Birtingur - 01.07.1955, Blaðsíða 7

iðju áfram. Þetta minnir óþœgilega á kaupmann
einn á Nýja-Islandi.
Þegar Halldór Laxness var í Kanada 1926, ferð-
aðist hann um íslendingabyggðirnar og las upp
nr verknm sínum. Meðal annars las hann söguna
Frá Nýja-Islandi, þá nýsamda. Þegar hann hafði
lokið lestri sögunnar, stóð upp kaupmaður nokkur
og skammaði Halldór og sagði, að ungmenni ný-
komið að heiman, skyldi ekki ætla sér þá dul, að
það vœri fœrt um að skrifa sögu frá Nýja-Islandi,
það vceri aðeins á fœri þeirra, sem þar hefðu alið
aldur sinn. Síðan mútaði hann gömlum auðnu-
leysingja með brennivínsflösku til að elta Halldór
og endurtaka skammirnar hvar sem hann kom
fram.
Kristjáni Albertssyni er auðvitað guðvelkomið
að halda áfram iðju Lalla gamla, en hvimleitt er
það, ekki sízt gömlum góðkunningjum hans. Hér
er ekki stund né staður til að taka þetta mál til
rœkilegrar meðferðar, en hitt má Kristján Alberts-
son vita, að níðingum, sem svikja cettjörð sína,
verður aldrei fyrirgefið af neinum œrlegum íslend-
ingi. Atómstöðin blífur.
Annars er það erfitt fyrir mig að setja heilla-
óskir mínar til Halldórs á blað. Það er eins og að
óska bróður sínum opinberlega til hamingju. Slíkt
gerir maður í einrúmi. Sú var tíðin að við sultum
saman heilu hungri í San Francisco, eða lifðum
dögum saman á haframjöli og svörtu kaffi. En
nú er öldin önnur . . .
Ma&nús Á. Ámason, listmálari.
Að öllum jafni cetti maður líklega að varast
cetlci sér að hlaupast á brott með öllu meira
af heimsmenningunni í einni ferð heldur en maður
getur borið. En allra sízt œtti maður að reyna að
stela frá henni lárviðarskáldi. Því allir sem hafa
urrað að snillingum fyrr og síðar hafa varið mann-
dómi sínum til þess eins að verða ein pínulítil
ástceða fyrir aukinni stcerð þeirra. Þeir sem hafa
varið til þess ceviárum sínum að bíta í hcelana á
Halldóri Kiljan Laxness geta nú í sínu umkomu-
leysi huggað sig við það að hafa ekki verið þess
umkomnir að rœna hann þeim sigrum, sem veittu
honum lárviðarkransinn er hann hefur lagt á altar
þeirra eigin tungu.
Stefán Hörður Grímsson, skáld.
Þegar miklir atburðir gerast
eiga litlir menn að þegja.
Steinn Steinarr, skáld.
Rödd írá 1932:
„Og nú höfum við eftir margra alda niðurlceg-
ing eignazt aftur á tungu okkar skáldverk sem
sambcerilegt er við fornritin og skáld sem er líklegt
til að geta sannað tilverurétt okkar að nýju meðal
þjóðanna. Halldór er ungur og fullhugi. Það er
erfitt fyrir stórskáld að lifa með svona fámennri
og einangraðri þjóð. íslenkir listamenn hafa
um langan aldur verið dcemdir til að visna og
forpokast. Svo vitnar saga þjóðarinnar. Við verð-
um að óska þess að Halldór láti ekki smceð þjóð-
ar sinnar í neinu hefta flug sitt, að hann haldi
sína eigin leið, hugreifur og djarfur svo sem gert
hefur hingað til, og mceli sig eingöngu við stór-
menni. Hins vegar vceri það sómi þeirrar kynslóðar
sem ILalldóri er samferða og honum er skyldust, að
efla hann til höfðingja. Við höfum ekki efni á
því að draga stórskáldið niður. Smáskáld verða
alltaf nóg til.
Kristinn E. Andrésson.
— í ritdómi utn Sölku Völku. IÖunn 1912 —
L
5