SunnudagsMogginn - 17.01.2010, Blaðsíða 12

12 17. janúar 2010
E
lías Kristján Elíasson húsasmið-
ur horfði eins og aðrir lands-
menn á hið tilfinningaþrungna
ávarp Geirs H. Haarde, þáver-
andi forsætisráðherra, í byrjun október
2008 sem lauk með þeim fleygu orðum:
Guð blessi Ísland! Það var á því augna-
bliki sem fyrst kom til tals að flytja með
fjölskylduna úr landi. „Maður gerði sér
strax grein fyrir því að hægja myndi
verulega á öllum framkvæmdum á Íslandi
í kjölfar hrunsins og maður myndi hugs-
anlega missa vinnuna mjög fljótlega. Það
kom á daginn,“ segir Elías sem er 29 ára
að aldri.
Hann fór að líta í kringum sig og stefn-
an var snemma sett á Stafangur. „Ég vissi
í gegnum vinnufélaga minn að hér væri
næga vinnu fyrir smiði að hafa og ákvað
að skoða þann möguleika,“ segir Elías.
Brottför frestaðist vegna bakmeiðsla
sem Elías varð fyrir þegar hann féll niður
af húsþaki. Það er ekki alltaf tekið út með
sældinni að vera smiður. Þegar hann var
gróinn sára sinn hélt hann utan, það var í
febrúar á síðasta ári.
Það tók Elías fjórar vikur að finna sér
vinnu í Stafangri en hann réð sig til bygg-
ingaverktakans Fakta Bygg, sem er í eigu
Íslendings, Kristján Eymundssonar, sem
búið hefur ytra í fjórtán ár.
Hlýtt og elskulegt fólk
Elías fór einn utan en eiginkona hans,
Áróra Kristín Guðmundsdóttir, og börn
þeirra tvö, Ríkharður Henry, sem er al-
veg að verða fimm ára, og Fríða Kristín,
sem verður tveggja ára í næsta mánuði,
komu til hans í maí. Sonur Áróru af fyrra
sambandi, Kristófer Ágúst Stefánsson, tíu
ára, varð eftir hjá föður sínum á Íslandi.
Elías segir fyrstu vikurnar meðan hann
var einn hafa verið erfiðar en það hafi
hjálpað til að honum var ákaflega vel tek-
ið. „Norðmenn eru upp til hópa hlýtt og
elskulegt fólk sem vill allt fyrir mann
gera. Þeir eru alls ekki svo ólíkir okkur.
Ég fann mig strax mjög vel hérna enda er
Stafangur æðislegur staður. Sömu sögu er
að segja af Áróru og börnunum. Þeim
hefur liðið ákaflega vel hérna,“ segir Elías
en fjölskyldan leigir parhús ytra.
Honum barst raunar frekari liðsauki
því foreldrar hans, Elías Halldór Elíasson
og Elísa Hjördís Ásgeirsdóttir, fluttu líka
utan í fyrra. „Pabbi kom í mars og
mamma í maí. Það er frábært að hafa þau
hérna í 25 mínútna fjarlægð. Pabbi er vél-
stjóri að mennt og fékk fljótlega vinnu við
vélaviðgerðir í slipp. Hann er alveg í
skýjunum hérna. Það hefur tekið
mömmu lengri tíma að komast inn í hlut-
ina og hún saknar gömlu vinnunnar
sinnar en hún vann á dvalarheimili fyrir
aldraða. Þetta er samt allt að koma og
hún er farin að svipast um eftir vinnu.“
Elías hlær dátt þegar hann er spurður
um norskuna. „Það var einn ánægjuleg-
asti dagurinn í mínu lífi þegar ég tók síð-
asta dönskuprófið í skóla. Norskan er
samt smám saman að koma enda þótt ég
sé ennþá bestur eftir þrjá til fjóra bjóra.
Komist ég upp með að tala ensku er það
best en neyðist ég til að tala norsku læt ég
mig hafa það. Ætli ég fari ekki bráðum að
sleppa hjálpardekkjunum.“
Hann segir föður sinn hafa náð góðum
tökum á norskunni og son sinn orðinn
flugmæltan. „Það er ótrúlegt að heyra í
honum. Hann er miklu betri en ég.“
Elías segir Norðmenn sýna ástandinu á
Íslandi mikinn áhuga. „Það er margs að
spyrja og þeir eiga erfitt með að skilja
hvernig þrjátíu menn gátu leikið heila
þjóð svona grátt. Fréttaflutningur getur
stundum verið misvísandi og margir hafa
spurt mig hvers vegna við ætlum ekki að
borga Icesave-reikninginn. Ég útskýri þá
málið fyrir fólki og það áttar sig á því um
hvað það snýst í raun,“ segir Elías.
Hann er stundum spurður í léttum tón
hvers vegna Íslendingar komi ekki bara
aftur undir norsku krúnuna. Þá myndi
allt ganga betur. „Annars finn ég hvorki
fyrir dómhörku né hneykslan. Norð-
menn finna mikið til með okkur.“
Kreppan blasir ekki við hérna
Elías fylgist grannt með gangi mála hér
heima gegnum mbl.is og vísi.is en við-
urkennir að hann sé feginn að vera laus
við andrúmsloftið. „Stemningin og
óvissan heima eru ofboðslega þrúgandi
og hafa slæm áhrif á fólk til lengdar. Auð-
vitað er kreppa víðar en á Íslandi en satt
best að segja blasir hún ekki við manni
hérna í Stafangri.“
Beðinn að tilgreina kosti Stafangurs
umfram Reykjavík nefnir Elías fyrst
veðrið. „Það skýtur reyndar svolítið
skökku við núna þegar eitt mesta kulda-
kast í manna minnum gengur yfir Nor-
eg,“ segir hann hlæjandi. „Nágranni
minn var að segja mér að það hefði ekki
snjóað svona mikið í 45 ár. Hann er sann-
færður um að við berum ábyrgð á þessu,
höfum komið með snjóinn með okkur.“
Sumarið er á hinn bóginn mun betra en
á Íslandi. „Það er mun hlýrra hérna,
sumarið í fyrra var mjög gott. Það spillir
heldur ekki fyrir að hér er stutt í heitan
sjó, þar sem maður getur svamlað í góðu
yfirlæti. Börnunum þykir það ekki leið-
inlegt.“
Elías segir það einnig ótvíræðan kost að
atvinnuástandið sé stöðugt og gott í Staf-
angri. „Hér er mikið af olíupeningum og
miklar framkvæmdir framundan. Það er
nóg fyrir smiði að gera. Svo er það vinnu-
tíminn. Maður vann eins og skepna
heima en hérna er vinnuvikan bara 37,5
stundir. Síðan er maður bara með börn-
unum sínum. Það er feikilegur munur.“
Brátt verður breyting á högum Elíasar
en Áróra og börnin stefna skónum heim
með vorinu. Skýringin er tvíþætt. Annars
vegar sú að Áróra, sem vann í bókhaldi
hjá 365-miðlum, hefur ekki fengið vinnu
ytra og hins vegar, sem vegur þyngra, að
hún saknar elsta sonar síns og vill vera
hjá honum. „Ég hef fullan skilning á því,“
segir Elías en neitar því ekki að viðskiln-
aðurinn verði strembinn. „Við verðum í
fjarbúð frá og með vorinu og ég get alveg
viðurkennt að ég hlakka ekki til þess. En
svona verður þetta að vera. Maður verður
að hafa í sig og á og meðan atvinnu-
ástandið er svona ótryggt heima verð ég
að vera hérna þar sem ég er með góða og
örugga vinnu. Maður verður að láta hlut-
ina ganga.“
Spurður hvort hann vonist til að snúa
heim fljótlega svarar Elías því til að eftir
eigi að reyna á fjarbúðina. „Ég veit að ég á
eftir að sakna fjölskyldunnar. Ég er byrj-
aður að sakna hennar nú þegar. Á móti
kemur að fjölmargir félagar mínir eru at-
vinnulausir heima og útlitið alls ekki
bjart. Í því samhengi er það ekki spenn-
andi tilhugsun að koma heim. Það er frá-
bært að vera hérna í Noregi og væru kon-
an og börnin ekki á heimleið gæti ég vel
hugsað mér að vera hérna í langan tíma.“
Elías Kristján Elíasson ásamt börnunum Fríðu Kristínu og Ríkharði Henry Elíasbörnum og Kristófer Ágústi Stefánssyni.
Ekki spennandi
tilhugsun að koma heim
Elías Kristján Elíasson
missti vinnuna eins og
svo margir húsasmiðir
eftir hrun bankanna.
Hann dó ekki ráðalaus,
heldur flutti ásamt fjöl-
skyldu sinni til Noregs
og hefur nú í nógu að
snúast í Stafangri.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Áróra Kristín Guðmundsdóttir, eiginkona Elíasar, heldur senn heim með börnin.
Maður vann eins og skepna
heima en hérna er vinnu-
vikan bara 37,5 stundir.
Síðan er maður bara með
börnunum sínum.