þorsteinsson og Börkur, en Margrét var
á landleið. Flest skipin eru komin langleiðina með kol-
munnakvóta ársins.
Undanfarið hafa 5-10 rússnesk skip verið á þessum
slóðum, en á þessum árstíma undanfarin ár hafa þau ver-
ið miklu fleiri eða hátt í 70 talsins. Lárus sagðist hafa
heyrt að rússneski flotinn væri að loðnuveiðum í Barents-
hafi.
Bræla á miðunum og
kolmunninn finnst ekki