Birtingur - 01.07.1955, Blaðsíða 31
ina móti austri sá maður fjallseggjarnar bera
við rauðan himin, klettarnir nálægir í skím-
unni en í skugga þeirra var sjávarflöturinn
mjög dökkur, næstum svartur án gljáa, —
en fjær, þar sem daufur skýjabjarminn náði
að lýsa var hann blár eins og hrafnsvængur
og skipti þó litum við hverja hræringu. Gamli
maðurinn stóð í skutnum, klæddur gulum
stakk með brúna loðhúfu á höfði. Hann var
í essinu sínu, hélt stýristaumunmn í annarri
hendi, hafði tóbaksbaukinn í hinni. Hann
horfði til lofts pírðum augum, íbygginn og á-
nægður í senn, hlustaði eftir gangi vélarinnar,
leit fram með síðum fleytunnar, sönglaði, sló
bauknum við og tók í nefið. Þegar við komum
út fyrir hafnarklettana blasti sundið við og
handan þess jökullinn kuldagrár í nepjunni.
Eg sat á fremstu þóftu og fylgdist með
hvernig stjörnurnar dóu út á festingunni.
Það var hrollur í mér. Stefnið klauf sjóinn
og súðin þeytti löðrinu frá sér með súgandi
hljóði og stökusinnum ýrði upp með kinn-
ungunum og ég fann svalan úða á vöngum.
Það eldaði á austurhimni.
Gamli maðurinn hafði þá trú að aldrei
skyldi maður afla vel í útdrætti. Við höfðum
því ekki farið langt þegar hann dró af vélinni,
sneri bátnum til kuls og sagði: Ætli við sting-
Um ekki niður hérna. Hann fór sér að engu
óðslega, stillti vélina til andófs, smurði kæli-
dæluna, leysti utanaf færinu og stútaði sig
rækilega meðan það var að renna út. Ég
velti því fyrir mér hvort ég ætti að renna
silfurfiskinum jakobsnaut, en einhvernveginn
kunni ég ekki við það. O ballansinn minn var
sossum brúklegt verkfæri. Gamli maðurinn
Var fyrri til botns. Hann keipaði nokknun
sinnum með hægð og horfði út yfir sjóinn til
uusturs þar sem djarfaði fyrir rísandi sól
yfir jökulbungunni. Gráðið lék við súðina.
Allt í einu brá hann við, dró snöggum hand-
tökum, gaut á mig augum, var strax orðinn
rjóður í kinnum og kappsfullur. Ég varð ekki
var. Hann bylti þorski inn fyrir borðstokkinn,
gaut enn á mig augum, þagði. Ekki er hann
amalegur þessi, sagði ég hálf hvutalegur,
þótti hart að merkja ekki bröndu. Gefur sig
kannski til skrattinn sá arna, sagði hann eins
og ekkert væri, snaraði fiskinum af króknum
og sveiflaði sökkunni útbyrðis. Loksins dró ég
stútungsbröndu og gamli maðurinn sagði
hughreystandi: Jam, mjór er mikils vísir.
Jæja, við fengum þarna smá viðbragð, gamli
maðurinn dró af mér og ég fann að honum
þótti vænt um það. Svo kipptum við lengra.
Nú var glóandi sólin komin upp yfir jökulinn,
það gneistaði af hjaminu, sjórinn brann. Ég
hafði að vísu gert ráð fyrir því að þessi gamla
aflakló væri mér fremri í fiskidrætti, en mér
sveið að hafa ekki roð við honum. Þegar við
renndum næst tók ég því fram glitfiskinn.
Hvernig sem á því stóð brást gamli maðurinn
undarlega við þessu tiltæki mínu. Hann hafð-
ist ekki að en einblíndi á gripinn líkt og ég
handléki þann váboða sem aldrei skyldi í
bát koma, sagði loks heitum tóni: Hvað á nú
þetta að fyrirstilla? Ég gerði það fyrir hann
Jakob að prófa þetta, sagði ég. Það var mein-
ingin, svo þetta á að vera einskonar tilrauna-
skip, sagði hann með þjósti. Við Júlli minn
vorum aldrei með neinn gapaskap á sjónum.
Ég slöngvaði gripnum í hafið, og sjá: hann
skauzt áfram flögrandi á allar hliðar og það
blikaði á hann eins og silfurfisk um leið og
hann hvarf í djúpið. Þegar sakkan kenndi
botns tók ég venjulegt grunnmál og byrjaði
að keipa, það var eins og ekkert væri neðan í
spottanum. Gamli maðurinn fylgdist með
hverri hreyfingu minni. Vegna þess hve þráð-
urinn var mjór þorði ég ekki annað en hafa
hann tvöfaldan, en þegar straumurinn stóð í
færið lóðaði sakkan ekki lengur og það fór
strax illa á hjá mér. Gamli maðurinn kom
með sporðfagrar ýsur á báðum krókum. Ég
29