SunnudagsMogginn - 21.08.2011, Blaðsíða 30

30 21. ágúst 2011
F
yrir rétt tæpum tuttugu árum
fór ég í rokkfræðsluferð til
Finnlands, hitti útgefendur og
hljómsveitir og sótti tónleika
sem mest ég mátti, fór þar á meðal á
rokkhátíðina Ruisrock skammt utan
við Turku. Frá þeim tíma eru mér
minnisstæðar hljómsveitir eins og
Suurlähettiläät, Eppu Normaali, Nelja
Ruusua, Raptori, Kolmas Nainen og
rokkskáldið Kauko Röyhka. Eitt af því
sem opinberaðist fyrir mér í þeirri ferð,
en hefði svosem ekki átt að vera nein
opinberun, var að hjörtun slá eins í
Grímsnesinu og Katajanokka.
Það hefur verið mér, og fleirum, ráð-
gáta hvers vegna norrænar hljómsveitir
eru ekki þekktari á Norðurlöndum, ef
svo má segja; af hverju ná íslenskar,
sænskar, norskar, danskar og finnskar
hljómsveitir ekki árangri utan heima-
landa sinna, af hverju eru sænskar
hljómsveitir ekki vinsælar hér á landi,
norskar í Danmörku og svo má telja. Til
að leita lausna á þeirri ráðgátu hafa að-
ilar í löndunum tekið til við að kynna
tónlist landanna á hinum Norðurlönd-
unum, en ekki bara í Bretlandi og
Bandaríkjunum. Það er og eftir tals-
verðu að slægjast: Danmörk er tuttugu
sinnum fjölmennari en Ísland, Svíar eru
tvöfalt fleiri en Danir og svo má telja.
Af því tilefni var ég kominn til Finn-
lands að þessu sinni; til þess að sjá og
heyra nýja finnska músík.
Rokkhátíðin mikla
Á hverju ári er haldin á athafnasvæði
gamals orkuvers í austurhlusta Helsinki
rokkhátíð mikil sem ber heitið Flow
Festival, allmikil reyndar – mér skilst
að gestir á hana að þessu sinni hafi
verið nærfellt 50.000.
Helstu stjörnur hátíðarinnar eru al-
þjóðlegar stjörnur, þar komu fram að
þessu sinni til að mynda Kanye West,
Empire of the Sun, The Human League
og Janelle Monáe, og einnig minni
störnur eins og Twin Shadow, Battles,
MF Doom, Midlake og El Guincho svo
dæmi séu tekin af erlendum listamönn-
um, en fulltrúi annarra norræna þjóða
var norski dúettinn Röyksopp.
Aðalsportið á slíkri hátíð er þó að sjá
eitthvað sem maður veit ekkert um;
nöfn sem maður hefur aldrei séð spila
músík sem maður hefur aldrei heyrt, til
dæmis: Asa Masa, Desto, Eevil Stöö,
Jori Hulkkonen, Mirel Wagner, Teeth,
The Dø og Yona & Orkesteri Liikkuvat
Pilvet, en alls kom á sjötta tug finnskra
listamanna og hljómsveita fram á há-
tíðinni, sumir oftar en einu sinni og
einhverjir oftar en tvisvar.
Það má lengi deila um það hvort og
þá hversu mikil þjóðleg áhrif sé hægt
að greina í tónlist eins og rokki, rappi
og raftónlist sem eru í eðli sínu alþjóð-
legar tónlistarstefnur. Rappið er reynd-
ar bundið orðum í meira mæli en aðrar
tónlistarstefnur og því erfitt að meta
rapp á finnsku eins og til að mynda hjá
rapparanum Asa Masa, nema maður
kunni málið, en ekkert vantaði upp á í
flutningnum, Asa sjálfur, sem gegnir
annars nafninu Matti Salo, var geysi-
öruggur á sviðinu og hljómsveitin sem
hann var með sér sér ekki síðri. Þegar
nærstaddur piltur sá svo aumur á mér
og snaraði fyrir mig nokkrum rímum
hækkaði Asa enn í áliti hjá mér.
Einmanaleiki og erfiðleikar
Annar listamaður sem heillaði mig, og
sá sem mér þótti reyndar skara fram
úr, söngkonan Mirelle Wagner, víst af
eþíópískum ættum, söng á ensku svo
ekki þurfti að velta inntaki texta fyrir
sér. Þeir textar eru magnaðir, klif-
unarkenndir og átakanlegir, sögur af
einmanaleika og erfiðleikum.
Önnur söngkona, Yona, sem var með
Liikkuvat Pilvet-hljómsveitina sér til
halds og trausts, söng á finnsku og þar
hljómaði eitthvað sem kalla má þjóð-
legt eða í það minnsta þjóðlagakennt.
Frábær söngkona og skemmtileg mús-
ík.
Rokksveitin French Films hefði aftur
á móti getað verið frá hvaða landi sem
er í Vestur-Evrópu, ekki að það sé ein-
hver löstur, enda spilar hún skemmti-
legt nýbylgjukennt grípandi rokk. Ég
reyndar séð sveitina spila áður, sá hana
í Árósum í vor, en hún var mun af-
slappaðri á heimavelli og mun betri.
Samstarf yfir landamæri
Landamæri Vesturálfu eru að hverfa
smám saman og með því skemmtileg-
asta sem ég sá á hátíðinni var finnsk-
franskur dúett, The Dø, sem nýtur
mikillar hylli í Finnlandi ef marka má
mannmergðina sem tróð sér inn í
Svarta tjaldið svonefnda, sennilega 8-
10.000 manns, þegar þau voru að spila.
Það er líka nýbylgja, en nú nýbylgju-
kennt popp og það af bestu gerð.
Þýski tónlistarmaðurinn Volker Bert-
elmann, píanóleikari og lagasmiður,
Flow-rokkhátíðin, sem haldin er á athafnasvæði gamals orkuvers í austurhlusta Helsinki, er fjölsótt, gest
Af finnsku
rokki og
raftónlist
Þótt Finnar séu frændur vorir að norrænum sið
þekkja menn hér á landi lítið til finnskrar listar
og alla jafna enga tónlist nema kannski Sibelius.
Á rokkhátíð í Helsinki fyrir viku mátti þó sjá
margt sem myndi sóma sér á Airwaves eða
annarri íslenskri rokkhátíð.
Árni Matthíasson arnim@mbl.is
Jori Hulkkonen kom fram sem Jori Hulkkonen is Third Culture og stóð sig frábærlega.
Flow Festival