Vera - 01.02.1987, Blaðsíða 18

KLÁM
OG
Þaö er sjálfsagt aö bera í
bakkafullan lækinn aö skrifa
um nýársmynd sjónvarpsins
,,Líf til einhvers“. Þjóöin hefur
vart vatni haldið, ýmist sökum
vandlætingar eöa hrifningar,
og fáar myndir hafa vakið jafn
mikiö umtal hér á landi hin síð-
ari ár. Þaö er út af fyrir sig gott
og kætir mitt kvenlega hjarta
aö kynsystrum mínum, þeim
Nínu Björk Árnadóttur og
Kristínu Jóhannesdóttur, skuli
hafa tekist aö æsa fólk til um-
ræöu og umhugsunar. Oft hafa
lesendabréf Velvakanda fjall-
aö um lítilvægari hluti en þessa
mynd. Hinu verður því miður
ekki neitaö aö viðhorfin, sem
mest vægi hafi í þessum bréfa-
dálki, eru jafn ógeðþekk í
þessu máli sem mörgum öðr-
um.
Erotík og klám
Því hefur óspart veriö haldið
fram aö þessi mynd sé klám og
móðgun við konur. Það er auð-
vitað ágætt aö vera á varöbergi
gagnvart klámi og þeirri niöur-
lægingu á konum sem í því
felst, en þaö er hins vegar fjarri
öllu lagi aö stimpla nekt og
kynlíf sem klámfengið i sjálfu
sér. Klám í ýmsum myndum,
þar sem mannslíkaminn er sví-
virtur og farið meö konur eins
og hvert annað kjötstykki ætl-
aö til neyslu, flæöir yfir landið
án þess aö reynt sé aö spyrna
EROTÍK
viö fæti og blasir viö okkur og
börnum okkar í næstu sjoppu
eöa videoleigu. Gegn því ætti
þaö fólk, sem nú skrifar í blöðin
fullt vandlætingar, aö skera
upp herör en ekki gegn kvik-
mynd sem hefur ástarþörfina
aö viöfangsefni og styöur við
efni sitt með ástarlífssenum.
„Líf til einhvers" er erotísk
kvikmynd en ekki klámfengin.
Milli kláms og erotíkur er staö-
fest regindjúp enda byggir
annaö á niðurlægingu og mis-
notkun en hitt ekki. Erotíkin er
þegar best lætur upþhafning á
ástarlífi. Ástarlífsatriðin í kvik-
mynd Kristínar voru einstak-
lega falleg og kvikmyndatök-
unni þannig hagað aö kven- og
karllíkaminn runnu saman í eitt
— voru eitt. Kvikmyndatöku-
vélin var í svo miklu návígi aö
ómögulegt var aö greina
líkamana að, en samt var þetta
atriði aldrei of nærgöngult.
Ástarþörfin
Ég sagöi áöan aö viðfangs-
efni myndarinnar væri ástar-
þörfin, þörf fólks til að elska og
vera elskað. Gömul þörf og ný
sem kannski stjórnar lífi okkar
meir en við viljum stundum
vera láta. Félagsráögjafinn
Marta fær þessari þörf full-
nægt meö Haraldi sambýlis-
manni sínum og hún er ást-
fangin og hamingjusöm. í
hamingju sinni er hún blind á
og vill lifa ótrufluö af óham-
ingju og vanlíöan annarra,
móöur sinnar, dóttur, og
„skjólstæöings". Hún er
menntuð og skyldurækin
millistéttarkona sem sinnir
starfi sínu eins og kerfið ætlast
til af henni, boröar með móöur
sinni um helgar eins og góðri
dóttur sæmir og sér dóttur
sinni fyrir flestu því sem talið er
aö unglingur þurfi á aö halda,
öðru en skilningi og hlýju.
Sif, dóttir hennar, er ófull-
nægöur unglingur sem fær
enga hlutdeild í hamingju móð-
ur sinnar og er afskipt af drykk-
felldum föður sínum. Hún er
tengslalaus viö fullorðna fólkiö
og viröist jafnframt eiga erfitt
meö aö ná sambandi viö jafn-
aldra sína. Hún er einfarinn
sem lifir og hrærist í eigin hug-
arórum sem flestir hverjir snú-
ast um Harald sambýlismann
móöur hennar. Birna, móöir
Mörtu, er konan sem helgaöi líf
sitt einum manni og einu barni
og nú er maðurinn dáinn og
barnið þarf hennar og ástar
hennar ekki lengur með. Hún
er þreytt, lífsleiö og einmanna
og leitar huggunar í flöskunni
og svipuöum hugarórum um
Harald og Sif litla. Haraldur,
sambýlismaöur Mörtu, tákn-
gervingur ástarinnar, hefur
kannski fyrst og fremst því hlut-
verki að gegna í leiknum aö
varpa Ijósi á iíf Birnu, Mörtu og
Sifjar. Aö því leytinu til gegnir
hann svipuöu hlutverki og kon-
ur gera stundum í verkum
karla. Munurinn er þó sá, aö
hann er ekki hin hefðbundna
karlímynd heldur þvert á móti.
Hann er hlýr, mjúkur, tillits-
samur og erotískur en samt
karlmaður. Einmitt þess vegna
getur hann staöið sem tákn
ástarinnar í dagdraumum
Birnu og Sifjar. Ef karlímynd
hans væri önnur gengi þaö
ekki upp í verkinu og fantasíur
þeirra um hann fengju allt ann-
að og ógeöfelldara yfirbragð.
Andstæöur
Bryndís, einstæöa móðirin,
þræll áfengis og lyfja, er and-
stæöa Mörtu í myndinni. Hún
er einstæðingur í tilverunni
sem hefur aldrei notið um-
hyggju, ástar, uppeldis eöa
menntunar. Líf hennar er hel-
víti þar sem ofbeldi ríkir í ástar
staö. Karlmenn ganga í skrokk
á henni og hún vanrækir barn
sitt og misþyrmir því andlega.
Barninu, sem er þó allt sem
hún á í þessum heimi og sem
hún getur ekki lifaö án. Þrátt
fyrir allt er barnið nefnilega
eina mannveran sem þarfnast
hennar og elskar hana á sinn
máta.
Bryndís er „skjólstæðingur"
Mörtu hjá Félagsmálastofnun
og Marta hefur reynt allt sem
félagsmálabatteríið hefur upp
18