Morgunblaðið - 28.03.2009, Page 8

8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. MARS 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
ÁRANGUR fíkniefnadeildar lög-
reglu höfuðborgarsvæðisins á und-
anförnum árum hefur vakið gríð-
arlega athygli meðal almennings.
Og ekki að undra. Lagt hefur verið
hald á yfir sex þúsund plöntur og
lögreglustjórinn segir það aðeins
byrjunina. Öllum má vera ljóst að
hér er ekki um tilviljun að ræða. En
hvernig tekst lögreglunni að hafa
hendur í hári bændastéttar undir-
heimanna?
Þrjár kenningar heyrast hvað
oftast, þ.e. að lögregla sæki sér upp-
lýsingar hjá Orkuveitu Reykjavíkur
um óeðlilega orkunotkun, að hún
beiti hitamyndavélum til að koma
auga á ræktun og að um sé að ræða
stríð á milli ræktenda sem komi
hver upp um annan í von um meiri
markaðshlutdeild.
Fylgja öllum ábendingum
Eðli málsins samkvæmt gefur
lögreglan ekki upp rannsókn-
araðferðir sínar, eða hvaða tæki og
tólum hún beitir. Stefán Eiríksson,
lögreglustjóri höfuðborgarsvæð-
isins, segir hins vegar að ábend-
ingar frá almenningi skipti mjög
miklu máli. Hvort það séu aðrir
ræktendur sem nota fíkniefnasím-
ann veit hann hins vegar ekki. „Við
fylgjum öllum ábendingum, sama
hvaðan þær koma, og ef þetta er
birtingarmynd á stríði fíkniefnasala
þá held ég að allir græði á því.“
Stefán leggur áherslu á góða
frammistöðu rannsóknarlögreglu-
manna. „Þeir standa sig vel og þetta
er rétt að byrja.“
Sjást vel með hitamyndavél
Ein kenning er að lögreglan hafi í
samstarfi við Landhelgisgæsluna
notast við þyrlu og kortlagt höf-
uðborgarsvæðið með hitamyndavél,
en slíkar myndavélar eru um borð.
Fjölmiðlafulltrúi LHG svaraði
því til að samstarf við lögreglu væri
mikið og gott en ekki mætti gefa
upp hvernig því væri háttað.
Heildsali sem sérhæfir sig í sölu á
hitamyndavélum til slökkviliðsins
og annarra opinberra aðila segir
þessa aðferð vel mögulega. Gróð-
urhúsalampar gefi frá sér mikinn
hita og hitastigið við ræktun þurfi
að vera mjög hátt. Því er auðsjáan-
legt með hitamyndavél ef stórrækt-
un fer fram í einu húsi í iðn-
aðarhverfi eða íbúðarhúsi.
Jafnframt var send fyrirspurn til
Orkuveitu Reykjavíkur varðandi
upplýsingagjöf til lögreglu en henni
var ekki svarað.
Morgunblaðið/Júlíus
„Þetta er rétt að byrja“
AÐ UNDANFÖRNU hafa borist fréttir daglega af nýjum kannabisrækt-
unum, bæði á höfuðborgarsvæðinu og úti á landi. Í gærkvöldi bárust
þannig fréttir af umfangsmikilli ræktun í Hafnarfirði.
Í nýlegu tvílyftu einbýlishúsi í nýju hverfi í bænum voru íbúar ekki
fluttir inn. Húsið sem er rúmlega fokhelt var einvörðungu notað undir
kannabisræktun. Engin starfsemi var á efri hæð en á þeirri neðri voru
um þrjú hundruð plöntur í fullum blóma. Að sögn lögreglu voru þær þó-
nokkuð stærri en annars staðar. Líkt og áður voru greinilega kunn-
áttumenn að verki. Þeir skiptu t.a.m. ræktunarsvæðinu í dag og nótt, en
með því móti voru þeir raunar með tvo ræktunarstaði og hámörkuðu
framleiðsluna. Og þrátt fyrir að húsið væri vel opið var aðstaðan mjög
vel falin.
Nýlegt einbýlishús undirlagt
VIÐSKIPTANEFND Alþingis vill
ekki að Fjármálaeftirlitið fái heim-
ildir til að falla frá kæru til lögreglu
vegna meiriháttar brota á fjármála-
markaði. FME fái með öðrum orðum
einungis uppljóstraraákvæði vegna
vægra brota. Frumvarp viðskipta-
ráðherra „um breytingu á ýmsum
lögum sem varða fjármálamarkað-
inn“ stefnir nú inn í 2. umræðu á Al-
þingi og gerir ráð fyrir slíkum heim-
ildum vegna meiriháttar brota.
„Við féllumst ekki á frumvarpið
nema að hálfu leyti,“ segir Álfheiður
Ingadóttir, formaður nefndarinnar.
Nefndin féllst á það að FME fengi
heimild til að fella niður kæru vegna
hinna vægari brota, þar sem einu
viðurlögin eru sektir. „En ekki að
Fjármálaeftirlitið gæti fallið frá því
að kæra til lögreglu meiriháttar brot
á fjármálamarkaði,“ segir hún. Því
verður lagt til í nefndaráliti að grein-
ar þess efnis falli út og meiriháttar
brot á fjármálamarkaði sæti áfram
kæru til lögreglu í samræmi við lög-
in. onundur@mbl.is
FME kæri
öll alvar-
legri brot
Vilja ekki uppljóstrara-
ákvæði í stórum málum
RAGNA Árna-
dóttir, dóms- og
kirkjumálaráð-
herra, hefur
frestað brott-
vísun fimm hæl-
isleitenda, sem
flytja átti úr landi
í gærmorgun til
Grikklands.
Ástæða þess er
sú að í ráðuneytinu er til meðferðar
kæra vegna ákvörðunar um brott-
vísun úr landi.
Dómsmálaráðuneytið hefur af því
tilefni leitað eftir upplýsingum um
aðstæður hælisleitenda í Grikklandi.
Upplýsingarnar hafa ekki borist.
Ekki vísað úr
landi að sinni
Ragna Árnadóttir
Eftir Ágúst Inga Jónsson
aij@mbl.is
FYRIRSPURNIR bárust hingað til lands frá Þýskalandi
og Svíþjóð síðastliðið sumar um makríl til niðursuðu.
Ekkert mun hafa orðið úr útflutningi. Hér á landi hefur
fiskurinn ekki verið niðursoðinn í neinum mæli, en nú
hafa Matís og Ísfélagið í Eyjum, í samvinnu við nið-
ursuðuverksmiðju Jóns Þorsteinssonar, á Akranesi sótt
um styrk til slíkrar vinnslu og einnig til heitreykingar á
makríl.
Ragnheiður Sveinþórsdóttir, sjávarútvegsfræðingur
og verkefnastjóri hjá Matís í Vestmannaeyjum, stýrir
rannsókn á makríl, þessum nýja nytjafiski í íslenskum
sjávarútvegi. Verkefnið er unnið í samvinnu við Hugin og
Ísfélagið, með styrk frá AVS, og markmiðið m.a. að
kanna leiðir til að hámarka afrakstur af makrílnum. Um
tveggja ára verkefni er að ræða sem lýkur í sumar.
Síldarblandaður og geymist verr
Meðal vandamála við fullvinnslu er hversu feitur mak-
ríllinn er og laus í sér, jafnframt því sem fitudreifingin er
ekki nægjanleg fyrir dýrustu markaði. Ragnheiður segir
að hægt sé að vinna makrílinn til manneldis um borð í
frystiskipunum. Ýmis vandkvæði séu hins vegar við að
koma makrílnum óunnum í land, en í raun hafi því ekki
verið svarað hvort hægt sé að koma með makríl til mann-
eldisvinnslu í landi. Makríllinn sé yfirleitt mjög síldar-
blandaður og m.a. þess vegna geymist hann mun verr í
lestum skipanna.
Ragnheiður segir að markaðir séu í A-Evrópu fyrir
makríl unnin í íslenskum frystiskipum og þar er hann
m.a. niðursoðinn og heitreyktur. Afurðin henti hins vegar
ekki á Japansmarkað, en þar í landi komi makríll oft í
staðinn fyrir túnfisk þegar skortur sé á honum. Íslend-
ingar eru nýliðar í makrílveiðum og segir Ragnheiður
margt framandi við vinnslu og meðferð á fiskinum.
Ragnheiður fór í fyrra á makrílveiðar með Hugin og
Guðmundi VE. Hún segir að um borð í Guðmundi hafi
tekist að ná tökum á flokkun makríls frá síld, en báðar
tegundir hafi verið fullunnar, jafnframt því sem veitt var
í bræðslu. Um borð í Hugin hafi verið reynt að veiða sem
mest af hreinum makríl til vinnslu og því hafi oft þurft að
leita á ný mið til að forðast síldina. Nauðsynlegt sé að
hausskera og slógdraga makrílinn því hann sé fullur af
átu yfir sumartímann.
Þjóðverjar og Svíar vildu
makríl til niðursuðu
Matís og útgerðir kanna leiðir
til að hámarka afraksturinn
Á miðunum Ragnheiður Sveinþórsdóttir um borð í
Hugin VE en um borð var reynt að fullvinna makrílinn.
 Ýmsar kenningar uppi um hvaða aðferðum beitt er til að finna ræktunarstaði
 Fara lögreglumenn um með hitamyndavélar eða fá þeir upplýsingar frá OR?
Ræktun Gróðurhúsalampar gefa frá sér mikinn hita og er auðsjáanlegt með hitamyndavél ef stórræktun fer fram í einu húsi í iðnaðarhverfi.