Morgunblaðið - 21.06.2009, Blaðsíða 12

12 Viðtal
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. JÚNÍ 2009
Eftir Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
É
g kvarta ekki vegna þess
að þetta hefði getað farið
mun verr og það eru
margir sem eiga við
miklu meiri fötlun að
stríða heldur en ég,“ segir Selma H.
Pálsdóttir. „Því er ekki að neita að
slysið hefur haft mikil áhrif á mig og
fjölskylduna. Margt sem ég gerði áð-
ur og var auðvelt þarf ég að gera
öðruvísi núna. Til dæmis keyri ég
ekki beinskiptan bíl, sem kemur sér
illa á ferðalögum. Það er mun dýrara
að leigja sjálfskipta bíla og því leigj-
um við beinskiptan og þá lendir það
alltaf á eiginmanninum að keyra. Ég
tek ekki áhættu á því að meiðast
meira, því ég vil halda í það sem ég
hef. Þess vegna fer ég til dæmis ekki
á skíði, því ef ég myndi detta eru
miklar líkur á því að ég myndi slasa
mig illa í hnénu og ég vil hafa hnén í
lagi.“
Síðustu helgina í september 2001
höfðu Selma og Stefán H. Matthías-
son, þáverandi sambýlismaður henn-
ar og eiginmaður síðan 2005, ákveðið
að fara í Þórsmörk. Útivist á fjöllum
var þeirra helsta tómstundagaman
og þau áttu jeppa til að komast sem
víðast. Tölvupóstur frá markaðs- og
kynningarstjóra Íslenskra ævintýra-
ferða, fyrirtækinu sem Selma vann
hjá, setti stórt strik í reikninginn.
„Hæ, hó, er stemmning fyrir „ca-
nyoning – team building – group spi-
rit healing“ gljúfurgöngu upp að
Glym nk. lau. kl. ca. 13,00...Það er
nauðsynlegt fyrir okkur að hafa hug-
mynd um þessa ferð ef við ætlum að
selja hana næsta sumar,“ sagði meðal
annars í póstinum. Þórsmerkurferð-
inni var slegið á frest, en þess í stað
farið í Glymsgil með starfsmönnum
og mökum, alls 18 manns.
Ristin hvarf
Þungbúið var ferðadaginn og rignt
hafði dagana á undan. Samkvæmt
skýrslum vitna höfðu fæstir þátttak-
enda farið áður í Glymsgil. Þeir voru
með hjálma og í blautbúningi, því
ekki er hægt að ganga í þröngu gilinu
nema ganga í ánni. Í kjölfar slyssins
sendi einn eigandi landsins sýslu-
manni Borgarness bréf þess efnis að
hættulegt væri að ganga inn gilið
vegna hættu á grjóthruni, en hóp-
urinn var ekki varaður við grjóthruni.
Hann benti á að Glymsgil væri innan
girðingar og þar væri bannað að fara
með hópa auk þess sem bannað væri
með lögum að selja aðgang að land-
inu. „Mér fannst ég vera í rosalega
góðum höndum og það hvarflaði ekki
að mér að við værum að fara inn á
hættusvæði enda var búið að auglýsa
ferðina í bæklingi fyrirtækisins sem
ég vann hjá.“
Ferðin var erfið og þrjár konur
urðu eftir við eitt haftið. Nokkru síð-
ar ákváðu fjórir þátttakendur að fara
ekki lengra en hin héldu áfram.
„Framundan var nokkurra metra hár
foss og mér leist ekki á hann,“ rifjar
Selma upp. „Sá fyrsti fór upp og dró
hina. Þeim svelgdist á og áttu mörg
hver frekar erfitt með að komast upp
þennan foss. Mér finnst óþægileg til-
finning að svelgjast á og ákvað því að
fara ekki lengra heldur bíða eftir
þeim. Mig langaði ekki að príla þarna
upp fossinn.“
Skömmu síðar urðu þau vör við
grjóthrun. Hópurinn í miðjunni, sem
Selma var í, lenti í hruninu. „Fremsti
hópurinn var nýlagður af stað upp
fossinn, þegar drunurnar byrjuðu.
Guði sé lof, því ef við hefðum öll verið
á þessum þrönga bletti hefði örugg-
lega einhver dáið. Það var ekki hægt
að hlaupa í skjól. Ein konan sökkti
sér í kaf í ánni og slapp. Sú sem stóð
við hliðina á mér fékk smá hrun á öxl-
ina og meiddist ekki mikið. Ég og
einn strákur, sem sat á steini skammt
frá okkur, fengum gusuna yfir okkur.
Skömmu áður var hann að hugsa um
að taka hjálminn af sér en sem betur
fer gerði hann það ekki, því hann
fékk grjót á höfuðið og hjálmurinn
splundraðist. Hann fékk líka grjót á
ristina og hún varð eins og barinn
brjóstsykur.
Þetta gerðist ofsalega hratt. Ég
fékk allt í einu sand í andlitið mér og í
kjölfarið hófust trufluð læti. Drun-
urnar voru miklar og grjótið small
með miklum látum í ána allt í kring-
um okkur. Eftir að þetta var yfirstað-
ið lá ég á hliðinni, hugsaði um hvað
Guð ætlaði mér með þessu og kann-
aði ásigkomulagið. Ég gat hreyft höf-
uðið, axlirnar og bakið. Ég fann ekk-
ert til í bakinu og var sérstaklega
ánægð með það.
Ég fann fyrir handleggjunum og
vinstri fætinum fram í tær en gat
ekki hreyft hægri fótinn. Fann samt
fyrir tilfinningu í honum að hluta, en
gerði mér ekki grein fyrir því hvar
hún hætti. Ég fann fyrir mikilli hita-
sviðatilfinningu í kringum tærnar,
svipaðri þeirri og maður finnur fyrir
þegar manni er mjög kalt og kemur
inn í hita. Ég leit niður á hægri fótinn
og sá hvítar sinarnar standa út úr
fætinum. Ég hélt að þetta væru ber
beinin, að skinnið hefði skafist af, en
þá var bara ristin farin. Auk þess var
slæmt opið beinbrot fyrir ofan ökkl-
ann, þar sem allar sinar, taugar og
vefir og hvað þetta heitir nú allt sam-
an voru í rúst, en það sá ég ekki og er
fegin því.“
„Vil halda í það
Selma Halldóra Páls-
dóttir slasaðist mikið á
hægri fæti í grjóthruni í
Glymsgili fyrir tæplega
átta árum með þeim af-
leiðingum að taka varð
af henni fótinn miðja
vegu milli ökkla og
hnés.
Morgunblaðið/Heiddi
Gervifætur Selma á fimm gervifætur. Einn til daglegra nota og annan til vara, leikfimisfót, sundfót og hlaupafót.
Ljósmynd/Stefán H. Matthíasson
Þrekraun Hópurinn á leið inn gilið. Ganga verður í ánni og víða þarf að vaða
í axlardjúpu og straumþungu árvatninu auk þess sem príla þarf upp fossa.
Stefán H. Matthíasson, eig-
inmaður Selmu, segir að slysið
hafi styrkt þau heilmikið, en
vissulega hafi það breytt miklu.
„Ég fæ hana ekki lengur til að
fara í jeppaferðir, það er alveg
tómt mál að tala um,“ segir hann.
„Fyrr í vikunni minntist ég á að
gaman væri að renna í Mörkina en
hún vildi ekki sjá það.“
Mörgum árum áður en þau
kynntust segist Stefán hafa séð
fótinn hennar fyrir sér. „Ég hef
stundum séð fyrir óorðna hluti en
áttaði mig ekki á þessu fyrr en
sýnin rifjaðist upp eftir slysið.
Fyrst ég hafði séð þetta fyrir var
ég óánægður með að hafa ekki
fengið viðvörun, þegar við fórum í
gilið, en greinilega var þetta eitt-
hvað sem átti að gerast. Það var
búið að ákveða þetta.“
Stefán var á undan Selmu þeg-
ar grjóthrunið varð. „Ég var kom-
inn upp fossinn og heyrði ekkert í
hruninu,“ rifjar hann upp. „Fólkið
fyrir neðan mig kallaði á okkur og
þá hljóp ég nánast á vatninu. Ég
vissi að Selma hafði lent í slysinu
og sveif einhvern veginn til henn-
ar. Það var skelfilegt að koma að
þessu og sjá hana svona mikið
slasaða. Ristin hafði kubbast af
og sinarnar stóðu út í loftið en í
einhverri örvæntingu tók ég bút-
inn og setti í poka ef hægt væri
að festa hann aftur á.“
Meðan beðið var eftir björgun
segist Stefán hafa orðið var við
annað hrun og hafi grjót lent rétt
hjá þeim. „Þá varð ég verulega
smeykur, því það hrundi mjög
mikið í kringum okkur.“ Selma
segir að þegar slysið hafi átt sér
stað hafi dóttir hennar verið með
föður sínum í heimsókn hjá vina-
fólki og hegðað sér mjög und-
arlega. „Henni var ískalt á sama
tíma og ég skalf úr kulda eftir
slysið, þannig að hún hefur fund-
ið eitthvað á sér. Allt kvöldið var
hún óvenjulega lítil í sér.“
SÁ SLYSIÐ
FYRIR