Morgunblaðið - 19.12.2009, Blaðsíða 39
pólitísk ormagryfja landsbyggð-
arinnar. Allir landsbyggðarþing-
menn ættu að bregðast harkalega
við þessum rangfærslum sem ein-
kennast af útúrsnúningi og hnútu-
köstum. Sveitarstjórnirnar úti á
landi hafa alltof lengi þurft að
andmæla öllum rangfærslum sem
notaðar eru til að réttlæta flutning
innanlandsflugsins til Keflavíkur
undir því yfirskini að öllum for-
kólfum landsbyggðarinnar komi
það ekkert við. Í nærri þrjá ára-
tugi hafa andstæðingar innan-
landsflugsins í Reykjavík kosið að
eyðileggja allar flugsamgöngurnar
sem landsmenn þurfa að treysta á
allt árið um kring í stað þess að
leysa umferðarteppuna á höf-
uðborgarsvæðinu. Skoðanabræður
þeirra í Reykjavík, Einar Eiríks-
son, Gunnar H. Gunnarsson og
Örn Sigurðsson, sem vilja allt
innanlandsflugið til Keflavíkur í
síðasta lagi 2016 ættu frekar að
kynna sér þörfina á nýjum Suður-
strandarvegi, Sundabraut, tvöföld-
un Reykjanesbrautar, Suðurlands-
vegar, Vesturlandsvegar og nýjum
hliðargöngum undir Hvalfjörð.
Fyrir löngu væri það búið ef and-
stæðingar innanlandsflugsins
hefðu séð sóma sinn í því að láta
Reykjavíkurflugvöll í friði sem er
og verður alltaf lífæð allra Íslend-
inga um ókomin ár. Áfram vilja
þeir byggja þúsundir íbúða í
Vatnsmýrinni þegar 4 þúsund
íbúðir í Reykjavík sem bíða eftir
kaupendum standa auðar. Fullyrð-
ingar Einars, Gunnars og Arnars
um að samgönguráðherra steli
fjármunum og tækifærum höf-
uðborgarbúa til að byggja nýja
flugstöð í Vatnsmýri fyrir tugi
milljarða króna eru mannskemm-
andi, fjarstæðukenndar og duttl-
ungafullar. Þær einkennast af
hefnigirni, fáfræði og siðblindu
landsbyggðarhatri. Allt tal um að
fljótlegra sé að sinna sjúkraflug-
inu með hægfleygum þyrlum frá
Reykjavík til Vestfjarða, Norður-
og Austurlands er fjarstæðukennt
og öfgakennt. Án flugvallarins í
Vatnsmýri yrði allt sjúkraflugið á
landsbyggðinni að fara inn á
Akureyrarflugvöll.
Höfundur er farandverkamaður.
Umræðan 39
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 2009
www.gisting.dk/gisting.html
sími: 499 20 40 (Íslenskt símanúmer)
Ódýr gisting í Kaupmannahöfn
Herbergi frá Dkk 300 Íbúðir frá Dkk 1200
Í GREIN minni sem
birtist í Morgunblaðinu
10. desember sl. varp-
aði ég fram hugmynd
að „lifandi lýðræði“. Í
framhaldi af henni þyk-
ir mér rétt að rökstyðja
hana nánar.
Grundvallarhug-
myndin
Grundvall-
arhugmyndin felst í að gefa öllum
jafnt tækifæri til að bjóða sig fram til
þings (og sveitarstjórna eftir atvik-
um). Ein af ástæðunum er að margir,
sem hafa einlægan áhuga á þjóð-
málum og oft vilja og dug til að vinna
þeim fylgi og hrinda í framkvæmd,
eru einstaklingar sem ekki láta rek-
ast með öðru fé. Gjarnan er um hug-
sjónafólk að ræða, sem ekki er tilbú-
ið til að láta af sinni sannfæringu, né
semja um hana. Af því leiðir að hér
er oft um heilsteyptar og heiðarlegar
manneskjur að ræða, sem leggja
góðum málum lið, með þjóðarhag í
huga, en ekki flokkshagsmuni og
framapot.
Spillingin
Það er ljóst að hagsmunatengsl
myndast í stjórnmálaflokkum og
seint verður dregin skýr lína á milli
þeirra og spillingar. Ungliðahreyf-
ingar innan þeirra eru um leið upp-
eldisstöðvar fyrir ungmenni, sem
eðli máls samkvæmt eru reynslulítil,
en vinna sig upp goggunarröðina
innan flokkanna, gjarnan meira af
fylgispekt en hæfileikum til að verða
leiðtogar. Þetta er fólk, sem á unga
aldri stefnir á að verða stjórn-
málamenn að ævistarfi og aflar sér
menntunar í því skyni. Í skjóli henn-
ar komast þau oft til áhrifa áður en
þau hafa öðlast næga reynslu, en það
er reynslan sem er dýrmætust þeim
sem vilja leiða þjóðfélag til farsæld-
ar. Það er ekki að ástæðulausu sem
þingdeildir í mörgum löndum eru
nefndar öldungadeildir. Í öðru sam-
hengi má nefna að sumir hafa rakið
yfirstandandi hörmungar Íslendinga
til þess að „vel menntaðir, en
reynslulausir“ menn og konur völd-
ust í áhrifastöður innan banka og
stjórnkerfis.
Sem mótsögn má
rifja upp sögu af Ás-
geiri heitnum Ásgeirs-
syni, fyrrverandi for-
seta lýðveldisins á
framboðsfundi á Vest-
fjörðum, þegar hann
var að stíga sín fyrstu
skref á stjórn-
málabrautinni. Þar
svaraði hann mótfram-
bjóðanda sínum, sem
hafði klifað á hve hann
væri ungur, með þess-
ari frægu athugasemd
að: „Það myndi lagast með aldr-
inum“. En það hafa ekki allir unglið-
ar hæfileikana, sem Ásgeir Ásgeirs-
son bjó yfir.
Þrátt fyrir nýtt og skýrt dæmi um
sjálfstæði þingmanna, þeirra Ög-
mundar Jónassonar og Lilju Móses-
dóttur á Alþingi fyrir skömmu, var
augljóst af þeirri atkvæðagreiðslu að
þau eru miklu fleiri sem stjórnast af
innanflokkshagsmunum og þjónkun
við þá. Þess vegna er það bráðnauð-
synlegt að opna leið til að fjölga
frjálsum og óháðum þingmönnum á
kostnað þeirra flokksbundnu.
Félagið
Í almennri uppbyggingu félaga
gildir lögmál um vald. Aðalfundur er
æðsta vald í félagi. Félagsfundur
kemur þar á eftir. Félagsfundir (þ.
m.t. aðalfundur) framselja vald sitt
til stjórnar félagsins á milli félags-
funda. Stjórn framselur vald sitt til
framkvæmdastjóra (ef honum til að
dreifa) milli stjórnarfunda.
Sama ætti að gilda um þjóðfélag.
Það er ótækt að stjórnvöld geti mis-
notað vald sitt í skjóli fylgis í kosn-
ingum á 4ra ára fresti, auk þess sem
umboð ríkisstjórnar er gjarnan mjög
veikt í ljósi þess að um sam-
steypustjórnir er að ræða. Við mynd-
un þeirra fara fram hrossakaup, sem
leiða til stjórnarsáttmála, sem er
ávallt moðsuða úr stefnuskrá við-
komandi flokka, moðsuða sem eng-
inn kaus.
Þess vegna verður að efla vægi
þess að farið sé að vilja þjóðarinnar í
öllum mikilvægum ákvörðunum um
þjóðarhagsmuni, t.d. með þjóðar-
atkvæði. Það dugir ekki að vilji þjóð-
arinnar sé kannaður á 4ra ára fresti,
en öllum ljóst að ríkjandi ríkis-
stjórnir taka allar óvinsælar ákvarð-
anir á fyrri hluta kjörtímabils og
geyma þær vinsælu þangað til að líð-
ur að kosningum, treystandi á gull-
fiskaminni kjósenda.
Um þessar mundir er ríkisstjórnin
að keyra ábyrgðina á Icesave í gegn
um þingið í trássi við vilja 70% þjóð-
arinnar (ef marka má skoðanakann-
anir), í skjóli þess að hafa náð að
mynda sjálfa sig í kjölfar síðustu
kosninga. Svipað er ástatt um aðild-
arviðræðurnar að ESB. Það gengur
náttúrulega ekki. Ríkisstjórnin er í
raun umboðslaus í þessum málum.
Meiri hluti félagsins vill þetta ekki.
Niðurstaða
Ef meirihluti þjóðarinnar vill
marka ákveðna stefnu í tilteknum
málum ber ríkisstjórn og þingi að
fara að þeim vilja á hverjum tíma.
Það er skýlaus krafa þeirra sem vilja
að lýðræðið sé lifandi.
Ég skora á þá sem vilja tjá sig um
þetta efni að fara á Snjáldurskinnu/
Granagás/Fésbók; „Lifandi lýðræði“
„Lifandi lýðræði“
gegn spillingu
Eftir Magnús
Axelsson
»Ef meirihluti þjóðar-
innar vill marka
ákveðna stefnu í til-
teknum málum ber
ríkisstjórn og þingi að
fara að þeim vilja á
hverjum tíma. Það er
skýlaus krafa þeirra
sem vilja að lýðræðið sé
lifandi.
Magnús Axelsson
Höfundur er fasteignasali
og matsmaður.
Stórfréttir
í tölvupósti