Morgunblaðið - 28.03.2009, Blaðsíða 44

44 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. MARS 2009
✝ Eva Pétursdóttirfæddist í Vallanesi
í Vallahreppi á Héraði
22. október 1908. Hún
lést 21. mars 2009.
Hún var sjötta barn af
fimmtán börnum Pét-
urs Péturssonar og
Unu Stefaníu Stefáns-
dóttur, sem lengst af
voru vinnuhjú á Hér-
aði. Systkini Evu, lát-
in, eru: Sigurbjörg, f.
1902, Jón, f. 1903,
Ragnheiður, f. 1904,
Sigurður, f. 1905, Sig-
ríður, f. 1907, drengur, dó í fæðingu
1910, Margrét, f. 1911, Sveinbjörg, f.
1912, Þorgerður, f. 1913, Stefán, f.
1915, Ragna, f. 1919, og drengur, dó í
fæðingu 1921. Á lífi eru systurnar
Guðný, f. 1917, búsett á Neskaupstað
og María, f. 1923, búsett í Vest-
mannaeyjum.
Eva giftist 1930 Valdimar Ás-
mundssyni, f. 29.3. 1901, d. 24.5.
1970. Foreldrar hans voru Ásmund-
ur Finnbogason og Júlíana Rasmus-
dóttir frá Brimnesgerði í Fáskrúðs-
firði. Eva og Valdimar eignuðust 7
börn, þau eru, Aðal-
steinn, maki Elínborg
Þorsteinsdóttir, 5 börn,
Pétur, maki Fjóla
Gunnarsdóttir, 7 börn,
Albert, maki Svanhild-
ur Þórisdóttir, 4 dætur,
Auður, maki Guðjón V.
Björnsson, 3 dætur,
Ástdís, maki Guðni
Helgason, 3 börn, Hild-
ur, sambýliskona Tove
Engebretsen, 1 sonur,
og Sólveig, maki Bjarni
Pétursson, 3 synir. Af-
komendur eru komnir
yfir hundraðið.
Eva fluttist með foreldrum sínum
10 ára að aldri til Neskaupstaðar, fór
eftir fermingu til Eskifjarðar, fyrst
til Sigurbjargar systur sinnar. Síðar
vann hún þar ýmis störf, þar á meðal
í fiskvinnu og sem vinnukona. Eva
var síðast til heimilis á hjúkr-
unarheimilinu Hulduhlíð á Eskifirði
en bjó áður á Strandgötu 93 á Eski-
firði.
Útför Evu fer fram frá Eskifjarð-
arkirkju í dag, 28. mars, og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Það er fallegt í Útbænum á Eski-
firði þar sem lítil gömul hús kúra
undir Hólmatindinum sem gnæfir yf-
ir líkastur pýramída. Stundum gyllt-
ur sólarljósi en líka stundum dimmur
og mikilúðlegur. Í einu af fallegu
gömlu húsunum í skjóli Tindsins bjó
Eva okkar lengst af. Við kynntumst
henni fyrir rúmum 30 árum þegar við
fluttum til Eskifjarðar. Hún var sam-
starfskona okkar en þó var hún okkur
miklu frekar eins og amma, blíð og
yndisleg. Eftir að drengirnir okkar
fæddust átti hún líka blíðu og hlý orð
við þá. Það var gaman að spjalla við
Evu um daginn og veginn. Hún var
geðgóð og hláturmild, umtalsgóð og
var stolt af stóru fjölskyldunni sinni
og hafði ærna ástæðu til. Af henni og
hennar fólki voru ávallt góðar fréttir
og hún vissi upp á hár hvernig gekk
hjá hverjum og einum. Fólkið hennar
Evu er líka eins og hún, vandað og
harðduglegt fólk sem kemur sér
hvarvetna vel. En hún mátti heldur
ekkert aumt sjá. Bestu fréttirnar úr
Útbænum voru oft þær að hún hafði
getað frelsað einn og einn lítinn fugl
sem þvælst hafði ofan í strompinn á
húsinu litla allt ofan í kjallara. Þá fór
hún á fjóra fætur, skreið að gamla
eldhólfinu og potaði inn með kúst-
skafti, gómaði loks smáfuglinn, bar
hann út fyrir og sleppti upp í víðáttu
himinsins. „Æ, þeir verða svo fegnir
vesalingarnir,“ sagði hún þegar hún
var spurð hvers vegna hún legði á sig
alla þessa fyrirhöfn, kona á þessum
aldri.
Eva vann í Pöntunarfélaginu langt
fram yfir lögbundinn aldur. Sam-
viskusamari manneskja var vand-
fundin. Hún var vakin og sofin yfir
öllu sem varðaði hag fyrirtækisins og
benti á það sem betur mátti fara. Hún
kallaði það stundum sjálf „sletti-
rekuskap“, en umhyggja hennar og
virðing byggðist á gildum sem því
miður eru á undanhaldi í dag.
Örlögin höguðu því svo dásamlega
að löngu seinna tengdumst við fjöl-
skylduböndum þegar langömmu-
stelpan hennar Evu, hún Ríkey, og
Haukur sonur okkar kynntust. Nú
eigum við saman langalangömmu-
strákinn og ömmu- og afastrákinn
Eirík Ingimar.
En nú er Eva okkar horfin södd líf-
daga inn í eilífðarríkið í víðáttu him-
insins þar sem gengnir ástvinir hafa
tekið henni fagnandi, með Valdimar
hennar heitinn í fararbroddi. Við trú-
um því að hún sé frelsinu fegin, líkt
og allir smáfuglarnir sem hún bjarg-
aði um dagana.
Ég fel í forsjá þína,
Guð faðir, sálu mína,
því nú er komin nótt.
Um ljósið lát mig dreyma
og ljúfa engla geyma
öll börnin þín, svo blundi rótt.
(Matthías Jochumsson.)
Öllum ástvinum Evu óskum við
blessunar hins hæsta.
Hún sé Guði falin.
María og Þorsteinn.
Andlátsfregn móðursystur minnar
Evu Pétursdóttur vakti hjá mér
tregatilfinningu og söknuð, en jafn-
framt á vissan hátt gleði því þessi
roskna kona hafði fyrir allnokkru
óskað þess sjálf að hún mætti fá hvíld.
Hún hafði lokið löngum starfsdegi.
Líf hennar var vinna og umönnun.
Hún hafði ætíð verið til staðar á erf-
iðum tímum foreldra okkar er þau
bjuggu á Eskifirði. Gleði hennar var
að geta gefið af sér og geta glatt aðra.
Hún átti þetta hlýja viðmót sem skil-
ur eftir hjá okkur fagra og bjarta
minningu. Þegar ég var að alast upp
fór fjölskylda mín í heimsókn til
Eskifjarðar því sem næst á hverju
sumri. Heimili Evu og Valda var okk-
ur ætíð opið og fjölskyldan samhent
um að taka sem allra best á móti okk-
ur. Það voru sældardagar og hlýjar
eru minningarnar úr litla rishúsinu
við Strandgötu 93.
Eva var sjötta barn þeirra Péturs
Péturssonar og Unu Stefaníu Stef-
ánsdóttur sem lengst voru vinnuhjú á
Héraði en síðar búsett á Neskaup-
stað. Fjögurra og hálfs árs fer Eva í
fóstur allt til tíu ára aldurs er hún fer
til foreldra sinna á Neskaupstað.
Margan gerir það bitran og vansælan
að vera tekinn frá foreldrum en Eva
var laus við biturð eða reiði. Lífslán
Evu var Valdimar Ásmundsson en
þau giftust 1930 og bjuggu allan sinn
aldur á Eskifirði. Þau eignuðust sjö
börn og í dag er stór fjölskylda sem
kveður Evu.
Við börn Sigurbjargar og Péturs
erum þakklát fyrir allt það sem Eva,
Valdi og fjölskyldan í Strandgötu 93
var okkur. Við biðjum góðan Guð að
varðveita minningu hennar og vott-
um fjölskyldunni samúð.
Amma er dáin, dagur liðinn,
Drottinn veitti henni friðinn.
Enn eru sömu sjónarmiðin,
sami áhuginn og fyrr
– fyrir innan Drottins dyr.
(Haraldur Hjálmarsson.)
Þorsteinn Pétursson.
Eva Pétursdóttir
✝ Guðbjörg Jóns-dóttir fæddist á
Herjólfsstöðum í
Álftaveri 9. desember
1915. Hún andaðist á
Dvalarheimilinu Hjal-
latúni 16. mars 2009.
Foreldrar hennar
voru hjónin Jón Hjart-
arson, f. á Herjólfs-
stöðum í Álftaveri
20.7. 1876, d. 27.7.
1963 og Sigríður Hei-
ðimannsdóttir, f. á
Skagnesi í Mýrdal
27.12. 1879, d. 17.5.
1966. Systkini Guðbjargar voru
Svavmundur Sigurjón, f. 1909, d.
1991, Hjörtur Elías, f. 1912, d. 1951,
Guðríður Kristín, f. 1.03. 1914, d.
1996 og Þorsteinn Kristinn, f. 1919,
d. 1985.
Guðbjörg giftist 2. júní 1945 Rúti
Skæringssyni trésmið, f. 28.4. 1921,
d. 7.8. 1997. Foreldrar hans voru
f. 2002 og Elísabet, f. 2007. b) Helgi
Ingólfur, f. 1976, sambýliskona Ása
Björg Tryggvadóttir, f. 1981, sonur
þeirra Eysteinn Ari, f. 2007. c)
Helga Rut, f. 1981, maki Guðjón
Guðmundsson, f. 1972. 3) Heiðrún, f.
1948, maki Pálmi Frímannsson, f.
1944, d. 6.1. 1989. Börn: a) Guðbjörg
Rut, f. 1966, maki Þormóður Þor-
móðsson, f. 1963, börn þeirra Pálmi,
f. 1994 og Sigurður Dagur, f. 2001.
b) Jóhanna Guðrún, f. 1976, maki
Þorsteinn Ingi Magnússon, f. 1970,
sonur þeirra Hugo Þorri, f. 2006. c)
Hildur Sunna, f. 1984, sambýlis-
maður Ágúst Karl Karlsson, f. 1979.
Guðbjörg ólst upp á Skagnesi í
Mýrdal en var lengst af húsmóðir í
Vík í Mýrdal, en stundaði áður
vinnu nokkra vetur í Vest-
mannaeyjum. Eftir að hún settist að
í Vík stundaði hún auk heim-
ilisstarfa vinnu hjá Prjónastofunni
Kötlu. Hún var félagi í Kvenfélagi
Hvammshrepps auk þess að vera fé-
lagi í kirkjukór Víkurkirkju.
Útför Guðbjargar fer fram frá
Víkurkirkju í dag, 28. mars, og
hefst athöfnin klukkan 14.
Skæringur Sigurðs-
son, f. 14.3 1886 og
Kristín Ámundadóttir,
f. 15.3. 1886. Börn
Guðbjargar og Rúts
eru: 1) Sigurjón, f.
1944, maki Kristín
Einarsdóttir, f. 1953.
Börn: a) Hrefna, f.
1978, maki Þorgeir
Ragnarsson, f. 1978,
dóttir þeirra Áslaug
Lilja, f. 2006. b) Rútur
Skæringur, f. 1985,
sambýliskona Ólöf
Vignisdóttir, f. 1989.
c) Viktor Smári, f. 1993. d) Ríkarður,
f. 1996. Fyrir átti Kristín Einar
Kristin, f. 1971, dóttir hans og fyrr-
verandi sambýliskonu er Matthildur,
f. 1998. 2) Kristín Inga, f. 1947, maki
Eysteinn Helgason, f. 1948. Börn: a)
Kristín Björg, f. 1972, maki Ólafur
Arinbjörn Sigurðsson, f. 1971, börn
þeirra eru Karólína, f. 1997, Lovísa,
Því miður grunar mig að fólki eins
og Guðbjörgu Jónsdóttur tengdamóð-
ur minni fari hratt fækkandi um þess-
ar mundir. Fólki sem hefur í raun
aldrei verið að fara neitt sérstakt.
Fólki sem alltaf hefur haft tíma en
samt aldrei fallið verk úr hendi. Fólki
sem alla tíð hefur kunnað að njóta líð-
andi stundar þrátt fyrir misjafna tíma
og mismunandi hagi. Ég lærði margt
af kynnum mínum við Guðbjörgu og
ég veit að sama gildir um yngri kyn-
slóðirnar sem nutu samvista við hana
og allrar þeirrar umhyggju sem hún
bauð samferðafólki sínu.
Fyrir þau okkar sem ekki halda
kjörþyngd sinni án fyrirhafnar orkaði
félagsskapur Guðbjargar þó á vissan
hátt tvímælis. Líf hennar snerist um
það áratugum saman að snúast í eld-
húsinu sínu, taka þar á móti fólki frá
morgni til miðnættis og hafa aðeins
það tvennt að markmiði að næra ann-
ars vegar líflegar samræður um stórt
og smátt í samfélaginu og hins vegar
að næra í bókstaflegri merkingu alla
viðstadda með veitingum og gestrisni
sem engan endi átti. Og Guðbjörg var
blessuð með miklum gestagangi alla
tíð.
Eiginmaður hennar, Rútur Skær-
ingsson sem lést árið 1997, rak smíða-
verkstæði í kjallara Skuldar, en svo
var íbúðarhús þeirra hjóna nefnt. Þar
var gjarnan margt um manninn og
hverjum þeim sem rak inn nefið var í
raun skylt að koma við hjá Guðbjörgu
og þiggja góðgjörðir. Til viðbótar sátu
nágrannakonurnar gjarnan á skrafi í
eldhúsinu, vinir og kunningjar, börn
og barnabörn. Og það var í raun alveg
sama hve bekkurinn var þröngt set-
inn. Eldhúsið var hjarta hússins og
stofan helst ekki notuð nema á hátíð-
arstundum.
Guðbjörg var af bændum komin,
fædd á Herjólfsstöðum í Álftaveri en
uppalin að Skagnesi í Mýrdal. Eftir að
hún settist ásamt eiginmanni sínum
að í Vík stundaði hún auk heimilis-
starfa vinnu hjá prjónastofunni Kötlu.
Um margra ára skeið annaðist hún
einnig heimili foreldra sinna og
bræðra að Skagnesi. Hún tók virkan
þátt í störfum Kvenfélags Hvamms-
hrepps og söng um árabil í kirkjukór
Víkurkirkju. Hún var alla tíð einkar
heilsuhraust og vel ern. Guðbjörg hélt
ein og óstudd gestrisið heimili sitt í
Skuld þar til hún fluttist á dvalar-
heimilið Hjallatún í Vík á síðasta ári
og naut þar góðrar aðhlynningar.
Með Guðbjörgu er gengin hvunn-
dagshetja sem helgaði líf sitt öðru
fólki án þess væntanlega að gera sér
nokkurn tíma grein fyrir því sjálf.
Hún naut þess að vera til staðar fyrir
aðra án þess væntanlega að líta nokk-
urn tíma á sig sem einhverja hjálp-
arhellu. Hvert viðvik var sjálfsagt og
skapaði aldrei inneign hennar hjá öðr-
um. Hún var þakklát hverjum gesti,
bauð honum aldrei færri en fimm
sortir með kaffinu og að sveitasið úr
Skagnesi leið enginn dagur án sex
matmálstíma sem aldrei dugði þó til
að Guðbjörg væri örugg um að hafa
veitt nógu vel.
Ég þakka Guðbjörgu samfylgdina
og kveð hana með söknuði. Ég bið
Guð að blessa minningu hennar og
vera aðstandendum styrkur á sorgar-
stund.
Eysteinn Helgason.
Elsku hjartans amma mín er dáin.
Hennar mun ég ætíð minnast með
hlýju og bros á vör en einnig með
söknuð í hjarta því með ömmu kveður
ekki einungis stórkostleg manneskja
heldur er líka kafla í lífi mínu og minn-
ar fjölskyldu lokið. Hún var sú eina
sem eftir var af eldri kynslóðinni.
Amma á Víkurbraut, eða Björg eins
og hún var alltaf kölluð, var einstak-
lega lífsglöð og atorkumikil kona. Hún
var vinmörg og eldhúsið á Víkur-
brautinni var oftar en ekki fullt af
gestum og kræsingum. Alltaf var boð-
ið upp á eitthvert góðgæti með kaffinu
eins og Nesfólks var von og vísa.
Pönnukökurnar og flatkökurnar voru
einstakar, brúntertan var líka vinsæl
og jólakakan með auknum aldri og
þroska. Gestrisnin var þó ekki það
eina sem lokkaði gesti á Víkurbraut-
ina heldur fyrst og fremst amma,
heillandi og skemmtileg, og hlýlegt
viðmót afa og gefandi samtöl. Því mið-
ur kvaddi afi okkur allt of snemma en
amma lifði fram á tíræðisaldurinn.
Amma tók lífinu með æðruleysi og í
henni bjó mikill kjarkur. Hún talaði
hispurslaust og hreinskilnislega og
kunni þá list að segja hlutina umbúða-
laust en þó á skemmtilegan máta.
Ákveðin var hún og hafði vel mótaðar
skoðanir. Alla tíð fylgdist hún vel með
líðandi stundu og var inni í þjóðfélags-
umræðunni. Oftar en ekki vissi hún
miklu meira um hvað var að gerast í
heiminum en við hin. Hún var skap-
góð og mikill húmoristi, gerði góðlát-
legt grín að sjálfri sér og öðrum og
engum leiddist í návist hennar. Hún
reyndist mér ávallt vel og var okkar
samband náið og mikið. Aldrei var
farið í heimsókn í Víkina án þess að
kíkja á ömmu á Víkurbraut og voru
ferðirnar ófáar. Síðasta heimsókn var
þó vissulega tregablandin því þá var
ljóst í hvað stefndi en gott var að fá
tækifæri til að kveðja. Sem betur fer
hafði amma þó haldið nokkuð góðri
heilsu fram yfir nírætt og var það ekki
fyrr en síðasta sumar sem hún fluttist
á dvalarheimilið Hjallatún, eftir að
hafa þá búið ein í um ellefu ár frá því
afi dó.
Amma var og er mér mikil fyrir-
mynd. Hún var sterk kona og vel gefin
með mikla útgeislun, kraft og lífsvilja.
Á meðan hún hafði heilsu til naut hún
þess að rækta garðinn sinn og má í
raun segja að þannig hafi hún einnig
hagað sínu lífi. Hún hlúði vel að fólk-
inu sínu, var yndisleg amma og fræj-
um sínum sáði hún víða því ekki var
það einungis fjölskyldan sem naut
góðs af heldur fjöldamargir aðrir. Ég
er viss um að margir sem lesa þessi
orð geta samsinnt því og vita um hvað
ræðir. Gæskan og hlýjan sem
streymdi frá henni og Guddu systur
hennar, sem var mér líka sem amma,
var einstök og því gleymi ég aldrei.
Þær systurnar eru miklir áhrifavaldar
í mínu lífi og er það ætlun mín að til-
einka mér alla þeirra kosti og miðla
þeim til dóttur minnar. Þrátt fyrir
sáran söknuð þá vonast ég til að
amma njóti nýrra daga í góðum fé-
lagsskap þeirrar kynslóðar sem kvatt
hefur og hver veit nema hún kíki yfir
þetta hjá mér með bros á vör. Í það
minnsta leikur ávallt bros um mínar
varir þegar ég hugsa til hennar.
Hrefna Sigurjónsdóttir.
Ég er búin að sitja lengi og velta
fyrir mér hvernig best sé að minnast
hennar ömmu. Það er svo ótal margt
sem mig langar að segja en ég á erfitt
með að koma orðum að því í stuttu
máli. Hún hefur átt stóran þátt í lífi
mínu allt frá fæðingu og alltaf verið
nálæg, jafnvel þótt raunveruleg fjar-
lægð hafi verið mikil á milli okkar.
Hún amma vildi aldrei vera með
neitt óþarfa vesen. Hún vildi drífa
hlutina af og halda svo áfram. Í fjöl-
skyldunni er þetta í gamni kallað Ne-
sæði, því það virðist ganga í ættir hjá
þeim sem ættaðir eru frá Eystra-
Skagnesi. Þrátt fyrir það var hún
amma svo óskaplega hlý og yndisleg
og alveg stórkemmtileg. Hún var
hress og kát og hafði ágætis húmor.
Ég fæddist í stofunni hjá ömmu og
afa og bjó með mömmu hjá þeim
fyrstu 6 ár ævi minnar. Eftir að við
fluttum vestur í Stykkishólm eyddi ég
flestum sumrum fram á unglingsár
hjá ömmu og afa. Ég bjó við ómælda
ást og umhyggju ömmu og afa og bað-
aði mig í allri þeirri athygli sem ég
mögulega þurfti. Systkini ömmu, þau
Gudda, Mundi og Steini áttu líka sinn
þátt í að gera æskuár mín svo ein-
staklega ljúf.
Ég var eina barnabarnið í langan
tíma. Ég eyddi því miklum tíma með
fullorðna fólkinu sem var ótrúlega þol-
inmótt og leyfði mér að skottast með
hvert sem farið var. Ég fór með í skúr-
ingar í Kaupfélagið, á prjónastofuna, í
kartöflugarðinn og upp á kirkjuloft
þegar afi og amma sungu bæði í kirkju-
kórnum og með afa í smíðar út í sveit.
Þegar ég rifja upp helstu minning-
ar mínar frá þessum tíma tengjast
flestar þeirra mat og matargerð. Hún
amma var alltaf að fást við mat. Það
var hennar helsta ástríða að gefa fólki
að borða. Hún var alltaf með hugann
við mat. Hún var rétt búin að ganga
frá eftir eina máltíð þegar hún var far-
in að takast á við þá næstu. Þetta
breyttist aldrei og var hún alltaf að
reyna að fá mann til að „fá sér eitt-
hvað“. Þegar heilsan var farin að gefa
sig og hún átti erfitt með að standa í
miklum bakstri, fékk hún konur til að
hjálpa sér, því hún varð að eiga nóg í
frystikistunni. Hún var ómöguleg ef
hún átti ekkert að bjóða fólki með
kaffinu.
Amma var óskaplega heimakær og
vildi helst ekkert vera að þvælast.
Hvert sem hún fór beið hún alltaf eftir
að komast heim sem fyrst. Hún var
hinsvegar afskaplega gestrisin og
naut þess að fá fólk í heimsókn. Það
var oft mikið fjör og margt spjallað í
eldhúsinu í Skuld. Það er indælt að
hugsa til þess hvað margir hafa haldið
mikilli tryggð við hana og litið til
hennar og heimsótt í gegnum árin.
Synir mínir hafa alltaf verið hæst-
ánægðir í Víkinni hjá langömmu.
Þeim fannst báðum svo notalegt að
trítla um timburgólfin sem brakaði
svo vinalega í. Brúna lagtertan og flat-
kökurnar eru uppáhaldið þeirra og
þeir elskuðu báðir hnausþykka
grjónagrautinn hennar ömmu sem
var búinn að malla í marga tíma.
Það er afskaplega dýrmætt fyrir
mig að þeir fengu að kynnast ömmu
svo vel og allri hennar einlægni og
umhyggju.
Ég kveð hana ömmu mína með
virðingu og hlýju og þakka henni alla
þá ást og umhyggju sem hún hefur
sýnt mér.
Guðbjörg Rut.
Guðbjörg Jónsdóttir
 Fleiri minningargreinar um Guð-
björgu Jónsdóttur bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.