Húsfreyjan - 01.09.1957, Blaðsíða 15

ar ég kom þangað, var nýbúið að slátra
grís. Það var nógur og góður matur til
og mikið að starfa. Stúlkurnar höfðu þá
fengið að búa til litlar, fínar Wienarpyls-
ur, þær reyktu þær einn daginn, meðan
ég dvaldi þar.
Veðrið var svo milt og gott, að við
lékum leiki úti á sléttum túnunum. For-
stöðukonan leiddi leikina. Æðurinn var
byrjaður að synda með löndum og sitja
á skerjum. Kliður hans heyrðist heim að
húsum. Þegar út fyrir túnið kom, söng
sólskríkjan og þrösturinn skauzt inn í
birkikjarrið. Vorið var að boða sumarið.
Sólin skein á Stað undir felli, eins og
á dögum formæðra okkar. Nú voru það
stúlkur 20. aldar — námsmeyjar hús-
mæðraskólans á Staðarfelli — sem hún
vermdi. Þær voru að búa sig undir lífs-
starf sitt, þær áttu allt sitt líf framundan.
Það var 30 ára aldursafmæli hús-
mæðraskólans á Staðarfelli í sumar. Mér
datt því í hug að biðja fr. Sigurborgu að
skrifa dálitla starfssögu um sjálfa sig og
lofa Húsfreyjunni að flytja hana út meðal
fólksins. Sigurborg er ein af þeim konum,
sem mest og bezt hafa unnið til frama
fyrir húsmæðrafræðsluna. Þegar fr. Sig-
urborg lagði út á sínum bát, var fleytan
hjá flestum smá og fátækleg. Það þurfti
því kjark og hagsýni að fá allt til að
fljóta og koma öllu vel á land. Henni tókst
það.
Ég þakka Sigurborgu vináttu við mig
og hennar mikla brautryðjandastarf fyrir
húsmæðrafræðsluna.
Hér fer á eftir ágrip af starfssögu fr.
Sigurborgar, ritað af henni sjálfri.
R. P.
★
Eftir að hafa kennt börnum og ung-
lingum í 10 ár (5 ár á prívat-heimili og
5 ár farskólakennari) fór ég (á fyrri
stríðsárunum) til Danmerkur og innrit-
aðist í Seminariet Ankerhus, Soro. Þar
tók ég mitt kennslukonupróf, sem veitti
mér rétt til þess að stofna og starfrækja
húsmæðraskóla. En með þvi að danskir
skólar eru þannig skipulagðir, að þeir eru
meir fyrir heimilishald í bæjum, og þar
sem ég bjóst við að starfa við húsmæðra-
skóla í sveit, og með þeim árstíðaskipt-
um, sem þar eiga sér stað í öllum verkum,
þá taldi ég mér ómissandi að leita víðar
að fræðslu og fyrirkomulagi utan Dan-
merkur. Meðmæltir skólar voru þá Ring-
forsa og Huslig skólarnir í Svíþjóð og
Stabæk í Noregi. Fékk ég leyfi til þess að
dvelja eitthvað við þessa skóla, til þess
að kynnast fyrirkomulaginu. Sænsku
skólarnir fyrrnefndu voru fleirþættir
Ringforsa Storbruk (stórbúskapur) og
Smaabruk (smábýli) og í Uppsala Huslig
ökonomi (heimilishagfræði), þ. e. 3 utan
skólans í borginni. Einn af þessum, Brá-
gárden, var aðallega fyrir sveitastúlkur,
þar sem kennt var, auk hússtjórnar, vefn-
aður, mjólkurvinnsla, hænsnarækt, garð-
yrkja o. fl. Og af því mér virtist þessu svo
haganlega fyrir komið og svipað að skipu-
lagi og sveitadeildirnar við Ringforsa, var
mér forvitni að vita um höfunda þeirra.
En þá reyndist það sama konan og hana
varð ég að finna. Hún hafði þá nýstofnað
sinn eigin skóla, Helsinggárden, norður i
Jervsö. Já, sá skóli var ekki uppi í skýj-
unum. Hann var eins og höfundurinn,
hin hámenntaða kona, frk. Sundberg,
fyrirmynd í allri hófsemi, miklu og skipu-
legu starfi. Helsinggárdskólinn varð mér
fyrirmynd við stofnun sveitaskóla í al-
mennri heimilisfræðslu.
Eftir að ég hafði dvalið við þessa skóla,
tók ég námskeið í vefnaði og ostagerð,
sitt í hvoru landi, Noregi og Danmörku.
Er ég kom heim til íslands 1920, byrj-
aði ég strax kennslu og starfaði óslitið í
16 ár. Hafði fyrst skóla heima hjá mér
í Múla við ísafjarðardjúp og svo nám-
skeiðahald í 6 ár, 8—10 mánuði á ári
hverju. Þessi námskeið stóðu V4—2 mán-
uði. Stæðu þau mánuð eða lengur, var
jafnframt fatasaumur og önnur handa-
vinna kennd. Ýmsir stóðu að þessum
námskeiðum: hreppsfélög, kvenfélög,
húsmæðrafélög og Búnaðarfélag Islands,
eða undir þess stjórn. Stundum var ég
HÚSFREYJAN 15