Birtingur - 01.07.1955, Blaðsíða 6

er grefa hans og okkar allra mikil orðin: myrkrið
yfir Islandi er komið á undanhald, og þjóðirnar fá
nú að sjá landið í því Ijósi sem okkur er kcerast,
Ijósi bókmenntanna sem þjóðin hefur 'haldið lif-
andi og haldið hefur lífinu í þjóðinni frá öndverðu.
Eyjan hvíta á sér enn vor.
Einar Bragi.
/ /
Ospilltum Islendingum var fimmtudagurinn 27.
október mikill og sannur gleðidagur. Menn þrifu
í handarskörnin hver á öðrum og öskruðu: Til
hamingju með Nóbelsverðlaunin, til hamingju með
hann Kiljan — mikið var þetta annars stórkost-
legt og verðskuldað sögðu menn hver í kapp við
annan. Það var engu líkara en að jólin væru kom-
in — hátíð barnanna og Ijósanna. A þessu hefur
þegar gengið í fulla heila viku og ekkert teikn
enn um að lát verði á. Menn gleymdu að vinna
en skáluðu þess í stað og voru komnir á fyllirí
áður en þeir vissu af. Einn var þó sá, er aðeins var
það, sem Danir kalla „mellemfornöjet" eða meðal-
kátur. Maður þessi er framámaður Morgunblaðs-
ins og ekki meira um hann nema hjá konum hefur
brotnað gull hans hið góða, gull gulla, sjálf komm-
únistagrýlan fallega.
A morgun er Nóbelsverðlaunaskáld vort vcent-
anlegt til Reykjavíkur með Gullfossi. Morgun-
blaðið hefur þegar eða 30. október lýst því, að
alla þjóðina ásamt með ríkissjórn hafi ekki brost-
ið „frjálslyndi og drengskap til þess að sameinast
i einlcegum fögnuði yfir afreki hans og viðurkenn-
ingu þess úti í hinum stóra heimi". Og blaðið held-
ur áfram: „Einn dag hófu Islendingar sig upp yfir
hinn smásmugulega persónukrit . .
Það er illa stödd ríkisstjórn, sem verður að sýna
drengskap einn dag. Vonum þó að allt fari vel.
Hitt er án efa erilsamt víti vinnusömum rithöf-
undi að verða opinber verðlaunahöfundur. Bók-
menntaverðlaun Nóbels er ceðsta viðurkenning,
sem rithöfundi getur hlotnazt, sigurlaun sem eng-
in eru viðlíka á byggðu bóli, slík, að upp frá því
er höfundur þeirra eiginlega dcemdur til minni
sigra eða ósigra einna saman, það sem eftir er. Ein-
hver vitur maður hefur þó sagt, að listinni mcetti
líkja við endalausan veg, er hyrfi inn í myrkviði
frumskógar.
Engum manni skal öruggar treyst til að tapa
ekki áttanna á þeim vegi hvað sem á dynur heldur
en Halldóri Kiljan Laxness. Og viljaþreki hans
og manndómi er vart svo áfátt allt í einu, að hann
ekki kjósi það fremur en sceti í sjálfsskugga.
Það mun mikið gott hljótast af þessu afreki fyrir
listir í landinu og á margan og margvíslegan hátt
annan fyrir alla þjóðina. Þakk Halldór.
Svavar Guðnason, listmálari.
Halldór Kiljan Laxness er það íslenzkt skáld í
dag sem erlendum þjóðum hefur þótt hvað mestur
fengur í að kynnast. Með honum hefur íslenzk
ritlist á ný orðið auðug og veitandi, og þjóðin
hefur vaxið af hverjum sigri hans.
Þetta á ekki hvað sízt við nú, er hann hefur
hlotið þá mestu alþjóðlegu viðurkenningu sem
veitzt getur nokkru skáldi. Nóbelsverðlaunin eru
t ár veitt höfundi sem enn er í fullu fjöri, höfundi,
sem við hljótum enn að vcenta mikils af. Stórvirkur
og góðvirkur hefur hann reynzt í þeim garði sem
íslenzka bóktréð vex, og það er ósk okkar allra,
að honum auðnist að starfa þar sem lengst.
Geir Kristjánsson.
Þegar íslendingur vinnur til þess heiðurs, er til
heimsfrcegðar má telja, sameinast öll þjóðin um
að fagna því, gamlar erjur falla niður og hver
maður óskar öðrum til hamingju, því þessi frcegð
hefir ekki einungis fallið þessum einstaklingi í
skaut, heldur slcer bjarma hennar á alla þjóðina.
En landinn er jafnan samur við sig — og ekki
vildi Loki gráta Baldur úr helju. Einn var sá, setn
ekki kunni sig betur en það, að hann fór á stúfana
með gamlar ýfingar einmitt á þessari stundu, og
einmitt sá maður, er helzt hefir viljað kenna lönd-
um sínum mannasiði. Og ekki nóg með það, heldur
hafði hann í hótunum að halda þessari þokkalegu
4