Vera - 01.07.1984, Qupperneq 26
atvinnu vegi sem félagsmálaráðherra setti af stað í nóv.
s.l. Fyrirspurnin hljóðaði svo:
„Hvernig er háttað störfum þess starfshóps sem
ætlað er að framkvæma könnun á áhrifum nýrrar
tækni á íslenska atvinnuvegi í næstu framtíð?
Hvernig miðar honum og hverjir skipa hópinn?”
Sigríður Dúna benti á, að mjög mikilvægt væri að vel
væri fylgst með þeirri þróun sem tæknivæðingin boðar,
áhrifum hennar á vinnumarkaðinn og stöðu kynjanna
þar, áhrifum hennar á atvinnuvegi landsmanna og
framtíðarþjóðfélagsskipan hér á landi. Hún sagði m.a.:
„Ljóst er, að aðstæður á vinnumarkaði munu
breytast gífurlega við þessa tæknibyltingu. Líklegt
er, að mannaflaþörfin minnki til muna og störfum
fækki, fyrir utan þær breytingar sem á þeim kunna
að verða. Á sama tíma má hins vegar búast við fólks-
fjölgun og auknum fjölda fólks inn á vinnumarkaðinn
hér á landi. Það er því fyrirsjáanlegt að við óbreyttar
aðstæöur á vinnumarkaðnum að öðru leyti geta
þessar tækninýjungar haft í för með sér gífurlegt at-
vinnuleysi ef ekki er vandlega á málum haldið strax
frá upphafi. Hér eru því stór mál á ferðinni og mikil-
vægt fyrir landsmenn alla að vel takist til í þessum
efnum.”
Hún sagði einnig, að fyrirsjáanlegt atvinnuleysi
myndi bitna allharkalega á konum, bæði vegna þess að
þau störf sem í dag eru hefðbundin kvennastörf, eins og
þjónustu- og skrifstofustörf ýmiss konar, kæmu til með
að leggjast niður eða gjörbreytast í kjölfar nýrrar tækni.
Auk þess yrði ófaglært fólk venjulega fyrst fyrir barðinu
á atvinnuleysi og meirihluti kvenna á vinnumarkaðnum
í dag væru í hópi ófaglæröra.
Félagsmálaráðherra, Alexander Stefánsson, skýrði
frá því í svari sínu, að í nóv. 1983 hefði hann skipað 6
manna starfshóp til að framkvæma könnun þessa en
könnunin væri stórt verkefni þar sem auk annarra hluta
yrði tekið tillit til mismunandi stöðu kynjanna gagnvart
þeirri nýju tækni sem hér um ræddi.
Sigríður Dúna gagnrýndi þá staðreynd sem einnig
kom fram hjá ráðherra, að engin kona ætti sæti í þess-
um starfshópi sem fulltrúi þeirra er kvennastörfin vinna
og skoraði á ráðherra að ráða bót á því nú þegar.
Jafnréttisfrumvörpin
í stefnuskrá Kvennalistans segir:
,,Við setjum á oddinn hugmyndir um kvenfrelsi
sem fela í sér rétt kvenna til að vera metnar á sínum
eigin forsendum til jafns á við karla. Við leggjum til
hliðar hugmyndir um jafnrétti sem fela í sér rétt
kvenna til að fá að vera eins og karlar. Konur eru
mótaðar af þvt hlutverki að ala börn og annast, við
vinnum önnur störf og búum því yfir annarri reynslu
en karlar. Reynsla kvenna leiðir af sér annað verð-
mætamat, önnur lífsgildi en þau sem ríkja í veröld
karla.”
í aprílmánuði lagði félagsmálaráðherra fram jafn-
réttisfrv. sem var að stofni til byggt á tillögum þar til
skiþaörar endurskoðunarnefndar. Meginverkefni
nefndarinnar var tillögugerð um breytingar á jafnréttis-
lögunum frá 1976, m.t.t. þeirrar reynslu sem fengist
hefur frá setningu laganna. Álit nefndarinnar var, að
enn væri alllangt i land að jafnrétti ríkti milli kynjanna
þrátt fyrir gildandi lög um jafnrétti kvenna og karla frá
1976og starf Jafnréttisráös. Frv. sem endurskoðunar-
nefndin samdi var lagt fram af fyrrver. félagsmálaráö-
herra, Svavari Gestssyni og fimm öðrum þingmönnum
stjórnarandstöðunnar. Á þessu frv. höfðu stjórnarflokk-
arnir gert allverulegar breytingar og lagt það síðan fram
í breyttri mynd sem stjórnarfrumvarp. Guörún Agnars-
dóttir hafði m.a. þetta að segja um frumvörpin:
,,Bæði þessi frv. ganga að því er virðist út frá þeirri
grundvallarhugsun, að konur þurfi til þess að öðlast
jafnrétti, að ganga í störf karla og klífa uþþ verkefna-
og virðingarstigann til að ná því þrepi þar sem karlar
standa. Sem dæmi má taka 9. grein laganna þar
sem segir: „Atvinnurekendur skulu vinna markvisst
aö því, að jafna stöðu kynjanna innan fyrirtækis síns
eða stofnunar og stuðla að því að störf flokkist ekki
í sérstök kvenna- og karlastörf.’’ En það er ekkert að
því að sum störf séu kvennastörf, þvert á móti. Aðal-
atriðið er, að þessi störf séu metin jafnmikils og
karlastörf.”
Guðrún sagði í ræðu sinni um jafnréttisfrv. að þær
breytingar sem stjórnarflokkarnir hefðu gert á frv. end-
urskoðunarnefndarinnar hafi leitt til þess að frv. stjórn-
arinnar sé nánast umorðun á núgildandi lögum og
breyti því litlu um ástand mála.
, ,Það sem bitastætt var í f rv. nefndarinnar og hefði
getað fært málin til betri vegar hefur verið fellt niður,
numið á brott. Tennurnar hafa verið dregnar úr
þessu frv. og er það því nánast bitlaust. Þarna er
einkum um að ræða bein ákvæði um að bæta skuli
hag kvenna.”
Guðrún beindi því eftirfarandi spurningu til félags-
málaráðherra, flutningsmanns frv.:
,,En hæstvirtur félagsmálaráðherra: Til hvers er
verið að setja lög um jafnrétti? Hver er að knýja á?
Á hvern hallar? Hver hefur ekki jafnan rétt? Hver
hefur minni menntun, lægri laun? Hver á ógreiðari
aðgang að stefnumótun þessa samfélags sem við
búum í? Hverjir vinna 2/3 hluta allrar vinnustunda
sem unnar eru í heiminum en fá 1/10 hluta af þeim
launum sem greidd eru og eiga minna en 1% af
eignum jarðarinnar? Hæstvirtur félagsmálaráð-
herra: Það eru konur. Þess vegna þarf að kveða sér-
staklega á um leiðir til að bæta hag kvenna.”
Að lokum sagði Guðrún:
„Þótt jafnréttislög hafi reynst máttlítil hingaðtil er
í engu verið að gera hér lítiö úr hinni sleitulausu bar-
áttu sem háö hefur verið fyrir réttindum kvenna og
leitt hefur til þessara laga. En nú eru aðrir tímar og
breytt viðhorf, eins og ég hef áður lýst, og því tökum
við fulltrúar Kvennalista þá afstöðu til þessara f rv. að
við munum ekki standa gegn þeim á nokkurn hátt né
hindra framgang þeirra, en við getum ekki staöið að
flutningi frv. sem stríða í grundvallaratriðum gegn
hugmyndum okkar um kvenfrelsi.”
Því má svo bæta við, að við Kvennalistakonur teljum
heppilegra að bæta stöðu kvenna með því að grípa
niður í lagasetningu hvað varðar afmörkuð svið s.s.
varðandi fæðingarorlof o.fl. o.fl. því að reynslan hefur
kennt okkur að sú leið sé fljótvirkari.
Báðum þessum frv. var vísað til nefndar þar sem þau
hafa sofið værum blundi síðan.
Skólamál
í skólamálum leggur Kvennalistinn áherslu á betri
aðbúnað í öllu skólastarfi og setur í því sambandi á odd-
inn að komið verði á samfelldum skóladegi í öllum skól-
um landsins. í stefnuskrá Kvennalistans segir um
skóla- og menningarmál:
„Framkvæmd þessara mála snertir mjög daglegt
líf fólks í landinu og þó einkum og sér í lagi líf kvenna
og barna. Þetta eru því málaflokkar sem við munum
láta okkur miklu varöa. Okkur þykir þeir hafa setiö á
hakanum undir forystu karla og á þessum sviðum
þarf að taka til höndunum engu síður en í atvinnu- og
efnahagsmálum. Við viljum aukiö fé til rekstrar
26