Morgunblaðið - 07.11.2009, Blaðsíða 8

8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. NÓVEMBER 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
„MÉR finnst hörmulegt að málið
skuli hafa farið svona því í tilkynn-
ingu á vefnum okkar í sumar tókum
við þetta mál sem dæmi um mála-
hraða sem væri til fyrirmyndar,“
segir Valtýr Sigurðsson rík-
issaksóknari.
Hér á hann við nauðgunarmálið
sem kom til kasta Hæstaréttar í vik-
unni, þar sem dæmdum nauðgara
var sleppt úr haldi vegna þess hve
mikill dráttur hafði orðið á því að af-
greiða dómsgerðir frá Héraðsdómi
Reykjavíkur til ríkissaksóknara.
Allir lögðust á eitt
Í tilkynningunni sem birtist á
vefnum www.saksoknari.is hinn 14.
júlí í sumar sagði m.a:
„Samkvæmt reglum ríkissaksókn-
ara um hámarkstíma meðferðar
nauðgunarmála skal rannsókn lög-
reglu að jafnaði ljúka innan 60 daga.
Þá skal taka ákvörðun um saksókn
hjá embætti ríkissaksóknara innan
15 daga frá því mál berst þangað frá
lögreglu. Þannig er stefnt að því að
innan við 70 dagar líði þar til málið
kemst til viðkomandi héraðsdóms. Í
fjölmiðlum nýlega mátti lesa um
dóm sem gekk í alvarlegu nauðg-
unarmáli en brotið var framið 21.
maí sl. Málið barst ríkissaksóknara
fullrannsakað frá lögreglu 18. júní
og gaf ríkissaksóknari út ákæru 19.
júní. Málið var þingfest í Héraðs-
dómi Reykjavíkur 23. júní og fór að-
almeðferð fram 30. júní. Dómur í
málinu gekk 10. júlí þar sem sak-
borningur hlaut 4 og hálfs árs fang-
elsi. Þessi málsmeðferðartími, rúm-
ar 7 vikur í heild, er til mikillar
fyrirmyndar og ljóst að allir aðilar
hafa lagst á eitt til að svo vel tækist
til sem hér.“
Til stóð að Héraðsdómur sendi
ríkissaksóknara málsgerðirnar í
gær. Valtýr Sigurðsson segir að þeg-
ar gögn málsins berist embættinu
verði hafist handa við að útbúa
dómsgerðir sem lagðar verða fyrir
Hæstarétt. Að því búnu verður þetta
ljósritað í þeim fjölda eintaka sem
þarf. Dómsgerðir gætu huganlega
legið fyrir í lok næstu viku. Hann
segir að embættið telji ekki mögu-
legt að krefjast gæsluvarðhalds að
nýju þótt dómsgerðir væru komnar.
„En þegar þær eru tilbúnar munum
við hins vegar kanna það hvort unnt
sé að koma málinu sem fyrst fyrir á
þéttskipaðri dagskrá Hæstaréttar,“
segir Valtýr.
Helgi I. Jónsson, starfandi for-
maður dómstólaráðs, skrifaði
Hæstarétti nýlega bréf og óskaði
m.a. eftir að breytingu á reglum
réttarins þannig að ríkissaksóknari
tæki við umsjón með dómsgerð-
unum. Eins og fram kom í blaðinu í
gær er Héraðsdómur Reykjavíkur
að kikna undan álagi vegna gríð-
arlegra verkefna. Dómritarar ganga
frá þessum dómsgerðum og tók
Helgi sem dæmi að það tæki fimm
klukkustundir að vélrita upp orð fyr-
ir orð hverja klukkustund í rétt-
arhaldi.
Tryggja þarf fjármagn
Hæstiréttur óskaði umsagnar
Valtýs Sigurðssonar um bréf dóm-
stólaráðs. Í svarbréfi Valtýs kveðst
hann sammála því að umbeðnar
breytingar dómstólaráðs verði gerð-
ar á reglum Hæstaréttar. Hins veg-
ar leggur hann þunga áhersla á að
slík breyting verði ekki gerð fyrr en
búið væri að tryggja embættinu fjár-
magni til verksins.
Valtýr segir að eðlilegt sé að
ákæruvaldið stjórni þessu verki og
þá gagnvart öllum héraðsdómstólum
landsins. Mikilvægt sé að embættið
þurfi ekki að vera upp á aðra komið
um það hvenær unnt sé að senda
gögnin til Hæstaréttar. Bendir hann
á að þetta verk mætti auðveldlega
vinna á landsbyggðinni.
Fyrirmyndin varð martröð
 Meðferð nauðgunarmálsins sem Hæstiréttur fjallaði um í vikunni tók rúmar sjö vikur í kerfinu
 Ríkissaksóknari taldi hraða málsins til fyrirmyndar  Málinu verður hraðað til Hæstaréttar
Morgunblaðið/Sverrir
Hæstiréttur Rétturinn felldi úr gildi gæsluvarðhaldsúrskurð yfir manni, sem
í sumar hafði verið dæmdur í fjögurra og hálfs árs fangelsi fyrir nauðgun.
Meðferð nauðgunarmálsins, sem
Hæstiréttur fjallaði um í vikunni,
var talin til fyrirmyndar í sumar
vegna þess hve hratt málið gékk í
gegnum kerfið. Nú er þetta mál
orðið að martröð.
„Benda má á að iðulega hefur orðið mikill dráttur á
endurritun hljóðupptöku þinghalda hjá dómstólunum
og er það vandamál vaxandi. Lítur ríkissaksóknari þá
þróun alvarlegum augum og telur hana í raun óvið-
unandi,“ segir Valtýr Sigurðsson ríkissaksóknari meðal
annars í bréfi sínu til Hæstaréttar.
Síðan fer Valtýr út í aðra sálma og segir orðrétt:
„Þessu tengt má benda á að ríkissaksóknari þarf að
senda öll málskjöl á stofu úti í bæ til fjölföldunar dóms-
gerða fyrir Hæstarétt. Eins og gefur að skilja er hér um
að ræða einhverjar þær viðkvæmustu persónuupplýs-
ingar sem um getur, framburðir barna í kynferð-
isbrotum, sjúkraskýrslur svo ekki sé talað um ljós-
myndir af brotaþolum og klámmyndir. Reynt er að hafa
eftirlit með starfsfólki ljósritunarstofunnar og kom ný-
lega í ljós að aðili sem þar starfaði hafði hlotið fangels-
isdóm. Aðbúnaður og skortur á starfsfólki hjá embætti
ríkissaksóknara er hins vegar slíkur að engin möguleiki
er við óbreyttar aðstæður að sinna þessu verki af skrif-
stofunni.“
Fram kemur í bréfinu að kostnaður við ljósritun
ágripsgerða hafi numið fjórum milljónum króna árið
2008. Segir Valtýr að þessi ljósritun ætti að hans mati
að fara fram hjá embætti ríkissaksóknara.
Starfsmaður ljósritunarstofunnar hafði hlotið fangelsisdóm
SAMKVÆMT nýjum lögum um
meðferð sakamála skal sakborn-
ingur ekki sæta gæsluvarðhaldi
lengur en í þrjá mánuði áður en mál
hefur verið höfðað gegn honum
nema sérstakar ástæður séu fyrir
hendi.
„Þessi tímamörk setja mikinn
þrýsting á ákæruvaldið en óvenju-
mikill fjöldi mála hefur borist emb-
ætti ríkissaksóknara undanfarið
þar sem sakborningar sæta gæslu-
varðhaldi. Sem dæmi má nefna mál
vegna innflutnings á miklu magni
fíkniefna með skútu, mál vegna
meintrar amfetamínverksmiðju,
mál vegna húsbruna á Kleppsvegi,
ránsmál á Seltjarnarnesi, nauðg-
unarmál á Hótel Borg, mál vegna
háskaaksturs við slökkvistöðina og
víðar o.fl. Álag á embætti rík-
issaksóknara hefur aukist jafnt og
þétt,“ sagði í tilkynningunni, sem
ríkissaksóknari birti á vef embætt-
isins í júlí síðastliðnum.
Þar kemur ennfremur fram að
álag á embætti ríkissaksóknara
hafi aukist jafnt og þétt.
„Sem dæmi má nefna að árið
2005 var fjöldi ákærumála hjá emb-
ættinu 243 en þau voru 486 árið
2008. Á sama tímabili fjölgaði
kærumálum frá lögreglu úr 85 í 173
og málum sem embættið rekur fyr-
ir Hæstarétti úr 92 í 116. Sömu
sögu er að segja af öðrum mála-
flokkum sem embættið fæst við.
Fjöldi starfsmanna við embættið,
14 í 13½ stöðugildi, hefur verið
nánast óbreyttur sl. 10 ár,“ segir í
tilkynningunni.
Þetta er sama sagan og annars
staðar út kerfinu. Málafjöldinn
stóreykst en starfsmannafjöldinn
stendur í stað.
Mikið álag
á embætti
saksóknara
FÉLAG kennara
í kristnum fræð-
um, siðfræðum
og trúarbragða-
fræðum stendur í
dag, laugardag,
fyrir ráðstefnu
um trúarbragða-
fræðslu í skólum,
í tilefni af tíu ára
afmæli félagsins.
Aðalfyrirlesarar ráðstefnunnar
eru þeir dr. Robert Jackson pró-
fessor og dr. Sigurður Pálsson.
Ráðstefnan fer fram í húsakynn-
um menntavísindasviðs Háskóla Ís-
lands (Hamri) við Stakkahlíð og
hefst kl. 11.
Rætt um trúar-
bragðafræðslu
Sigurður Pálsson
FUGLAVERND
heldur nk.
þriðjudag
fræðsluerindi um
fuglaskoðun í
Ekvador þar sem
Yann Kolbeins-
son líffræðingur
með meiru mun
segja frá ferð
sinni og sýna úr-
val mynda. Fund-
urinn byrjar kl. 20.30 og er haldinn
í húsakynnum Kaupþings í Borg-
aratúni 19. Fundurinn er öllum op-
inn og er aðgangur ókeypis fyrir fé-
laga í Fuglavernd, en kostar 200
krónur fyrir aðra.
Fuglalífið í Ekvador
í máli og myndum
Sígaunafugl
Finnst í Ekvador.